Gość Niedzielny
| ||
Siedziba Instytutu Gość Media (2018) Siedziba Instytutu Gość Media (2018) | ||
Częstotliwość | tygodnik | |
Państwo | 22x20px Polska | |
Adres | ul. Wita Stwosza 11, 40-042 Katowice | |
Wydawca | Instytut Gość Media[1] (do marca 2015: Wydawnictwo Kurii Metropolitalnej w Katowicach „Gość Niedzielny”[1]) | |
Rodzaj czasopisma | religijne, społeczne | |
Język | polski | |
Pierwszy numer | 9 września 1923 | |
Redaktor naczelny | Adam Pawlaszczyk | |
Stali współpracownicy | Barbara Fedyszak-Radziejowska, Robert Gwiazdowski, Marek Jurek, Dariusz Kowalczyk SJ, Andrzej Nowak, Jerzy Szymik, Wojciech Wencel, Beata Zajączkowska (Radio Watykańskie) | |
Średni nakład | (2019) 169 122 egz. | |
Średnia sprzedaż | (2019) 107 919[2] egz. | |
Format | A4 | |
Liczba stron | 92 | |
ISSN | 0137-7604 | |
Strona internetowa |
Gość Niedzielny – ogólnopolski tygodnik opinii, konserwatywno-katolicki[3][4], wydawany od 9 września 1923 roku w Katowicach.
Spis treści
Historia[5]
1923–1939
Pismo powstało jako tygodnik Administracji Apostolskiej Śląska. Jego pierwszy numer ukazał się z datą 9 września 1923, z artykułem wstępnym Augusta Hlonda. Organizatorem pisma był ks. Teodor Kubina, który początkowo pisał większość tekstów. W 1924 nowym redaktorem naczelnym został ks. Józef Gawlina, który zdołał zwiększyć nakład z 13 do 38 tys. egzemplarzy. Od 1925 tygodnik związany był z nowo powstałą diecezją katowicką. W 1926 kolejnym redaktorem naczelnym mianowano ks. Alojzego Siemienika, który kierował pismem do września 1939. W grudniu 1926 z "Gościa Niedzielnego" wydzielono "Małego Gościa Niedzielnego" przeznaczonego dla dzieci. Przeciętny nakład pisma wynosił w czasach ks. Siemienika od 30 do 40 tys. egzemplarzy. We wrześniu 1939 kuria biskupia w Katowicach próbowała kontynuować wydawanie pisma z podtytułem "Sonntagstat" i pod kierownictwem ks. Pawła Kowalskiego, a następnie ks. Wilhelma Salberta, ale zostało ono ostatecznie zawieszone 22 października 1939.
1945–1974
Pierwszy numer powojenny ukazał się z datą 11 lutego 1945. Początkowo redagowany przez kolegium, od 22 lipca 1945 jego redaktorem naczelnym był ks. Klemens Kosyrczyk. Pismo kolportowano również na Dolnym Śląsku i Śląsku Opolskim. W skład redakcji wchodzili m.in. Irena Świda, Stanisław Czech, Kazimierz Gołba, ks. Ludwik Kosyrczyk, ks. Józef Gawor i ks. Jerzy Stroba. Na początku lat 50. jego nakład wynosił ok. 100000 egzemplarzy. W sierpniu 1950 kolejnym redaktorem naczelnym został ks. Józef Gawor. Po wygnaniu z diecezji biskupa Stanisława Adamskiego w listopadzie 1952 władze komunistyczne nakazały zawieszenie wydawania pisma. Od stycznia 1953 wydawanie pisma wznowił narzucony przez władze wikariusz generalny ks. Filip Bednorz. Pismo było bojkotowane przez znaczną część księży i diecezjan. Kierowało nim kilku księży, najdłużej ks. Franciszek Wilczek. W 1954 kuria biskupia przekazała wydawanie pisma Stowarzyszeniu "PAX". Wśród dziennikarzy "Paxu" pracujących w "Gościu" byli m.in. Rudolf Buchała, Tadeusz Jańczak, Jerzy Skwara, Jerzy Nowakowski. W listopadzie 1956 pismo zwrócono katowickiej kurii biskupiej, a na czele redakcji stanęło kolegium w składzie ks. Józef Gawor (redaktor naczelny), ks. Klemens Kosyrczyk, Irena Świda i ks. Franciszek Blachnicki. Ten ostatni od października 1957 zaczął wydawać dodatek do "Gościa" pod nazwą "Niepokalana zwycięża" poświęcony ruchowi abstynenckiemu, ale z redakcją związany był tylko do 1959. Wśród członków kolegium redakcyjnego byli także przez pewien czas ks. Stanisław Szymecki oraz ks. Czesław Domin. W praktyce pismo redagował samodzielnie (a także pisał większość tekstów) ks. Franciszek Gawor, któremu od 1966 do 1973 pomagał ks. Andrzej Sapiński. Przeciętny nakład pisma wynosił w latach 60. ok. 120000, w latach 70. ok. 80000 egzemplarzy, przy czym był on limitowany przez władze państwowe. Było skierowane przede wszystkim do mniej wykształconych czytelników, silnie obecne były w nim teksty o walorach wychowawczych.
