profil

Oceany w pigułce

Ostatnia aktualizacja: 2022-10-22
poleca 85% 165 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

PRĄDY OCEANICZNE


Prądy oceaniczne są jak gigantyczne rzeki słonej wody, które mimo iż są pozbawione brzegów, płyną cały czas tym samym szlakiem, tworząc skomplikowany system cyrkulacji.Łączą się, rozdzielają i zamykają w potężne wiry.Prądy powstają na skutek wiatru i obrotu Ziemi wokół własnej osi.

Wiatry wiejące nad oceanem wprawiają w ruch warstwę powierzchniową wody, która porusza się z szybkością od 16 do 160 km na dobę.Warstwa znajdująca się pod spodem porusza się wolnej i odchyla się w prawo na półkuli północnej i w lewo na półkuli południowej.

Najszybciej płynącym prądem (około 160 km na dobę) jest Prąd Zatokowy.

Przenosi on ciepłą wodę z Morza Karaibskiego na północ wzdłuż wybrzeża USA i przez Atlantyk do Europy.Bez jego efektu ocieplającego Wielka Brytania i inne części Europy północnej byłyby znacznie chłodniejsze.Wędrujące prądy tworzą też gigantyczne wiry.Powstają one wtedy, gdy w szybko płynącym prądzie tworzą się zafalowania wzdłuż jego krawędzi, które następnie odrywają się od głównego strumienia prądu.Naukowcy przypuszczają, że niektóre wiry mają po kilka lat.Ich wielkość może być bardzo różna - średnio od dziesięciu do kilkuset kilometrów średnicy.Jednym z miejsc pełnym wirów jest norweski Maelstrom.Ryk huczącej wody słychać tam z odległości wieku kilometrów.

ZASOBY - gaz


Wraz z zanikającymi złożami ropy i gazu pod kontynentami, coraz częściej szuka sie ich pod dnem morskim.Zasoby strefy przybrzeżnej kontynentów szacowane sa na 400 miliardów ton ropy i 210 trylionów ton metrów sześciennych gazu.Główne złoża znajdują się wzdłuż Zatoki Perskiej, Zatoki Meksykańskiej, szelfu brazylijskiego i północnych wybrzeży Rosji.Skutkiem ubocznym wierceń jest stały wyciek ropy zagrażający przybrzeżnemu ekosystemowi, ważnemu dla życia ludzi i oceanów.

ZASOBY - ryby


Około 200 mln ludzi na całym świecie żyje z połowu ryb.Rocznie odławia się około 100 milionów ton ryb.Z tego 2/3 trafia na stoły a reszta przerabiana jest m.in. na paszę dla zwierząt domowych.Niekontrolowane rybołówstwo było powodem zanikania wielu gatunków ryb.

Międzynarodowe prawo ograniczyło połowy.Jednak w sieciach ginie wiele zwierząt, które jak delfiny czy foki pływają wspólnie z ławicami tuńczyków.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 2 minuty

Ciekawostki ze świata