 | |
| Data powstania |
VIII-IX wiek |
|---|---|
Żelazna korona (wł. Corona ferrea) – średniowieczny diadem królewski przechowywany w skarbcu katedry św. Jana Chrzciciela w Monzy[1].
Insygnium to od czasów Królestwa Longobardów było używane do koronacji władców Włoch. W XIX wieku dynastia sabaudzka przyjęła ją jako symbol Królestwa Włoch.
Historia
Przypuszcza się, że żelazna korona została wykonana na terenie Lombardii w VIII lub IX wieku[1]. Według legendy pierwotnie miała być własnością Gizeli, córki Ludwika I Pobożnego. Jej syn Berengar I miał podarować ten diadem jako wotum do skarbca romańskiej katedry w Monzy. W XVI w. powstała druga legenda jakoby żelazna obręcz wewnątrz diademu została wykuta z gwoździa z krzyża męki Jezusa Chrystusa[1].
W średniowieczu żelazna korona służyła do koronacji królów niemieckich, którzy w czasie podróży przez Italię, a przed koronacją cesarską w Rzymie byli intronizowani nią na królów Włoch.
W 1805 roku żelazną koroną koronował się w Mediolanie na króla Włoch Napoleon I[1]. W 1838 roku została włożona na głowę króla Lombardii i Wenecji, Ferdynanda I Austriackiego. W 1866 roku Wiktor Emanuel II po zwrocie diademu, który został wywieziony w czasie wojny sardyńsko-austriackiej do Wiednia, przyjął go jako włoską koronę królewską. Sabaudowie jednak się nim nie koronowali. Od XIX wieku służył on jedynie jako korona egzekwialna podczas pogrzebów królów włoskich.
Opis
Korona ma kształt diademu wykonanego z sześciu złotych płytek połączonych umieszczoną wewnątrz żelazną obręczą (stąd jej nazwa)[1]. Każdy segment żelaznej korony zdobią wypukłe kamienie szlachetne – rubiny, szafiry, ametysty oraz dekoracja o motywach roślinnych.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Franz-Xaver Erni, Eduard Gübelin, Kamienie szlachetne. Symbole piękna i władzy, Warszawa, 2001 ISBN 83-213-4233-7.
- Żelazna korona, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2020-04-23].