1974–1989
W 1974 nowym redaktorem naczelnym został ks. Stanisław Tkocz, który przekształcił tygodnik dla bardziej wymagających, wykształconych czytelników. Wprowadził na łamy pisma publicystykę społeczną, popularne artykuły teologiczne. W nowym zespole redakcyjnym znaleźli się Lidia Kałkusińska i Czesław Ryszka, Edward Guziakiewicz, ks. Henryk Piecha, Sabina Lewandowska, wśród autorów ks. Czesław Bartnik, Jan Maria Jackowski, Jan Łopuszański, Maria Braun-Gałkowska, Władysław Fijałkowski, Henryk Wuttke, ks. Józef Majka. W marcu 1981 nakład zwiększono do 200000 egzemplarzy i "Gość" stał się pismem ogólnopolskim i ukazywał się do 6 grudnia 1981 roku W stanie wojennym pismo zostało zawieszone. Pismo wznowiono 21 marca 1982. Po wznowieniu w zespole redakcyjnym zabrakło Czesława Ryszki, wśród dziennikarzy byli m.in. Zdzisław Zwoźniak, Andrzej Grajewski, Renata Zwoźniak, Bogdan Widera, Franciszek Szpor. W tygodniku ukształtowało się pięć działów – formacyjno-teologiczny, społeczny, kulturalny i informacyjny. Do 1984 utrzymano nakład z 1981, następnie zmniejszono go do 180 000.
Po 1989
W latach 90. tygodnik stworzył pierwszy nowoczesny dział reklamy w piśmie katolickim. W kolportażu w dalszym ciągu wykorzystywano dystrybucję parafialną. Nowym sekretarzem redakcji został Bogdan Widera, dział religijny stworzył ks. Jerzy Szymik, a od 1992 prowadził go ks. Artur Stopka, działem kulturalnym kierował Andrzej Babuchowski, działem "W naszym domu" – Ewa Babuchowska. Od 1998 zastępcą redaktora naczelnego był Andrzej Grajewski. Od grudnia 2001 ukazuje się w nowym mniejszym formacie, o objętości 56 stron. Po śmierci ks. Tkocza redaktorem naczelnym został w listopadzie 2003 ks. Marek Gancarczyk. Od 2007 pismo współpracuje z kanałem telewizyjnym Religia.tv. Abp Wiktor Skworc 24 stycznia 2018 odwołał ks. Marka Gancarczyka z pełnionej funkcji powołując na jego następcę ks. Adama Pawlaszczyka[6].
W 2018 ks. Marek Gancarczyk otrzymał Laur Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich za rok 2017 za uczynienie z „Gościa Niedzielnego” najpoczytniejszego tygodnika w Polsce[7].
Tematyka
Pismo początkowo związane było z Górnym Śląskiem, obecnie ma charakter ogólnopolski. Dodatkowo w każdym numerze ukazują się lokalne dodatki diecezjalne. "Gość Niedzielny" jest tygodnikiem opinii (według danych ZKDP pierwszym w Polsce, przed "Polityką", "Newsweekiem" i "Wprost") nie kryjącym się z przywiązaniem do chrześcijaństwa. Tygodnik porusza tematy religijne oraz problematykę etyczną, społeczną, polityczną, ekonomiczną, historyczną i medyczną. W "Gościu Niedzielnym" znajdują się też cykle reportaży (m.in. Europa na kolanach, W drogę ze św. Pawłem) i katechez (m.in. Filary wiary, Modlitwa jak chleb). Tygodnik jest forum dyskusji o Kościele w Polsce i na świecie, polityce, problemach społecznych oraz ekonomii.
Autorzy
Ważną częścią każdego wydania Gościa są felietony. Wśród felietonistów stale współpracujących z "Gościem" są: Marek Jurek, Barbara Fedyszak-Radziejowska, Wojciech Wencel, Wojciech Roszkowski (w rubryce "Asy z rękawa"), Franciszek Kucharczak ("Tabliczka sumienia"), ks. Tomasz Horak, o. Augustyn Pelanowski, Maciej Sablik ("do tablicy"). Szefem działów naukowego i gospodarczego jest Tomasz Rożek, kulturalnego – Szymon Babuchowski.
Dystrybucja
"Gość Niedzielny" jest dostępny w kioskach, w sieci "Empik" oraz w kościołach. Wydanie zasadniczo sprzedawane jest przy okazji niedzielnych mszy świętych, ale do sklepików parafialnych, zakrystii i kiosków numer przeznaczony na niedzielę trafia już w czwartek. Druk prowadzi drukarnia RR Donnelley w Krakowie. Od maja 2011 "Gość…" i "Mały Gość Niedzielny" są dostępne również w formie elektronicznej dystrybuowanej przez eGazety[8].
