Polska i Polacy w "Weselu" Wyspiańskiego.

„Wesele” Wyspiańskiego powstało w okresie młodej Polski. W czasie gdy państwo znajdowało się pod zaborami. Tytułowe wesele było zainspirowane obserwacjami autora, które poczynił na prawdziwym weselu: przyjaciela Lucjana Rydla i chłopki Jadwigi Mikołajczykównej. Oba, zarówno te w utworze jak i autentyczne, odbywały się w Bronowicach, niegdyś bogatej, podkrakowskiej wsi.

Podany fragment to końcowa scena dramatu. Weselnicy są odurzeni alkoholem, otępieni, zmęczeni długotrwającym Weselem oraz oczekiwaniem na wezwanie do powstania. Jasiek zauważa to, rozmawiając z chochołem zastanawia się co powinien zrobić, by ulżyć im w mękach. Chochoł radzi mu by pozabierał im kosy oraz szable i rzucił w kąt. Potem nakazuje by podał mu skrzypce, a otumanionym gościom narysował koła na czole. Następnie każe Jaśkowi zakreślić okrąg i odmówić wspak pacierz. Czynności te powodują, że zgromadzeni ulegają czarom Chochoła, wstają i zaczynają tańczyć w rytm wygrywanej przez niego melodii. W trakcie zaczarowanego tańca Jasiek słyszy pianie koguta, co przypomina mu o poleceniu Gospodarza, by obudzić weselników o świcie, wezwać ich do wszczęcia powstania zadęciem w złoty róg. Zauważył jednak brak rogu, zgubił go wcześniej schylając się po czapkę z piórami. Chochoł naśmiewa się z niego śpiewając: „Miałeś chamie złoty róg…”

W scenie jest wiele symboli. Jednym z nich jest animator sceny – Chochoł. To słomiane okrycie krzewu róży, które można interpretować jako otulinę przygniatającą ducha narodu i pragnienie wolności i walki za kraj. Ambicje „przytłoczone” różnymi problemami, przeszkodami, „nie do przeskoczenia”. Patrząc na chochoła w pozytywny sposób widzimy słomę chroniącą jeszcze mały i „bezbronny” krzew róży, który będzie dojrzały, zakwitnie wiosną. Z tej perspektywy można uznać, że chochoł chroni nieprzygotowanych Polaków od zguby. Kolejnym ważnym symbolem jest złoty róg – uprzedmiotowienie idei, woli walki, czynności w działaniu, wyzwolenia. Ginie, gdy jego posiadacz Jasiek, schyla się po czapkę z piórami ( symbol próżności, prywaty) Całe to wydarzenie może symbolizować, że nie ma szans na wyzwolenie, gdyż społeczeństwo przepełnione jest egoizmem i dbaniem o własne dobro, a idea wyzwoleńcza schodzi na drugi plan.

W utworze i w scenie bohaterem zbiorowym są weselnicy symbolizujący cały naród. Zarówno wśród gości jak i w społeczeństwie istnieje wyraźny podział na chłopstwo i inteligencję. Dzielą ich poglądy, styl i poziom życia, a nawet mowa. Jest to widoczne praktycznie w każdej rozmowie przedstawiciela inteligencji z chłopem. Inteligencja mimo tego, że wywyższa się i uważa iż chłopstwo nie powinno się zajmować polityką, lecz własnym gospodarstwem. Pozostają bierni, pomimo większej świadomości politycznej, nie chcą tego wykorzystać. Nie potrafią sprostać zadaniom i wymaganiom jakich oczekuje od nich społeczeństwo, w chwili możliwości powstania. Nie są w stanie stanąć na czele chłopów jako przywódcy. Chłopi natomiast mimo to, że mieli mniejsze możliwości, interesowali się krajem, byli przygotowani i gotowi do walki powstańczej, a wręcz manifestowali swoją siłę i chęć działania. Niestety byli również zapalczywi i nie dojrzali do walki.

Fragment stanowi wymowę całego utworu, ewidentnie uwydatnia przede wszystkim niedojrzałość, nieprzygotowanie, niemożność narodu do walki. Jeszcze nie są zdolni do zrywu narodowego. W kraju istnieje zbyt wyraźny podział społeczeństwa na inteligencje i chłopów, które mimo inicjatywy pojedynczych jednostek, nie są w stanie się zjednoczyć i współpracować. Więź między nimi to malowana szopka, sztuczny twór, któremu brak siły działania. Społeczeństwo jest absolutnie niedojrzałe, niegotowe do powstania. Potrzebuje dużo więcej zapału i woli walki, nie tylko ze strony chłopstwa, ale również biernej inteligencji.