Aparat fotograficzny

Aparat fotograficzny, potocznie aparat - urządzenie służące do wykonywania zdjęć fotograficznych. Pierwowzorem aparatu fotograficznego było urządzenie nazywane camera obscura.

Podstawowe części składowe tradycyjnego aparatu (fotooptycznego)
• obiektyw fotograficzny
• migawka
• korpus światłoszczelny
• układ celowniczy
• mechanizm do przesuwu i wymiany błony fotograficznej
• elementy dodatkowe:
- gniazdo synchronizacji lampy błyskowej
- lampa błyskowa
- dalmierz
- światłomierz
- samowyzwalacz

Podział aparatów fotograficznych
• technologia
- aparat klasyczny
- aparat cyfrowy
• budowa
- aparat przeziernikowy
- aparat skrzynkowy
- aparat mieszkowy
- aparat dalmierzowy
- lustrzanka
• lustrzanka jednoobiektywowa
• lustrzanka dwuobiektywowa
- aparat studyjny
- lotniczy aparat fotograficzny
• wielkość klatki filmu
- małoobrazkowe – 24 x 36 mm
- aparat średnioformatowy – 4,5x6, 6x6, 6x9 (6x7, 6x8) cm
- aparat wielkoformatowy – od 4x5 cala
• sterowanie
- ręczne (manualne)
- automatyczne
- autofocus z automatycznym ustawianiem ostrości

Najważniejsze etapy rozwoju
• ok. 900 – camera obscura
• 1887-1889 – wprowadzenie błony zwojowej (H. Goodwin, G. Eastman)
• 1925 – aparat małoobrazkowy na błonę 35 mm Leica (O. Barnack)
• 1929 – lustrzanka dwuobiektywowa Rolleiflex (Rollei Werke, Franke und Heidecke)
• 1936 – lustrzanka jednoobiektywowa małoobrazkowa (Exakta)
• 1947 – pryzmat pentagonalny
• ok. 1970 – automatyzacja ekspozycji
• 1977 – automatyzacja nastawiania ostrości

Camera obscura (Camera obscura z łac. ciemna skrzynka), zwana także kamerą otworkową - składa się z poczernionego wewnątrz pudełka (dla zredukowania odbić światła). Na jednej ściance znajduje się niewielki otwór (obiektyw), a na drugiej matowa szyba (matówka), lub kalka techniczna. Promienie światła wpadające przez otwór rysują na matówce odwrócony i pomniejszony obraz. Wstawiając w miejsce matówki kliszę fotograficzną otrzymamy zdjęcie.

Wynaleziona została około roku 900 przez arabskich uczonych. Służyła astronomom do obserwacji rocznych torów po jakich porusza się słońce, plam słonecznych i księżyca. Służyła też jako pomoc przy wykonywaniu rysunków. Była wykorzystywana przez artystów malarzy, między innymi Leonardo da Vinci, jako narzędzie pomocne przy określaniu np. perspektywy.

W 1550 roku Girolamo Cardano zastąpił otwór pojedynczą soczewką skupiajacą. Stanowi pierwowzór aparatu fotograficznego.

Obraz otrzymany za pomocą camery obscury posiada następujące cechy: miękkość, łagodne kontrasty, rozmycie, nieskończoną głębię ostrości oraz zupełny brak dystorsji. Z uwagi na te cechy obrazu camera obscura bywa do dzisiaj wykorzystywana w fotografii artystycznej.

Obiektyw fotograficzny to układ optyczny (ew. pojedyncza soczewka), który w aparacie fotograficznym umożliwia rzutowanie obrazu widzianych obiektów na matówkę, błonę fotograficzną lub matrycę CCD lub CMOS.

Za wynalazcę soczewkowego obiektywu fotograficznego uważa się Girolamo Cardano, który w 1550 roku zastąpił otwór w camera obscura pojedynczą soczewką skupiającą, ale za pierwszy obiektyw fotograficzny uważany jest otwór camery obscura powstały ok. 900 roku.

Migawka jest częścią aparatu fotograficznego służącą do odsłaniania na odpowiedni czas a następnie zasłaniania z powrotem materiału światłoczułego (lub przetwornika optoelektronicznego) w celu jego prawidłowej ekspozycji czyli dostarczenia odpowiedniej ilości światła padającego przez obiektyw.

Błona fotograficzna (potocznie film, klisza) – elastyczne podłoże z tworzywa sztucznego o wysokiej przejrzystości z naniesioną na nie warstwą emulsji światłoczułej. Dawniej jako podłoże stosowano celulozę, dziś octany lub azotany celulozy. Zazwyczaj perforowana na jednej lub obu krawędziach w celu ułatwienia precyzyjnego przesuwu w projektorze, kamerze czy aparacie fotograficznym.

Błonę fotograficzną po naświetleniu należy poddać procesowi obróbki chemicznej zwanej wywołaniem. Procesu tego dokonuje się ręcznie w koreksie (pracując z danym materiałem w ciemni fotograficznej), lub maszynowo w minilabie.

Lampa błyskowa - urządzenie, które wyzwala wiązkę światła niezbędną do właściwego oświetlenia fotografowanego obiektu. Umożliwia wykonywanie zdjęć w niekorzystnych warunkach oświetleniowych. Jej działanie jest ściśle związane z mechaniką, lub elektroniką aparatu fotograficznego.