profil

Ukształtowania dna morskiego

poleca 85% 1588 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

1. Szelf - platforma kontynentalna o głębokości od 0 do 200 m. i małym nachyleniu otaczająca pasem kontynenty (podwodne przedłużenie lądu), przeciętna szerokość 74 km (od 15 do 1 400 km). Intensywnie eksploatowane dla celów rybołówstwa oraz wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego. Morze Północne w całości leżące na szelfie określane jest jako morze szelfowe. Morze Bałtyckie jest morzem szelfowym, czyli położonym na obszarze szelfu. Tereny szelfowe stanowią bogate i różnorodne środowisko życia. Na płytszych wodach światło łatwo dochodzi do dna więc są tam wspaniałe warunki do rozwoju organicznego.

2. Stok kontynentalny o dużym nachyleniu i głębokości od 200 do 3 000 m., często pocięty kanionami.

3. Baseny oceaniczne – obejmujące głębokości od 3 000 do 6 000 m., zajmują 73 % powierzchni dna morskiego.

4. Rowy oceaniczne są to głębokie (poniżej 6 000 m.), długie i wąskie (szerokość 30-40 km) obniżenia dna morskiego o stosunkowo stromych stokach, zazwyczaj na skraju oceanu. Najwięcej i najgłębsze rowy występują na Pacyfiku – w najgłębszych z nich, Rowie Mariańskim i Rowie Filipińskim zmierzono głębokości ponad 11 000 m. Jak widać najwyższe szczyty Himalajów dochodzące blisko 9 000 m. „chowają się” w największych głębiach o ponad 2 - 3 km. Rowy oceaniczne są obszarami niespokojnymi tektonicznie, w ich rejonie występują częste trzęsienia ziemi, a na ich skutek największe fale morskie (tzw. tsunami).

5. Grzbiety śródoceaniczne są długimi wzniesieniami dna o stromo nachylonych stokach i nieregularnej topografii. Przebiegają przeważnie po środku oceanów, o łącznej długości około 60 000 km. Grzbiety rozdzielają oceany na poszczególne baseny i w dużym stopniu wpływają na głębinową cyrkulację mas wodnych. Wznoszą się one z dna morskiego, jeżeli uwzględnimy również wysokość szczytowych punktów niektórych wysp, nawet na przeszło 10 000 m. na Pacyfiku i do przeszło 8 000 m. na Atlantyku.
Największy system górski na ziemi stanowi Grzbiet Śródatlantycki. Ciągnie się on na długości 2 300 km w kształcie litery S od Islandii do Wyspy Bouveta (55o S). Grzbiet ten dzieli ocean na wschodni i zachodni na równej prawie odległości między kontynentami Ameryk a z drugiej strony Europy i Afryki. Po obu stronach grzbietu znajdują się głębokości przekraczające 5 000 m. Grzbiet ten wychodzi w postaci wysp nad poziom morza np. Azory z najwyższym wzniesieniem 2 320 m. n. p m.

6. Pojedyncze góry i guyoty są podmorskimi stożkami wulkanicznymi. Stoki ich są bardziej strome niż na lądzie, gdyż krzepnięcie lawy w morzu było szybsze, podnoszą się z dna morskiego na wysokość do 5 km. Góry podwodne mają grzbiety niewyrównane, zazwyczaj kopulaste, co świadczy o tym, iż nigdy nie osiągnęły powierzchni morza. Na Pacyfiku znajduje się ok. 10 000 gór podwodnych i guyotów.

7. Rafy koralowe i atole występują w morzach ciepłych, przeważnie w pasie równikowym na szerokościach 20o N - 20o S. Zbudowane są ze szkieletów koralowców. Są to płycizny gdzie są najlepsze warunki do rozwoju organicznego. Jest tu pełno różnych stworzeń.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 2 minuty

Ciekawostki ze świata