Nietolerancja
Zarażenie jako powód izolacji i samotności
Inny aspekt epidemii to odosobnienie, izolacja i napiętnowanie zarażonych oraz nietolerancja wobec nich. Trędowaci przedstawieni w historii o Tristanie i Izoldzie stanowią odrębną grupę, która nie budzi sympatii otoczenia. Są napiętnowani przez społeczeństwo i z tego względu zachowują się bez żadnych zahamowań – zapewne przekonani, że nic ich dobrego i tak już ich w życiu nie czeka. W Dżumie Alberta Camusa całe miasto Oran zostaje całkowicie odcięte od świata, nikt nie może z niego wyjechać,...
Epidemia – czas nietolerancji i zbrodni
W ekstremalnej sytuacji wielu bohaterów daje z siebie więcej niż normalnie mogliby dać. Np. Raymond Rambert, dziennikarz, przybysz z Paryża, początkowo marzący o ucieczce z Oranu, ostatecznie przezwycięża egoizm i pozostaje w mieście, by ratować tych, z którymi od niedawna dzieli dramatyczny los. W ludziach uruchamiają się pokłady aktywności, współczucia i poświęcenia, doktor Rieux pociąga za sobą innych. Jednak w niektórych epidemia budzi niskie instynkty, np. zbrodniarz Cottard cieszy...
O 1968 roku parabolicznie
Według wielu interpretacji także inna, może mniej popularna niż Początek , ale zapewne wybitniejsza powieść Andrzeja Szczypiorskiego Msza za miasto Arras przedstawia dyskryminację Żydów. W średniowiecznym mieście Arras obwiniono ich o sprowadzenie gniewu Bożego na miasto (którego skutkiem była rzekomo epidemia). Odtąd stali się celem ataków... Książka jest uniwersalną opowieścią o nietolerancji i fanatyzmie, jednak wielu czytelników dopatrywało się jej związku z wydarzeniami 1968 roku w...
Rewolucja jako rozlew krwi
W Przedwiośniu Stefana Żeromskiego rewolucja przedstawiona zostaje mniej metaforycznie, bardziej konkretnie. Zastaje bohaterów w wielonarodowym,pięknym Baku i zamienia je w miasto spływające krwią. W powieści pokazano racje rewolucjonistów odbierających dobra dawnym panom, ale także przemawiające przeciw buntownikom, związane z rewolucją bezprawie i zbrodnie.Zafascynowany ideami komunistów młody Polak Cezary Baryka ma jednak okazję w czasie rewolucji w Baku przekonać się, jak taki przewrót...
Epidemia, zaraza
„Patrzcie, o giaury! jam siny, blady, Zgadnijcie, czyim ja posłem? Jam was oszukał, wracam z Grenady, Ja wam zarazę przyniosłem. Pocałowaniem wszczepiłem w duszę Jad, co was będzie pożerać, Pójdźcie i patrzcie na me katusze, Wy tak musicie umierać”. (Adam Mickiewicz, Konrad Wallenrod ) (...) w roku od narodzenia Pana naszego, Jezusa Chrystusa,tysiąc trzysta czterdziestym ósmym, w sławnym mieście Florencji,klejnot miast włoskich stanowiącym, wybuchła zaraza...
- Zarażenie jako powód izolacji i samotności
- Epidemia – czas nietolerancji i zbrodni
- Epidemia jest godziną próby
- Kara za grzechy czy ekstremalne doświadczenie?
- Epidemia jako pretekst do snucia opowieści
- Epidemia jako morze cierpienia
- Zarażenie – aktem zemsty na wrogu
- Dżuma jako metafora
- Epidemia burzy normalny bieg zdarzeń
Miasto w czasie epidemii
Na uwagę zasługują też literackie kreacje miast nawiedzonych epidemią. Jedną z takich przerażających wizji odnajdziemy w Dekameronie Boccaccia (zaraza w XIV-wiecznej Florencji). Współczesnym obrazem epidemii jest Dżuma Alberta Camusa. Miasto Oran zostaje zamknięte i odcięte od świata. Szaleje w nim dżuma – śmiertelna choroba zakaźna, dla pisarza zapewne także symbol wszelkiego zła, może totalitaryzmu. W takim mieście w obliczu zarazy odwrócone zostają wartości: zbrodniarz przestaje być...