ࡱ> hjg5@mbjbj223zXX$vvvvvvv~~~~~~~~xzzzzzzR!6z9v~~~~~zvv~~~rv~v~x~x(vv(~r @(l 0(7!H7!(vvvv7!v(D~~~~~~~zz$ $   ZwierztaUkBad oddechowy UkBad nerwowy UkBad wydalniczy UkBad krwiono[ny UkBad pokarmowy UkBad rozrodczy JAMOCHAONYOddychaj caB powierzchni ciaBa. Odbywa si to na drodze dyfuzji.U jamochBonw wystpuj prymitywne komrki nerwowe pochodzenia ektodermalnego. Le| one pod nabBonkiem.Zbdne produkty metabolizmu usuwane s przez powBoki ciaBa bezpo[rednio na zewntrz.Nie wyksztaBciBy ukBadu krwiono[nego.Posiadaj jam gastraln. W endodermie znajduj si komrki nabBonkowo-mi[niowe. To dziki nim nastpuje trawienie i wchBanianie pokarmu. Trawienie rozpoczyna si od wydzielania do jamy gastralnej enzymw trawiennychPczkowaniePAAZICCEWymiana gazowa odbywa si przez powierzchni ciaBa. W ten sposb oddychaj wirki natomiast paso|yty wewntrzne ze wzgldu na warunki, w ktrych |yj oddychaj beztlenowo.Maj ukBad nerwowy zBo|ony z cz[ci o[rodkowej, jest to parzysty zwj mzgowy i cz[ci obwodowej, s to podBu|ne pnie nerwowe. U form lepiej rozwinitych wystpuje tendencja do zmniejszania ilo[ci pni podBu|nych do jednej lub dwch par. wszystkie pnie poBczone s ze sob poprzecznymi spoidBami. Budowa tego ukBadu przypomina drabink. PBaziDce maj te| prymitywne narzdy zmysBw. PBaziDce maj rwnie| oczka typu inwertowanego zbudowane z komrek [wiatBoczuBych.Posiadaj ukBad wydalniczy typu protonefrydialnego. Zadaniem tego ukBadu nie jest usuwanie zbdnych metabolitw, ale osmoregulacja GBwnym zbdnym produktem przemian metabolicznych jest amoniak. Nie wyksztaBciBy ukBadu krwiono[nego.Maj niedro|ny ukBad pokarmowy. SkBada si on z otworu gbowego i jelita [rodkowego. Czasami jelito jest rozgaBzione i mamy do czynienia np. z "trjjelitowcami" u paso|ytw wewntrznych mo|e doj[ do redukcji przewodu pokarmowego. PrzykBadem s tasiemce, ktre chBon pokarm przez powBoki ciaBa.- ukBad narzdw rozrodczych jest obojnaczy, gonady mskie i |eDskie znajduj si w jednym osobniku. Rozwj jest prosty lub zBo|ony (z licznymi stadiami larwalnymi) u paso|ytw czsto zwizany ze zmian |ywiciela.OBLECCEoddychaj tlenowo caB powierzchnia ciaBa.Zwierzta te maj sBabo rozwinite narzdy zmysBw. UkBad nerwowy zbudowany jest ze zwojw nerwowych bocznych. Dwa biegn w waBkach hypodermalnych. Wyr|niaj si od pozostaBych tym, |e s grubsze. Centrum nerwowe utworzone jest przez pier[cieD nerwowy w przedniej cz[ci ciaBa.Maj rwnie| ukBad wydalniczy typu protonefrydialnego. Jest on znacznie uproszczony w stosunku do pBaziDcw. ObleDce maj zredukowane komrki pBomykowe. S to dwa gBwne kanaBy poBczone kanaBem poprzecznym. Tworz liter "H". Nie wyksztaBciBy ukBadu krwiono[nego.S to zwierzta, ktre maj ju| dro|ny ukBad pokarmowy. SkBada si on z jelita przedniego i tylnego zakoDczonego odbytem. Otwr gbowy poBo|ony jest w przednim odcinku ciaBa a odbytowy w tylnym.przewa|aj formy rozdzielnopBciowe tzn wystpuje zr|nicowanie osobnikw na samce i samicePIERZCIENICEoddychaj caB powierzchni ciaBa. Wieloszczety natomiast posiadaj wyrostki skrzelowe na pran|ach, ktre peBni funkcje oddechowe.Zbudowany jest z parzystych zwojw nadgardzielowych, tworz "mzg" i zwojw podgardzielowych. Oba typy zwojw poBczone s ze sob obrczk okoBogardzielow. W ka|dym segmencie znajduje si Metanefrydium, ktre swoje uj[cie na zewntrz na w ssiednim segmencie. Metanefrydium zbudowane jest z urzsionego lejka otwierajcego si do wtrnej jamy ciaBa. GBwn funkcj tego ukBadu jest usuwanie zbdnych produktw przemiany materii.Jest ukBadem zamknitym. Zbudowany z dwch gBwnych naczyD: grzbietowego i brzusznego. Naczynia gBwne poBczone s naczyniami okr|nymi. Nie ma wyodrbnionego serca. UkBad peBni funkcje w wymianie tlenu i dwutlenku wgla w ciele. Czsteczki tlenu transportowane s z barwnikami, hemoglobin lub chlorokruoryn. Barwniki rozpuszczone s w osoczu, czyli hemolimfie.podobnie jak u obleDcw skBada si z trzech cz[ci. Zaczyna si otworem gbowym, koDczy si otworem odbytowym.wieloszczety s rozdzielnopBciowe, skposzczety i pijawki s obojnakami. Wikszo[ skposzczetw i pijawek charakteryzuje rozwj prosty u wieloszczetw czste s stadia larwalneSTAWONOGIStawonogi wodne w okolicy odn|y krocznych posiadaj skrzela. S one cienko[cienne, blaszkowate, dobrze unaczynione, o du|ej powierzchni. U ldowych stawonogw mog wystpowa pBucotchawki jak u pajczakw lub tchawki. System tchawkowy skBada si z rurek rozmieszczonych po caBym ciele. Dziki takiemu rozwizaniu hemolimfa u tych zwierzt nie transportuje tlenu. MaBe stawonogi, ktre maj bardzo cienk kutikul mog oddycha caB powierzchni ciaBa. Maj ukBad zbudowany ze zwojw nadprzeBykowych i podprzeBykowych. Druga cz[ ukBadu nerwowego to brzuszny BaDcuszek nerwowy. ~ P D F    & ZjlJVX^*D!d#f#>&¶ªž’ζ~ΪζΞΒζΪζΞΒζζ'hhhhMG0J5CJOJQJ^JaJh-h-5CJaJhhhh5CJaJhhhh-5CJaJhhhhMG5CJaJhhhhKz5CJaJhhhhA\5CJaJh-h-hA\5CJaJh-hKz5CJaJhhh5CJaJ16Tx $Ifgd6Q0 $$Ifa$gd6Q0m "$Ifkd$$IfF4֞0Tx!*29$ $  C t0x<44 laf4 P F  $If  & |% $Ifgd6Q0kd$$IfF֞0Tx!*29$ $  C t0x<44 la| J $Ifgd)g $IfgdMG$If^%$Ifkd$$IfF֞0Tx!*29$ $  C t0x<44 la^RTVX* $IfgdMG$If %$IfkdU$$IfF ֞0Tx!*29$ $  C t0x<44 la D!f#@&'($If>&'<'>'b'd'((((",$,*,,,*-JL0O2OfR~SSSJULUNUPUdUY[]aaaanbpbrbbc(cVcctdf󺱥۱ϋۗۗqqhhhhA\5CJ\aJhhhh*{ 5CJaJh-hMG5CJaJhhhhMG5CJaJUhhhhhh5CJaJhhh5CJaJhA\5CJaJh-hA\5CJaJh-h-5CJaJhhhh2d5CJaJhhhh5CJaJhhhhA\5CJaJ,(((%$Ifkd$$IfF֞0Tx!*29$ $  C t0x<44 la(p+r+$,&,(,*,,,*-KLLL2OhRSNU$If $IfgdMG $IfgdKz $IfgdA\Stawonogi maj bardzo dobrze rozwinite narzdy zmysBw. Wra|enia sBuchowe odbieraj dziki narzdom tympanalnym Wikszo[ stawonogw mo|e rozpoznawa zapachy. Niektre stawonogi mog wydawa dzwiki. Stawonogi posiadaj oczy zBo|one. S to narzdy zbudowane z wielu omatidiw, czyli oczek prostych ciasno poukBadanych koBo siebie. Te ktre |yj w wodzie wydalaj amoniak. Funkcje narzdw wydalniczych peBni dwie pary przeksztaBconych nefrydiw. Stawonogi ldowe wydalaj gBwnie kwas moczowy i guanin. Funkcje narzdw wydalniczych peBni cewki Malpighiego. Zebrane metabolity wdruj do jelita, stamtd zostaj wydalone na zewntrz wraz z resztkami pokarmu.Posiadaj otwarty ukBad krwiono[ny. Oglnie stawonogi posiadaj rurkowate serce. PoBo|one jest ono po grzbietowej stronie ciaBa. Serce otoczone jest workiem osierdziowym. UkBad ten jest charakterystyczny dla stawonogach. GBwn funkcj krwi jest rozprowadzanie tlenu do komrek i odprowadzanie dwutlenku wgla. Dodatkowo z krwi rozprowadzane s po organizmie substancje od|ywcze pobierane z jelita [rodkowego.maj ukBad pokarmowy zbudowany jak pier[cienice. Jelito przednie i tylne jest schitynizowane. {oBdek skBada si z dwch cz[ci: |ujcej i cedzcej.stawonogi rozmna|aj si pBciowo a niekiedy partenogenetycznie tzn. rozwija si z nie zapBodnionej komrki jajowej. Wikszo[ z nich jest rozdzielnopBciowa. Rozwj pozazarodkowy jest prosty(bez stadium larwy)albo zBo|ony.MICZAKI U miczakw u form pierwotnie wodnych wystpuj skrzela - a u [limakw ldowych t rol speBnia jama pBaszczowa.U form prymitywnych skBada si z okoBogardzielowego pier[cienia, od ktrego odchodz dwie pary pnie nerwowych. U wy|ej uorganizowanych wystpuje proces zwany ganglionizacj - wytworzenie na pniach nerwowych kilku zwojw. Wyr|niamy pary zwojw gBowowych, trzewiowych i no|nych. U gBowonogw mzg chroniony jest przez chrzstn puszk mzgow. GBowonogi posiadaj oczy, budow zbli|one do oczu krgowcw wodnych .U miczakw wystpuje nerka (nieparzysta)  przeksztaBcone metanefrydium. U form wodnych usuwany jest  amoniak, mocznik. U ldowych  krysztaBki kwasu moczowego. Podstawowa rola nerki to utrzymywanie wBa[ciwego ci[nienia osmotycznego w caBym ciele miczaka.U miczakw otwarty. Posiadaj serce zbudowane z przedsionka i komory umieszczonego w worku osierdziowym. U gBowonogw prawie zamknity i jakby dwuobiegowy. Wystpuj serca skrzelowe podtrzymujce ci[nienie w krwioobiegu. U pierwotnych zwierzt wtrnoustych otwarty i brak serca.U [limakw rozpoczyna si otworem gbowym w ktrym u form drapie|nych wystpuje gruczoB jadowy. W jamie gbowej wystpuje jzyk z tarka do zdzierania cz[ci ro[lin i rozdrabniania ich. Za jam znajduje si : gardziel, przeByk, |oBdek, jelito cienkie i grube, oraz otwr odbytowy. %u maB|y pobieranie pokarmu odbywa sie przez syfon wpustowy, s one filtratorami  pobieraj zawieszone w wodzie substancje pokarmowe. %u gBowonogw otwr gbowy otoczony jest chwytnymi ramionami, wystpuje te| para szczk Miczaki s zwierztami rozdzielnopBciowymi lub obojnaczymi. Rozwj mo|e by prosty lub zBo|ony.SZKARAUPNIESBabo wyksztaBcone narzdy oddechowe przybieraj posta albo wyrostkw skrnych <jak u je|owcw> albo specyficznych workw poBczonych z koDcow cz[ci jelita <tzw. pBuca wodne, u strzykw>. Wiele szkarBupni nie ma w ogle narzdw oddechowych.Decentralizowany ukBad nerwowy skBada si z centralnego pier[cienia otaczajcego jelito i promieni[cie odchodzcych od niego nerww. SzkarBupnie nie maj mzgu ani wyspecjalizowanych narzdw zmysBw.W przypadku szkarBupni ukBad wodny, czyli wydalniczy oraz komrkowy (amebocyty)  uzupeBniaj si wydalinami. Nie maj problemw z osmoregulacj (morza o peBnym zasoleniu).Bardzo uproszczony ukBad krwiono[ny, zwany ukBadem hemalnym, skBada si z systemu zatok i kurczliwego naczynia zastpujcego serce. UkBad hemalny jest zdublowany przez ukBad wodny (ambulakralny) i parahemalny. UkBad pokarmowy rozpoczyna si po stronie