Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:

…którą księżną Kurlandii i Semigalii przedstawia portret obok?

…kto był pionierem ruchu spółdzielczego w Tamilnadu?

…że ukrzeniec porzeczniak nie żeruje na porzeczkach?

…czym małozorek zielonobrązowy różni się od zielonego?

…jaki jest związek płaszczanicy stosowanej w liturgii chrześcijańskiej rytu bizantyńskiego z kultem Całunu Turyńskiego?

…który przyrodnik opisał najwięcej nowych gatunków pająków w historii?

Wydarzenia

Inwazja Rosji na Ukrainę • Pandemia COVID-19 • Wimbledon

Peter Brook

• Ferdinand Marcos Jr. objął urząd prezydenta Filipin (30 czerwca)
• R. Kelly, amerykański muzyk R&B, otrzymał wyrok 30 lat więzienia za przestępstwa seksualne, handel kobietami i dziećmi w celach seksualnych i prowadzenie zorganizowanej działalności przestępczej (29 czerwca)

Zmarli: Janusz Kupcewicz • Robert Curl • Peter Brook (na zdjęciu) • Richard Taruskin • Kazimierz Zimny • Eeles Landström • Joe Turkel • Mats Traat • Margaret Keane

Rocznice

5 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Antoni, Filomena i Telimena; dzień niepodległości Algierii
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Clara Zetkin

The Shard

• 1522 – zmarł hiszpański humanista Antonio de Nebrija, autor Gramática de la lengua castellana – pierwszej gramatyki języka hiszpańskiego
• 1792 – Franciszek Habsburg został wybrany na cesarza rzymskiego; po pokoju w Preszburgu – pokonany przez Napoleona – zrzekł się tytułu cesarza i króla Niemiec
• 1857 – urodziła się Klara Zetkin (na fotografii), niemiecka działaczka socjalistyczna i feministyczna
• 1922 – irlandzka wojna domowa: klęską IRA zakończyła się bitwa o Dublin
• 1972 – urodził się polski siatkarz Piotr Gabrych
• 1977 – w wyniku zamachu stanu przeprowadzonego przez generała Muhammada Zia ul-Haq władzę, a później i życie, utracił premier Pakistanu Zulfikar Ali Bhutto
• 2012 – w Londynie oddano do użytku wieżowiec The Shard (na zdjęciu), wówczas najwyższy ukończony budynek w Europie
  
  4 lipca • Kalendarium dzień po dniu • 6 lipca

Artykuł na medal

Walka byków w miasteczku – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi. Dzieło przedstawia scenę walki byków rozgrywającą się w małej miejscowości. Scena przedstawia jeden z najbardziej dramatycznych momentów korridy, kiedy konni pikadorzy zaczynają drażnić wciąż pełnego sił byka. Obraz ma przemyślaną i nowatorską kompozycję: temat jest podjęty z opisowym naturalizmem fotograficznego ujęcia. Scena walki rozgrywająca się w centrum obrazu jest bardzo czytelna dzięki zróżnicowaniu postaci kolorami – byk, pikador na koniu i pomocnicy stanowią oddzielne plamy barw. Dzieło należy do serii czterech obrazów gabinetowych o zbliżonych rozmiarach, wykonanych farbą olejną na desce z tropikalnego drewna. Seria przedstawia różne tematy, ale ich wspólną myślą przewodnią jest szaleństwo. Obrazy te najprawdopodobniej nie powstały na zamówienie, lecz z inwencji malarza. Nie wiadomo, kiedy dokładnie powstały, są datowane na okres po francuskiej okupacji. Należą do kolekcji Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych św. Ferdynanda w Madrycie. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Mrówkojadowate – rodzina ssaków łożyskowych z podrzędu giętkojęzykowych w rzędzie włochaczy. Obejmuje trzy gatunki – mrówkojad wielki, tamandua północna, tamandua południowa. Wykazują liczne przystosowania do żerowania na gniazdach owadów społecznych oraz charakteryzują się specyficzną budową kręgosłupa, umożliwiającą stawanie na tylnych kończynach. Mrówkojad wielki żyje na ziemi, tamanduy prowadzą częściowo nadrzewny tryb życia, wszystkie trzy żyją samotnie, kontakty społeczne ograniczając do rozrodu. Po ciąży rodzi się zwykle jedno młode, nad którym opiekę sprawuje matka. Mrówkojad wielki jest narażony na wyginięcie. Mrówkojadowate występują w Ameryce Południowej i Środkowej, od Argentyny po południowy Meksyk. Mrówkojad wielki ma status gatunku narażonego na wyginięcie. Obie tamanduy to gatunki najmniejszej troski. Czytaj więcej…

Ilustracja na medal

Widoki z twierdzy Narikala w Tbilisi