Wydarzenia polityczne w 1918 roku.

Juliusz Leo

Lew Trocki w Brześciu

Mehmed V

Gavrilo Princip

Anwar as-Sadat

Styczeń

• 8 stycznia – prezydent Stanów Zjednoczonych Woodrow Wilson przedstawił 14-punktowy program, w którym naszkicował kształt Europy po wojnie^[1].
• 15 stycznia – urodził się Gamal Abdel Naser, prezydent Egiptu^[2].
• 22 stycznia – w Kijowie proklamowano Ukraińską Republikę Ludową^[1].
• 26 stycznia – urodził się Nicolae Ceaușescu, prezydent Rumunii^[3].

Luty

• 1 lutego – urodził się Ignacy Tokarczuk, biskup katolicki^[4].
• 9 lutego – państwa centralne podpisały w Brześciu Litewskim z przedstawicielami Ukraińskiej Centralnej Rady traktat pokojowy, na mocy którego powstała niezależna Ukraina^[1].
• 21 lutego – zmarł Juliusz Leo, prezydent Krakowa^[5].
• 24 lutego – zmarł Adolf Fryderyk VI, wielki książę Meklemburgii-Strelitz^[6].

Marzec

• 3 marca – podpisano traktat brzeski pomiędzy państwami centralnymi a Rosją bolszewicką^[7].
• 23 marca – niemieckie wojska rozpoczęły ostrzał Paryża^[1].

Kwiecień

• 24 kwietnia – w Villers-Bretonneux doszło do pierwszego w historii starcia czołgów. Trzy brytyjskie czołgi Mark IV zostały zaatakowane przez 13 niemieckich A7V^[1].
• 28 kwietnia:
  • Sidónio Pais został prezydentem Portugalii^[8];
  • zmarł Gavrilo Princip, zamachowiec z Sarajewa^[9].

Maj

• 27 maja – urodził się Yasuhiro Nakasone, polityk japoński^[10].

Lipiec

• 3 lipca – zmarł Mehmed V, sułtan turecki^[11].
• 18 lipca – urodził się Nelson Mandela, prezydent RPA i laureat pokojowej Nagrody Nobla^[12].

Sierpień

• 29 sierpnia – Rada Komisarzy Ludowych anulowała traktaty rozbiorowe z lat 1772–1795^[1].

Wrzesień

• 17 września – urodził się Chaim Herzog, prezydent Izraela^[13].

Październik

• 7 października – Rada Regencyjna proklamowała niepodległość Polski^[1].
• 16 października – cesarz Karol I Habsburg ogłosił przekształcenie Austro-Węgier w związek niezależnych państw^[1].
• 18 października – powstała Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego^[14].
• 27 października – w Krakowie powstała Polska Komisja Likwidacyjna pod przewodnictwem Wincentego Witosa i Ignacego Daszyńskiego^[14].
• 30 października – w Krakowie członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej i byli legioniści rozbroili załogę austriacką i przejęli pełną kontrolę nad miastem^[1].
• 31 października – Polacy przejęli władzę w Krakowie, a następnie w zachodniej Małopolsce^[14].

Listopad

• 1 listopada – nacjonaliści ukraińscy zajęli Lwów i większą część Galicji Wschodniej. Proklamowano Zachodnioukraińską Republikę Ludową^[1].
• 6 listopada – Tomasz Dąbal i ksiądz Eugeniusz Okoń proklamowali Republikę Tarnobrzeską^[15].
• 7 listopada – w Lublinie powołano Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej, którego premierem został Ignacy Daszyński^[14].
• 10 listopada – Józef Piłsudski przybył do Warszawy^[16].
• 11 listopada:
  • w Compiègne zawarto rozejm na froncie zachodnim, faktycznie kończący I wojnę światową^[1];
  • symboliczna data odzyskania niepodległości przez Polskę po 123 latach zaborów^[17];
  • zmarł Victor Adler, austriacki polityk^[18].
• 14 listopada – Rada Regencyjna powzięła decyzję o rozwiązaniu się. Całą władzę cywilną i wojskową przejął Józef Piłsudski^[1].
• 15 listopada – Delfim Moreira został prezydentem Brazylii^[19].
• 16 listopada – Józef Piłsudski wysłał telegram do państw uczestniczących w I wojnie światowej i państw neutralnych z wiadomością, że powstała niepodległa Polska^[14].
• 18 listopada – powołano rząd Jędrzeja Moraczewskiego^[14].
• 21 listopada – wyparto oddziały ukraińskie ze Lwowa^[14].
• 22 listopada – uchwalono dekret o ustanowieniu najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej do czasu zwołania Sejmu Ustawodawczego. Na czele państwa stanął Józef Piłsudski^[14].

Grudzień

• 1 grudnia – proklamowano Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców^[1].
• 11 grudnia – urodził się Aleksandr Sołżenicyn, rosyjski pisarz, represjonowany w ZSRR i wydalony za granicę, autor powieści przedstawiających radziecki system obozów pracy (GUŁag), laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury^[20].
• 21 grudnia – urodził się Kurt Waldheim, sekretarz generalny ONZ i prezydent federalny Austrii^[21].
• 23 grudnia – urodził się Helmut Schmidt, kanclerz RFN^[22].
• 25 grudnia – urodził się Anwar as-Sadat, prezydent Egiptu^[23].
• 26 grudnia – do Poznania przyjechał Ignacy Jan Paderewski^[14].
• 27 grudnia – wybuchło powstanie wielkopolskie^[14].

Przypisy