Imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe - wszystko co powinieneś wiedzieć

Imiesłów przymiotnikowy jest nieosobową formą czasownika. Ma znaczenie zbliżone do przymiotnika i odmienia się podobnie jak przymiotnik przez przypadki, liczby i rodzaje.

Imiesłowy przymiotnikowe dzielimy na:
- imiesłowy przymiotnikowy czynne - nazywają cechy, które oznaczają wykonywanie jakichś czynności np.: biegnące dzieci, tzn. dzieci, które biegną; kończą się na ący, ąca, ące.
- imiesłowy przymiotnikowe bierne - nazywają cechy, które oznaczają uleganie jakimś czynnościom lub rezultaty czynności np.: remontowany budynek, tzn. budynek, który ktoś remontuje, rozlana kawa, tzn. kawa, którą ktoś rozlał; kończą się na: ny, na, ne, ty, ta, te, ni, ci.

Imiesłowy przymiotnikowe czynne tworzymy wyłącznie od czasowników niedokonanych. Pisać - piszący, oglądać - oglądający.

Imiesłowy przymiotnikowe bierne tworzymy od czasowników przechodnich (zarówno dokonanych, jak i niedokonanych). Pisać - pisany, przepisać- przepisany. W zdaniu, imiesłowy przymiotnikowe, podobnie jak przymiotniki, pełnią najczęściej funkcję przydawki lub orzecznika. Napraw te skrzypiące drzwi. Skrzypiące - przydawka. Zaraz zostaną naoliwione. Naoliwione - orzecznik.

Imiesłowy przysłówkowe dzielimy na:
- Współczesne - nazywają czynność równoczesną z czynnością wyrażaną przez orzeczenie zakończone na ąc. Słuchając radia, zmywał naczynia.
- Uprzednie - nazywają czynność wcześniejszą, od czynności wyrażanej przez orzeczenie zakończone są na wszy, lub łszy. Zrobiwszy zakupy, wróciłem do domu.

W imiesłowach przysłówkowych uprzednich zakończenie wszy występuje po samogłosce, a zakończenie łszy po spółgłosce: spojrzawszy, otworzywszy, spostrzegłszy, wyszedłszy.

Imiesłowy przysłówkowe współczesne tworzymy od czasowników niedokonanych, a imiesłowy przysłówkowe uprzednie od czasowników dokonanych. Pisać - pisząc, zapisać - zapisawszy. W zdaniu wykonawca czynności wyrażonej imiesłowem i czynności wyrażonej orzeczeniem musi być ten sam. Spacerując po molo, zgubiłam okulary przeciwsłoneczne. Nie: Spacerując po molo, zginęły mi okulary przeciwsłoneczne.

Imiesłów przysłówkowy wraz z określeniami oddzielamy przecinkiem od reszty zdania. Marzena, nie czekając na odpowiedź, wyszła z pokoju. Z imiesłowami przysłówkowymi przeczenie nie piszemy oddzielnie: nie patrząc, nie czekając, nie zjadłszy, nie zrobiwszy. Z imiesłowami przymiotnikowymi przeczenie nie piszemy łącznie.

Z imiesłowami przymiotnikowymi przeczenie nie można pisać oddzielnie, jeśli imiesłowy te mają wyraźne znaczenie czasownikowe: nie pracując (nie pracując w danej chwili)