Nakład i sprzedaż
Nakład "Gościa Niedzielnego" wynosił 200 494 egzemplarzy (w październiku 2010, był wówczas największy wśród tygodników opiniotwórczych w Polsce), a średnia sprzedaż każdego numeru wynosiła 143 359 (październik 2010)[9].

Średni nakład jednorazowy (niebieski), całkowite rozpowszechnianie płatne (zielony)[10][11][12][13][14][15][16][17]
Kontrowersje
W 2007 "Gość Niedzielny" w artykule wstępnym opublikował komentarz redaktora naczelnego[18] komentujący wyrok w sprawie Alicji Tysiąc. W 2010 sąd nakazał tygodnikowi przeproszenie kobiety i wypłacenie jej 30 tysięcy złotych tytułem zadośćuczynienia za naruszenie w tym tekście jej dóbr osobistych oraz stosowanie obraźliwych sformułowań, w tym porównań do hitlerowskich zbrodniarzy. Ostatecznie doszło między Alicją Tysiąc a gazetą do ugody (wyłącznie wypłata zadośćuczynienia, rezygnacja przez powódkę z przeprosin na łamach tygodnika oraz wycofanie skargi kasacyjnej przez pozwanych)[19][20]. Również ten proces był komentowany na łamach tygodnika, który nie czuł się winny i ponownie oskarżał sąd[21].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Zmienia się wydawca „Gościa Niedzielnego”. Wirtualnemedia.pl, 23 marca 2015. [dostęp 2019-04-26].Sprawdź autora:2.
- ↑ Tygodniki opinii ze spadkami w 2019 roku, „Gazeta Polska” najbardziej w dół. „Wydawnictwa będą miały problem z utrzymaniem się na rynku”, www.wirtualnemedia.pl [dostęp 2020-02-28] (pol.).
- ↑ EurActiv
- ↑ BBC
- ↑ Andrzej Grajewski Twój Gość, Katowice: Wydawnictwo Kurii Metropolitalnej "Gość Niedzielny", 2008, ISBN 978-83-927774-0-3
- ↑ Abp Wiktor Skworc odwołał redaktora naczelnego "Gościa Niedzielnego". Wiemy, kto jest następcą, „deon.pl” [dostęp 2018-01-24] .
- ↑ Nagrody SDP 2017: Michał Król, Maciej Grabysa i ks. Roman Sikoń laureatami Głównej Nagrody Wolności Słowa. sdp.pl, 2018-03-21. [dostęp 2018-09-12].
- ↑ Gość i Mały Gość w e-wydaniu. Gosc.pl. s. 2011-05-19. [dostęp 2011-06-20].
- ↑ “Gość Niedzielny” liderem, Gazeta Polska w górę o 142 proc. 2010-12-21
- ↑ Wirtualnemedia.pl: Polityka liderem, słaby 2006 rok tygodników opinii 2007-03-08.
- ↑ Wirtualnemedia.pl: Polityka numerem jeden 2007-10-18.
- ↑ Wirtualnemedia.pl: Duży spadek sprzedaży Polityki i Wprost, zyskuje Newsweek i Przekrój 2008-06-19.
- ↑ Wirtualnemedia.pl: Tygodniki opinii w dół, najwięcej stracił 'Wprost' 2008-11-20.
- ↑ Wirtualnemedia.pl: Duży spadek sprzedaży 'Przekroju' i 'Wprost', zyskuje 'Gość Niedzielny' 2009-07-17.
- ↑ Wirtualnemedia.pl: „Gość Niedzielny” wyprzedził „Politykę”, „Wprost” w dół o 28 proc. 2010-05-21.
- ↑ Wirtualnemedia.pl: “Uważam Rze” liderem, wyprzedził “Politykę” i “Gościa” 2011-08-19.
- ↑ Wirtualnemedia.pl: “Newsweek” liderem, tracą “Uważam Rze”, “Wprost” i “Gazeta Polska” 2013-10-21.
- ↑ Siła przyzwyczajenia, „gosc.pl” [dostęp 2016-10-11] .
- ↑ Ugoda w sprawie Alicja Tysiąc - Gość Niedzielny. Przeprosin nie będzie, „Newsweek.pl”, 21 grudnia 2010 [dostęp 2016-10-11] (pol.).
- ↑ Sprawa zakończona, „gosc.pl” [dostęp 2016-10-11] .
- ↑ Wyszukiwanie "Alicja Tysiąc" w archiwum GN. [dostęp 2014-02-21].
Bibliografia
- Andrzej Grajewski Twój Gość, Katowice: Wydawnictwo Kurii Metropolitalnej "Gość Niedzielny", 2008, ISBN 978-83-927774-0-3
Linki zewnętrzne
- Wydanie internetowe Gościa Niedzielnego
- Roczniki Gościa Niedzielnego 1923-2004 w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej