Ekologia - nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody

Czynniki wpływające na różnorodność biologiczną
- Interakcje między organizmami
- Wpływ organizmów na środowisko nieożywione,
- Oddziaływania środowiska na strukturę zbiorowisk organizmów oraz na rozmieszczenie gatunków na Ziemi
- Zajmują się tym ekologia i biogeografia,

Ekologia
- XX w., ważna na co dzień,
- Zajmuje się badaniem interakcji pomiędzy organizmami i ich środowiskiem życia
- Inaczej: nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody
- Organizm (osobnik) - najmniejsza wyróżnialna jednostka zdolna do samodzielnego życia

Poziomy ekologiczne
- Populacja - tworzą ją organizmy należące do tego samego gatunku, zamieszkujące określony obszar i powiązane ze sobą wzajemnymi, bezpośrednimi zależnościami, mają kontakt, mogą się krzyżować, ? przepływ informacji genetycznej
- Pula genowa - własny, niepowtarzalny zestaw genów dla danej populacji
- Ekosystem - funkcjonalna jednostka ekologiczna,
o Biocenoza - część ożywiona
- Fitocenoza - część roślinna
- Zoocenoza - część roślinna
o Biotop - część nieożywiona
- Biom - olbrzymie środowiska, obejmujące całą formację roślinną i zwierzęta żyjące w danej strefie klimatycznej
- Krajobraz ekologiczny - układ z kilku niewielkich ekosystemów, różniących się charakterem,

Cechy charakteryzujące populację
- Wpływające na populację:
o Wewnętrzne - wynikają z biologicznych właściwości danego gatunku (odżywianie się, wielkość osobników, migracja, sposób i tempo rozrodu
o Zewnętrzne:
- Abiotyczne - wpływ środowiska nieożywionego
- Biotyczne - oddziaływanie osobników innych populacji
- Cechy grupowe populacji:
o Stosunki ilościowe
- Liczebność
- Zagęszczenie
o Rozrodczość
o Śmiertelność (ginące w czasie)
o Przyrost naturalny
- Struktura wiekowa
o Rowijająca się
o Ustabilizowana,
o wymierająca
- Struktura płciowa
- Struktura przestrzenna:
o Areał
o Rozmieszczenie
- Rozmieszczenie:
o Skupiskowe (stada - antylopy, łąwice - sardynki, kępy i wegetatywne - mchy i stokrotki)
o Losowe (biedronki na łące)
o Równomierne (silna konkurencja - kaktusy - opuncje, wyraźny terytorializm - obrona przed innymi tego samego gatunku, sztuczne populacje)

Rozwój populacji
- Opór środowiska - czynniki ograniczające rozwój populacji (klimat, ukształtowanie powierzchni, podłoże, woda, pierwiastki, oddziaływanie populacji innych gatunków)
- Pułap wydolności - maksymalna pojemność środowiska

Stosunki między populacjami
- Nisza ekologiczna - określone wymagania, miejsce i rola do spełnienia dla populacji
- Oddziaływania protekcjonistyczne - nieantagonistyczne=kooperacyjne):
o Komensalizm: A , B0,
- szakale jedzą pożywienie lwów
- ryba różanka - małże (ochrona ikry)
- ryba podnawka i rekin
- ryba pilot - rekin (usuwanie pasożytów)
o protokooperacja A , B , współpraca nie jest niezbędna
- krab pustelnik - ukwiał
- jamochłony - kraby (maskowanie, przenoszenie)
- bawół i drobne ptaki (oczyszczanie skóry - pokarm)
- trzmiel - koniczyna
o Mutualizm A , B , brak przetrwania bez siebie
- Termity-wiciowce
- Mikoryza - drzewa, grzyby
- Porosty (grzyb, glon)
- Przeżuwacze - bakterie jelitowe
- Oddziaływania antagonistyczne
o Drapieżnictwo A , B-, dobór naturalny
- Lew-gnu
- Płoc-dafnia
- Wilk-sarna
- Zając-trawa
o Pasożytnictwo A , B-, brak wytępienia, żywiciel mniejszy
- Pijawka, pchła
- Nicień, tasiemiec,
- Grzyby
o Konkurencja A-, B-, podobne nisze ekologiczne, atrybuty środowiska
- Okrzemki
- Dafnie
- Mysz domowa, nornik
- Jastrząb-sokół
o Amensalizm A0, B-, szkoda bez korzyści
- Pędzlak-bakterie
- Koniczyna lucerna-trawy
- Lnicznik-len
- Mak polny, ostrożeń-przenica
- Neutralizm 0,0,
o Dzięcioł-ryjówki,
o Itp.