oralnej otworem gbowym. U je|owcw w pocztkowym odcinku przewodu pokarmowego znajduje si latarnia Arystotelesa. Za jam gbow szkarBupni poBo|ony jest przeByk, |oBdek i jelito, ktrego odbyt znajduje si po aboralnej stronie ciaBa.Rozgwiazdy i w|owidBa rozmna|aj si wegetatywnie lub pBciowo. U lilowcw, je|owcw, koBonic i strzykw wystpuje tylko rozmna|anie pBciowe. Niektre strzykwy i koBonice s |yworodne, reszta jest jajorodna. S zwierztami rozdzielnopBciowymi, bez zaznaczonego dymorfizmu pBciowego. ZapBodnienie zawsze jest zewntrzne, a rozwj zBo|ony.  NUPUdU%$Ifkd$$IfF ֞0Tx!*29$ $  C t0x<44 ladUFVYZ[D]F]]_`aapb$If $Ifgd*{ $IfgdMG $Ifgd2d $IfgdKz $IfgdA\ pbrbb%$Ifkd$$IfFf֞0Tx!*29$ $  C t0x<44 labtdf`gi4klmm $Ifgd2d$If $Ifgd)gff@fXf^g`gii4kmmmmmۮh-h6Q05CJaJh-h-5CJaJhA\5CJaJhhhh-5CJaJhhhh*{ 5CJaJhhhhhh5CJaJhhhh2d5CJaJhhhhA\5CJaJ mmm%#kdi$$IfF֞0Tx!*29$ $  C t0x<44 la11h0:phhA .!"#h$%$$Ifv!vh5$ 5$ 5 55C55#v$ #v #v#vC#v#v:VF4 tx<5$ 5 55C55af4$$Ifv!vh5$ 5$ 5 55C55#v$ #v #v#vC#v#v:VF tx<5$ 5 55C55a$$Ifv!vh5$ 5$ 5 55C55#v$ #v #v#vC#v#v:VF tx<5$ 5 55C55a$$Ifv!vh5$ 5$ 5 55C55#v$ #v #v#vC#v#v:VF tx<5$ 5 55C55a$$Ifv!vh5$ 5$ 5 55C55#v$ #v #v#vC#v#v:VF tx<5$ 5 55C55a$$Ifv!vh5$ 5$ 5 55C55#v$ #v #v#vC#v#v:VF  tx<5$ 5 55C55a$$Ifv!vh5$ 5$ 5 55C55#v$ #v #v#vC#v#v:VFf tx<5$ 5 55C55a$$Ifv!vh5$ 5$ 5 55C55#v$ #v #v#vC#v#v:VF tx<5$ 5 55C55aD@D NormalnyCJ_HaJmHsHtH\@\ - NagBwek 1$<@&5CJ KH OJQJ\^JaJ JA@J Domy[lna czcionka akapituPi@P  Standardowy4 l4a ,k@, Bez listyt@t 6Q0Tabela - Siatka7:V0dod -NagBwek 1 Znak.5CJ KH OJQJ\^J_HaJ mHsHtH$z *<N_pq|(}}>%/F ) * + , R  p q ~  ABL^.^<=GUY78rjl E!"/##$$$$0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0D 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0D 0@ 0@ 0@ 0@0@0@0@ 0@ 0@ 0@ 0D 0@ 0@ 0@ 0@0@0@0@ 0@ 0@ 0@ 0D 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0D 0@ 0@0@0@0@0@0@0@ 0@0@0@0@0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0D 0@ 0@ 0@ 0@0@ 0@0@0@ 0@0@0@0@ 0@ 0D 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@0@0@ 0D 0*<N_p|(}}>%/F ) * + , R  p ~  AL^.^<GUY78rl E!"/##$$Oy00 t]%Oy00 Oy00 ^Kr;s  O900Oy00 My00 My00  M#=$ 8 9  Oy00 My00 Oy0 0Oy00 My00 My00Oy00My00My00My00 Oy00 My00 Oy00Oy00 My00 My00 bI\9D < H `I\9D < H bI\9D < H bI\9D < H  Oy00 My00 My0%0Oy00 My00 My00 @0 My00 My00 Oy0#0Oy0&0 Oy0(0Oy0(0Oy0(0My0(0My0(0@0My0&0My0&0My0&0My0&0My0&0Oy0&0Oy070My070My070Oy0:0My0:0My00My070My070Oy0=0Oy070Oy070Oy070Oy0;0My00My0<0@0My0<0Oy0<0Oy0<0Oy0<0O900 >&fm";  |^ ((NUdUpbbmm !#$789:<m8 ;  5DGVLU%VdO[!(!!!<#E#q#y#########$   ~ (;U^gIRKTW`OW[d<Blt$pq( * , R q ~ a BL5^W'^GUjlT !E!##$$$$AGA  *{ 6Q0MGOQA\2dhh)gKz- *<N_pq|(}}>%/F , R  p q ~  ABL.^<=GUYrl E!"/#$$$@4 $000 0JUnknownGz Times New Roman5Symbol3& z Arial"qFeF`Fm7MB7MB!h24dr$r$@H(?6Q0AGAAGAOh+'0\    $ 0<DLTssAGAGANormalAGA8AMicrosoft Word 10.0@$:@w@"`q@6H7M՜.+,0 hp|  Br$A  Tytu  !"#$%&'()*+,-./0123456789:;<=?@ABCDEGHIJKLMNOPQRSTUVXYZ[\]^`abcdefiRoot Entry F@kData >1TableF7!WordDocument3zSummaryInformation(WDocumentSummaryInformation8_CompObjj  FDokument Microsoft Word MSWordDocWord.Document.89q