Ślizgunowate
Philodromidae[1]
Thorell, 1870
Okres istnienia: kreda–dziś
145/0
145/0
Ilustracja
Philodromus dispar, samica
Ilustracja
Philodromus sp., samiec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Infrarząd

Araneomorphae

Rodzina

ślizgunowate

Zasięg występowania
Mapa występowania

Ślizgunowate (Philodromidae) – rodzina pająków z grupy Araneomorphae, należąca do kladu Entelegynae[2], liczy 31 rodzajów obejmujących 536 gatunków; występują niemal na całym świecie; w Polsce stwierdzono obecność 25 gatunków[3][4].

Systematyka

Rodzina została opisana przez Tamerlana Thorella w artykule pt. On European spiders, który ukazał się w 7. numerze czasopisma „Nova Acta Regiae Societatis Scientiarum Upsaliensis” w 1870 roku[5]. Ślizgunowate były łączone w jedną rodzinę z ukośnikowatymi[4], jednak Heinrich Homann wykazał w 1975 roku[5], że ślizgunowate nie są blisko spokrewnione z ukośnikowatymi, a ich rodziną siostrzaną są spachaczowate[6]. Ślizgunowate występują co najmniej od kredy[7].

Według World Spider Catalog rodzina obejmuje 536 gatunków ujętych w 31 rodzajach[8]:

  • Apollophanes O. Pickard-Cambridge, 1898[9]
  • Bacillocnemis Mello-Leitão, 1938[9]
  • Berlandiella Mello-Leitão, 1929[9]
  • Celerrimus Lecigne, Cornic, Oger & Van Keer, 2019[9]
  • Cleocnemis Simon, 1886[9]
  • Ebo Keyserling, 1884[9]
  • Eminella Özdikmen, 2007[9]
  • Fageia Mello-Leitão, 1929[9]
  • Gephyrellula Strand, 1932[9]
  • Gephyrina Simon, 1895[9]
  • Gephyrota Strand, 1932[9]
  • Halodromus Muster, 2009[9]
  • Hirriusa Strand, 1932[9]
  • Metacleocnemis Mello-Leitão, 1929[9]
  • Pagiopalus Simon, 1900[9]
  • Paracleocnemis Schiapelli & Gerschman, 1942[9]
  • Pedinopistha Karsch, 1880[9]
  • Petrichus Simon, 1886[9]
  • Philodromops Mello-Leitão, 1943[9]
  • Philodromus Walckenaer, 1826[9] – rodzaj typowy[2][10]
  • Procleocnemis Mello-Leitão, 1929[9]
  • Psellonus Simon, 1897[9]
  • Pseudopsellonus Balogh, 1936[9]
  • Pulchellodromus Wunderlich, 2012[9]
  • Rhysodromus Schick, 1965[9]
  • Suemus Simon, 1895[9]
  • Thanatus C. L. Koch, 1837[9]
  • Tibellus Simon, 1875[9]
  • Tibitanus Simon, 1907[9]
  • Titanebo Gertsch, 1933[9]
  • Vacchellia Caporiacco, 1935[9]

Rozmieszczenie geograficzne

Ślizgunowate występują niemal na całym świecie[2][11]. Występują w bardzo różnych środowiskach, zamieszkują m.in. lasy, sawanny, łąki[11].

Morfologia

Pająki małe lub średniej wielkości, o długości ciała od 3 do 16 mm[4]. Oddychają za pomocą dwóch płucotchawek[2]. Ciało lekko grzbietobrzusznie spłaszczone[4], niekiedy znacznie wydłużone[4]. Ośmioro oczu, zazwyczaj podobnej wielkości[2], w dwóch rzędach[4] (4:4)[12][11][2], oczy wtórne pozbawione tapetum[2]. Szczękoczułki pozbawione ząbków[2]. Odnóża długie i delikatne, zbliżonych rozmiarów[4], nogi II pary zwykle najdłuższe[4][2]; stopy z dwoma pazurkami[4][2]; włoski przy pazurkach oraz skopule zapewniają im dobrą adhezję do śliskich podłoży[12]. Proste kądziołki przędne, brak stożeczka[2] i cribellum[2]. Ubarwienie często kryptyczne[12][11].

Zachowanie

Aktywni łowcy[4], nie budują sieci[11], przemieszczają się bardzo szybko[4][11] (ludzkiemu oku może być trudno nadążyć za ruchem przedstawicieli rodzaju Philodromus[12]), polują na roślinach lub na ziemi[4]; nie wykorzystują przędzy do łapania ofiar[13]. Bardzo mało wiadomo na temat naturalnych ofiar ślizgunowatych[13]. Zastygają w bezruchu, przypominając niemal istoty dwuwymiarowe[12]. Samice tworzą wełniste kokony na m.in. liściach, pod korą[12]. W chłodniejszych, północnych regionach formy niedorosłe (subadult) zimują, osiągają dorosłość wiosną[12].

Galeria

Przypisy

  1. Philodromidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 R. Jocqué, A. S. Dippenaar-Schoeman: Spider families of the world. Tervuren: Royal Museum for Central Africa, cop. 2007, s. 204. ISBN 978-90-74752-11-4.
  3. W. Nentwig, T. Blick, R. Bosmans, D. Gloor, A. Hänggi, C. Kropf: Europe - Country lists. [w:] Spiders of Europe [on-line]. [dostęp 2021-01-05]. (ang.).
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Marek Michał Żabka: Pajęczy świat. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2013, s. 156. ISBN 83-88147-16-1.
  5. 1 2 Family: Philodromidae Thorell, 1870. [w:] World Spider Catalog [on-line]. [dostęp 2021-01-10]. (ang.).
  6. Heinrich Homann. Die Stellung der Thomisidae und der Philodromidae im System der Araneae (Chelicerata, Arachnida). „Zeitschrift für Morphologie der Tiere”. 80, s. 181, 1975-09. Springer-Verlag. DOI: 10.1007/BF00285652. ISSN 0720-213X. (ang.).
  7. Family Philodromidae Thorell 1870 (orb-weaver). [w:] Fossilworks [on-line]. [dostęp 2021-01-10]. (ang.).
  8. Currently valid spider genera and species (2021-01-10). [w:] World Spider Catalog [on-line]. [dostęp 2021-01-10]. (ang.).
  9. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Family: Philodromidae Thorell, 1870. [w:] World Spider Catalog [on-line]. [dostęp 2021-01-10]. (ang.).
  10. U. A. Gajbe. Studies on some spiders of the family Philodromidae (Araneae: Arachnida) from Madhya Pradesh, India. „Records of the Zoological Survey of India”. 105, s. 62, 2005. ISSN 0375-1511. (ang.).
  11. 1 2 3 4 5 6 Ansie Dippenaar-Schoeman: Field Guide to South African Spiders. Pretoria: LAPA Publishers, cop. 2014, s. 180. ISBN 978-0-7993-6018-9.
  12. 1 2 3 4 5 6 7 Jørgen Lissner: The Spiders of Europe and Greenland - filtered for France (Mainland). Jørgen Lissner, cop. 2011. [dostęp 2021-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-27)]. (ang.).
  13. 1 2 Elchin Fizuli oglu Huseynov. Natural prey of the spider Tibellus macellus (Araneae, Philodromidae). „Bulletin of the British Arachnological Society”. 14 (4), s. 206, 2008. ISSN 2049-3045. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.