Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe przyczyny
Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe przyczyny – odpowiada na pytania: dlaczego?, z jakiej przyczyny?, z jakiego powodu? Zdałem egzamin dzięki temu – zdanie nadrzędne -> (z jakiego powodu? ) – że wylosowałem łatwy zestaw pytań – zdanie podrzędne 2:1 – zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe przyczyny 1N 2P Zdałem egzamin dzięki temu, że wylosowałem łatwy zestaw pytań. Pojedziemy w tym roku na narty w Alpy –...
Zdanie podrzędnie złożone orzecznikowe
Zdanie podrzędnie złożone orzecznikowe – odpowiada napytania orzecznika: jaki jest?, kim jest?, czym jest? itd. Mój dziadek jest taki – zdanie nadrzędne -> (jaki jest? ) – że wszystkie zwierzęta lgną do niego – zdanie podrzędne 2:1 – zdanie podrzędnie złożone orzecznikowe 1N 2P Mój dziadek jest taki , że wszystkie zwierzęta lgną do niego. Teresa była tą – zdanie nadrzędne -> (kim była? ) – którą pragnął poślubić – zdanie...
Rdzeń
Rdzeń – to z kolei temat wyrazu, który jest najmniejszą, niepodzielną podstawą słowotwórczą, wchodzi w skład wszystkich wyrazów tworzących rodzinę: karzeł – karli rz : r e : ø ł : l
Akcent zdaniowy
Akcent zdaniowy – polega na silniejszym wymówieniu w zdaniu jednego z wyrazów: • w zdaniu najczęściej akcentujemy ostatni wyraz: Po lekcjach pójdę do domu . W sobotę wieczorem ojciec skosił trawnik . W lipcu nie było nad morzem ładnej pogody . • zdarza się, że akcentujemy wyraz albo grupę wyrazów znajdujących się nie na końcu zdania. Dzieje się tak, gdy chcemy na nie zwrócić szczególną uwagę. Po lekcjach pójdę do domu. (a nie kiedy...
Zaimki rzeczowne
Zaimki rzeczowne (w funkcji rzeczownika odpowiadają na pytania: kto? co? ), możemy wyróżnić kilka ich rodzajów: • osobowe: ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni, one: liczba pojedyncza liczba mnoga M. ja ty on ona ono my wy oni one D. mnie/ mię ciebie/ cię jego/ niego/go jej/ niej jego/ niego/go nas was ich/ nich ich/ nich C. mnie/ mi tobie/ ci jemu/ niemu/mu jej/ niej...
Liczebniki ułamkowe
Liczebniki ułamkowe – w sposób dokładniejszy określają ilość, niektóre odmieniają się przez przypadki: odmienne nieodmienne M. trzy czwarte litra pół godziny D. trzech czwartych litra pół godziny C. trzem czwartym litra pół godziny B. trzy czwarte litra pół godziny N. z trzema czwartymi litra z pół godziny Ms. o trzech czwartych litra o pół godziny W. o trzy czwarte...
Przecząca
Przecząca: nie – ta pojawi się przy przeczeniach: Nie mam wiele czasu. Nie lubię czekolady. Partykułę nie piszemy razem z rzeczownikami, przymiotnikami oraz przysłówkami występującymi w stopniu równym: • z rzeczownikami : nieprawda, nieporządek, niesłowność, nietolerancja, nieobecność; ale: Tu liczy się nie pracowitość, ale talent. Napiję się kawy, a nie herbaty. • z przymiotnikami (w stopniu równym): niemądry, niedobry, nieuczciwy, niezdrowy; ale: nie...
Czasownik
To odmienna część mowy, która nazywa czynność lub stan osób, rzeczy, zwierząt, roślin, itd. Odpowiada na pytania: co robi?, co się z nim dzieje?, w jakim jest stanie? : mówicie są boli jest znany rośnie zaczyna się pada przychodzą wykonano Czasownik posiada dwie formy: • formy osobowe , w których możemy określić: osobę, liczbę, rodzaj, czas, tryb, stronę; pomyliła się – 3 osoba, liczba pojedyncza, rodzaj żeński, czas przeszły, tryb...
Podstawowe terminy związane z fonetyką
Narządy mowy składają się z wielu elementów biorących udział w powstawaniu głosek, oto one: płuca tchawica i krtań jama gardłowa jama ustna jama nosowa W płucach znajduje się powietrze, które wydychamy. Przez tchawicę trafia ono do krtani, gdzie napotyka na wiązadła głosowe. Ich drgania spowodowane ruchem cząsteczek powietrza wywołują dźwięki. Ogromną rolę w procesie mówienie odgrywa także jama ustna, w skład której wchodzą: podniebienie miękkie i twarde, wargi, zęby, dziąsła i język....
