Żuraw wieżowy górnoobrotowy z wysięgnikiem wodzakowym

Żuraw – dźwignica wspornikowa, urządzenie do przemieszczania ciężarów na ograniczonej przestrzeni służące do przenoszenia, przesuwania, ładowania lub wyładowywania ładunku lub surowca[1][2].

Nazwa

Żuraw dawniej zwany był również w Polsce kranem od nazwy crane funkcjonującej na zachodzie Europy w wielu innych językach. W języku angielskim słowo crane również oznacza ptaka żurawia. Nazwa ta utrzymała się do przełomu XIX i XX wieku i funkcjonowała równolegle obok polskiej nazwy żuraw. Jako podstawową nazwę kran obok nazwy żuraw wymienia ją wydana w 1904 Wielka encyklopedia powszechna ilustrowana[1]. Obecnie potocznie nazywany jest również dźwigiem lub bardziej fachowo dźwignicą wspornikową od funkcji użytkowej urządzenia polegającej na dźwiganiu ciężarów[2].

Budowa

Jest to urządzenie dźwignicowe obsługujące ograniczoną przestrzeń, stożkiem lub walcem, którego wysokość określa maksymalna wysokość podnoszenia żurawia, a promień podstawy – wysięg. Żurawie dostępne są w różnych rozmiarach od niewielkich, ręcznie napędzanych jednostek posiadających zasięg i wysokość podnoszenia rzędu paru metrów, do olbrzymich o zasięgu ponad stu metrów w obu kierunkach. Zawsze łączy je kilka wspólnych cech.

Dwoma podstawowymi elementami konstrukcji żurawia jest kolumna i wysięgnik. Kolumna w wielu przypadkach zredukowana jest do obrotowej podstawy żurawia na której zainstalowany jest wychylny wysięgnik, niekiedy o budowie teleskopowej. Na końcu wysięgnika zainstalowany jest cięgnik. Innym rozwiązaniem jest gdy kolumna przyjmuje postać wysokiej (zwykle kratownicowej) wieży. Na jej szczycie zamontowany jest wychylny wysięgnik z cięgnikiem na końcu, bądź stały (poziomy) z ruchomym cięgnikiem. Takie rozwiązanie konstrukcyjne stosowane jest w żurawiach wieżowych.

Głównym parametrem żurawia jest maksymalny moment obciążający – iloczyn maksymalnego możliwego do podniesienia przez urządzenie ciężaru w tonach oraz poziomej odległości od punktu podparcia wysięgnika mierzonej w metrach. Jego jednostką jest tonometr (Tm)[3].

Rodzaje

Ze względu na rodzaj wyróżnia się[4]:

Inne typy: żuraw bramowy, żurawie portowe (żurawie stoczniowe), żurawie pływające oraz żurawie warsztatowe[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 Sikorski 1904 ↓, s. 677.
  2. 1 2 3 Surowiak 1973 ↓, s. 513.
  3. ↑ Obroty żurawi w górę [online], truck.pl [dostęp 2011-12-16].
  4. ↑ Ryszard Tuchliński, Żurawie przeładunkowe typu HDS, Warszawa: LIWONA, 2012, ISBN 978-83-7570-239-2, OCLC 805235547 [dostęp 2021-05-05].
  5. ↑ Urząd Dozoru Technicznego - Żuraw samojezdny: nazwa, definicja i podleganie [online], www.udt.gov.pl [dostęp 2021-05-05].
  6. ↑ Urząd Dozoru Technicznego - Żuraw wieżowy, żuraw szybkomontujący: nazwa, definicja i podleganie [online], www.udt.gov.pl [dostęp 2021-05-05].

Bibliografia

  • Witold Surowiak: Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich, seria ilustrowanych encyklopedii technicznych i naukowych, tom Maszyny, hasło "Żuraw, żuraw bramowy, żuraw Derricka, żuraw jednoszynowy, żuraw jezdniowy, żuraw masztowy, żuraw pływający, żuraw samochodowy, żuraw wieżowy". Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1973, s. 513-515.
  • Saturnin Sikorski: Wielka encyklopedia powszechna ilustrowana, t. XXXIX, seria I, hasło "Kran czyli żóraw". Warszawa: Nakład i druk Saturnina Sikorskiego, 1904, s. 677.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.