Łęk pozorny – konstrukcja stosowana w prehistorii, polegała na stopniowym przybliżaniu do siebie układanych poziomo kamieni. Łęk pozorny w odróżnieniu do łęku nie przekazywał rozporu (sił poziomych) na podpory. Na podobnej zasadzie konstruowano pozorne sklepienia. W ten sposób jest skonstruowany do dzisiaj użytkowany, jeden z najstarszych mostów na świecie – most w Eleutherna na Krecie[1].
Zasada łęku pozornego
Zasady łęku pozornego stosowano między innymi w architekturze mykeńskiej, a Ameryce Środkowej w architekturze Majów[2]. Jak widać na zdjęciu, wysunięte bloki kamienne całym ciężarem opierają się na niższych blokach i w ten sposób omijają rzeźbiony naczółek oraz cały otwór bramny. Tak więc nad otworem nie ma muru – został on jakby „rozchylony”. Kompletnie inna sytuacja jest przy zastosowaniu łuku architektonicznego. Np. w arkadzie mur nad otworem „prze” w dół, a łuk przejmuje od niego obciążenie i rozprowadza na boki. Stąd mówi się, że podobieństwo tych dwóch konstrukcji, łuku i łuku pozornego jest pozorne.
Zdjęcie 1: Ściana z kamieni luźno ułożonych jeden na drugim, z której należy usunąć trzy kamienie z podstawy
Zdjęcie 2: Po usunięciu kamieni w murze tworzy się łęk pozorny
Zdjęcie 3: Łęk pozorny niestabilny, grożący zawaleniem po dodatkowym „odchudzeniu"
Galeria
Łuk pozorny – Lwia Brama – Mykeny
Most Eleutherna (strona południowa) (Kreta)
Łuk pozorny – Kabáh
Łuk pozorny bramny ze wspornikami w Angkor Thom (miasto XII-XVII w.) w Kambodży