Żemłosław
Ilustracja
Pałac Umiastowskich w 2005 r.
Państwo

 Białoruś

Obwód

 grodzieński

Rejon

iwiejski

Wysokość

154 m n.p.m.

Populacja (2009)
 liczba ludności


456[1]

Kod pocztowy

231343

Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Żemłosław”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po lewej znajduje się punkt z opisem „Żemłosław”
Ziemia54°07′50″N 25°45′55″E/54,130556 25,765278
Strona internetowa

Żemłosław (biał. Жамыслаўль) – wieś na Białorusi położona w obwodzie grodzieńskim, w rejonie iwiejskim, opodal Sobotnik, oddalona około 50 kilometrów od Lidy.

Historia

Dawniej nazywany Piotrowszczyzną. W XVII w. własność rodziny Żemłłów herbu Topór i od jej nazwiska wieś wraz kilkoma innymi folwarkami została nazwana majątkiem Żemłowskim, a później Żemłosławiem.

Wieś szlachecka położona była w końcu XVIII w. w powiecie oszmiańskim województwa wileńskiego[2]. Majątek Żemłosław powstał z drobnych folwarków należących do dóbr Kondraciszek[3].

Po bezpotomnej śmierci Marcjana Żemłły w 1728 r. majątek przechodzi w ręce kasztelanki połockiej Ludwiki z Paców Niemirowiczowej-Szczyttowej, która przekazuje go swojemu synowi, staroście witagolskiemu i szambelanowi JKM Stanisława Augusta, Krzysztofowi Niemirowiczowi-Szczyttowi (1784). Następnie majątek dziedziczy syn Krzysztofa – Józef Niemirowicz Szczytt (ur. ok. 1769–zm. przed 1833), marszałek mozyrski. Rezydencję Niemirowiczowów-Szczyttów w Żemłosławiu stanowił bogato wyposażony duży pałac z drzewa brusowego o czterech gankach. W parku pałacowym naprzeciw drzwi z salonu znajdowała się drewniana kaplica. W 1806 r. Józef Niemirowicz-Szczytt sprzedał Żemłosław sędziemu ziemskiemu mozyrskiemu Antoniemu Kieniewiczowi, który w kilka miesięcy później (04.01.1807 r.) sprzedał go Jakubowi Umiastowskiemu[4].

Nowy właściciel przystąpił do rozbudowy pałacu Niemirowiczów-Szczyttów. Klasycystyczny pałac Umiastowskich (powstały ok. 1863 do 1877 r.) – według projektu Leandra Marconiego – wzorowany jest na pałacu w Łazienkach Królewskich w Warszawie[4]. Otaczał go piękny park urządzony przez francuskiego ogrodnika Jamme.

Żemłosław był na przełomie wieków XIX i XX przykładem idealnie prowadzonego majątku ziemskiego. Wyrabiane tam sery szwajcarskie cieszyły się ogromną sławą. Gorzelnia, która powstała w tamtych czasach działa i współcześnie.

Najznamienitszym dziedzicem Żemłosławia był Władysław hrabia Umiastowski (zm. 1905) wraz ze swą małżonką Janiną z hrabiów Ostroróg-Sadowskich, autorką wspomnień Szmat ziemi i życia... wydanych w Wilnie w 1928 r. pod pseudonimem „Nałęcz”. Po śmierci męża, hrabina utworzyła w Żemłosławiu „Żemłosławską Fundację Naukową hrabiostwa Umiastowskich” przy Uniwersytecie Wileńskim „Stefana Batorego”.

Urodził się tu Tadeusz Sokołowski – oficer Wojska Polskiego, uczestnik III powstania śląskiego i II wojny światowej (cichociemny), polski jeździec, olimpijczyk z Berlina 1936.

Galeria

Przypisy

  1. Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 89.
  3. 1 2 Czesław Jankowski, Powiat Oszmiański, Petersburg 1898, s. 160–169

Bibliografia

  • Czesław Jankowski, Powiat Oszmiański, Petersburg 1898, s. 160–169
  • Kazimierz Niechwiadowicz, Żemłosław. Wydawnictwo Gawia 2005. ISBN 83-920882-3-9

Zobacz też

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.