Bezpośrednią przyczyną pasowości jest przeszłość geologiczna Polski a największy na to wpływ miały zlodowacenia plejstoceńskie.
Wyróżniamy następujące pasy
Pas nizin nadmorskich
- nie przekraczają 100 m n.p.m.
- występują obszary depresyjne (największa wynosi -1,8 m i znajduje się koło Elbląga)
Pas pojezierza
- efekt zlodowaceń plejstoceńskich
- najwyższe wzniesienia od 50 do 329 m. – Szeska Góra, Dylewska Góra, Wieżyca
- jeziora rynnowe, polodowcowe, moreny dennej, oczka wytopiskowe
Pas nizin środkowo polskich
- wzniesienia nie przekraczają 150 m.
- w pasie tym spotykamy szerokie doliny, pradoliny, które wykorzystują takie rzeki jak: Wisła, Noteć, Narew, Bug.
Pas wyżyn
- średnio 200-400 m, ale nawet 612 m. – Łysica
- występuje gołoborza, jaskinie krasowe
- występowanie zwartych kompleksów lasów jodłowych
Pas kotlin podkarpackich
- 150 do 300 m
- np. Kotlina Sandomierska, Oświęcimska
Pas gór
- do 2499 m – Rysy w Tatrach
- 1602 m – Śnieżka w Sudetach
- cechą charakterystyczną jest występowanie przełęczy
