Łubin biały | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Podrodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
łubin biały |
Nazwa systematyczna | |
Lupinus albus L. | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
Łubin biały (Lupinus albus L.) – gatunek rośliny z rodziny bobowatych (Fabaceae). Roślina roczna tradycyjnie uprawiana w regionie śródziemnomorskim[4]. Osiąga od 30 do 120 cm wysokości i ma szeroki zasięg w basenie Morza Śródziemnego. Ma duże wymagania glebowe oraz długi okres wegetacji[5].
Występowanie
Gatunek szeroko rozpowszechniony w formie dzikiej na południowych Bałkanach, Sycylii, Korsyce i Sardynii oraz na wyspach Morza Egejskiego, a także w Izraelu, Palestynie i zachodniej Turcji. Występuje na łąkach, pastwiskach i trawiastych stokach, głównie na piaszczystych i kwaśnych glebach. Uprawia się go w całym regionie Morza Śródziemnego, a także w Egipcie, Sudanie, Etiopii, Syrii, Europie Środkowej i Zachodniej, USA i Ameryce Południowej, w tropikalnej i południowej Afryce, Rosji i na Ukrainie. Starożytny kultywar białego łubinu pod lokalną nazwą hanchcoly był uprawiany do niedawna w zachodniej Gruzji[4]. Uprawa łubinu białego w Polsce nie jest rozpowszechniona z powodu braku odpowiednich odmian. Jednak gatunek ten odznacza się dużym potencjałem plonotwórczym[6].
Morfologia
- Pokrój
- Pędy wyprostowane, mniejsze niż 1 m wysokości, krótkie pędy boczne. Cała roślina ma zabarwienie jasnozielone. Palowy system korzeniowy z licznymi korzeniami bocznymi[4].
- Liście
- Przylistki bardzo małe lub brak. Liście złożone z listków dużych, owalnych, gładkich i błyszczących[4].
- Kwiaty
- Ułożone spiralnie w szczytowe, luźne grono. Kolor korony biały z lekkim odcieniem niebieskiego lub bladoróżowego[5]. Liczba pręcików wynosi 9 lub 10. Pręciki dimorficzne – dłuższe i krótsze.
- Owoce
- Strąki wydłużone, proste. Nasiona oliwkowe, brązowe lub czarne, o bardzo niskiej zawartości alkaloidów, wysokiej zawartości białka (28–34%) i tłuszczu (11–13%)[6].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-20] (ang.).
- ↑ Lupinus albus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- 1 2 3 4 White Lupine - Lupinus albus [online], Encyclopedia of Life [dostęp 2018-03-21] (ang.).
- 1 2 Łubin biały - duże wymagania, ale też duży potencjał plonotwórczy nasion [online], www.rynek-rolny.pl [dostęp 2018-03-28] (pol.).
- 1 2 Łubin biały [online], www.hrsmolice.pl [dostęp 2018-03-28] (pol.).
- BioLib: 39898
- EoL: 703662
- EUNIS: 171901
- Flora of North America: 220007906
- FloraWeb: 3520
- GBIF: 2964167
- identyfikator iNaturalist: 54906
- IPNI: 504069-1
- ITIS: 503572
- NCBI: 3870
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): ild-8550
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:504069-1
- Tela Botanica: 75230
- identyfikator Tropicos: 13036912
- USDA PLANTS: LUAL22