Skrótowce i ich pisownia
Skrótowce to rzeczowniki utworzone przez skrócenie wyrażenia składającego się z dwóch lub więcej wyrazów. Możemy je podzielić następująco: • skrótowce literowe (literowce) – przy ich czytaniu wymawiamy nazwy poszczególnych liter wchodzących w skład symboli: PKP pe-ka-pe (Polskie Koleje Państwowe) PKS pe-ka-es (Polska Komunikacja Samochodowa) NBP en-be-pe (Narodowy Bank Polski) ONZ o-en-zet (Organizacja Narodów Zjednoczonych) BWA...
Postać czasownika
Czasowniki: • dokonane nazywają czynność (lub stan), która zakończyła się w przeszłości lub zakończy się w przyszłości: zrobić, uszczęśliwić, pouczyć, wyjechać, wpisać, przeżyć ; Ojciec Tadka kupił nowy samochód. Dzięki troskliwej opiece w szpitalu pacjent wyzdrowiał . Na koncercie w Sopocie wystąpią same gwiazdy. Wkrótce zapiszemy się na kurs prawa jazdy. Czasowniki dokonane nie mają czasu teraźniejszego. • niedokonane wskazują na trwanie, przebieg czynności, nie...
Interpunkcja w zdaniach wielokrotnie złożonych
Zdania wielokrotnie złożone składają się z wielu zdań i dlatego muszą być od siebie oddzielone. Rodzi się tylko pytanie, jak je oddzielić? • Z pewnością trzeba oddzielić od siebie orzeczenia . Można to zrobić za pomocą przecinka lub odpowiedniego spójnika. Dziś wcześnie wstałam, zjadłam śniadanie i posprzątałam cały dom. Poszłam do kina, obejrzałam film, wróciłam do domu. Zadzwoniłam do kolegi, zaprosiłam go na obiad, ale potem zmieniałam zdanie i zaproponowałam wyjście na basen lub...
Liczby czasownika
Z rozróżnieniem liczb nie ma na szczęście większych problemów. Istnieją dwie liczby: pojedyncza i mnoga. O niej również informuje nas końcówka czasownika, czasem pojawiający się zaimek osobowy i kontekst zdania. idę liczba pojedyncza śpiewamy liczba mnoga gotujesz liczba pojedyncza zrobią liczba mnoga zapomniał liczba pojedyncza zostały zaproszone liczba mnoga
Przymiotnik
Przymiotnik jest odmienną częścią mowy, która jako określenie rzeczownika służy do wyrażania jakości i właściwości osób, zwierząt, roślin, przedmiotów czy zjawisk. Przymiotnik, odpowiadając na pytania: jaki? jaka? jakie? który? która? które? czyj? czyja? czyje? wysoki mężczyzna cierpliwi nauczyciele zgrabna kobieta kolorowe bluzki grzeczne dziecko wskazuje na cechy określanego rzeczownika, takie jak: kształt, wielkość, kolor, smak, temperaturę i wiele innych:...
Formy bezosobowe
Formy bezosobowe są nieodmiennymi formami czasu przeszłego, wskazują na czynność przeszłą, bez informowania nas o jej wykonawcy: -no przyznano, śpiewano ; Wczoraj dostarczono klientowi zamówiony towar. W domu Kowalskich sprzątano gruntownie raz w tygodniu, w sobotę. -to wyjęto, zamknięto ; W końcu uprzątnięto spod mojej kamienicy te sterty suchych liści. Dla uczestników uroczystego bankietu wynajęto całe piętro luksusowego hotelu.
Przysłówkowe
Przysłówkowe – to inna grupa imiesłowów, które oznaczają czynność lub stan, mają właściwości czasowników, ale są nieodmienne (podobnie jak przysłówki), ten rodzaj imiesłowów możemy również podzielić na dwie grupy: • współczesne – określają one czynność lub stan istniejący jednocześnie (współcześnie) z czynnością opisaną przez czasownik w formie osobowej, tworzymy je od tematu 3 os. l. mnogiej czasu teraźniejszego czasowników niedokonanych za pomocą przyrostka -ąc : maluj-ąc...
Odmiana przez przypadki liczebników prostych i złożonych
Wyżej zostały już przedstawione przykładowe odmiany różnych rodzajów liczebników. Spójrzmy jednak krótko na deklinację wybranych liczebników dwa i trzy i porównajmy tę odmianę: rodzaj męskosobowy rodzaj niemęskoosobowy (forma męska nieosobowa i nijaka) rodzaj niemęskoosobowy (forma żeńska) M. dwaj przyjaciele dwóch przyjaciół dwa talerze dwa drzewa dwie sukienki D. dwóch przyjaciół dwóch talerzy dwóch drzew dwóch...
Zaimki przymiotne
Zaimki przymiotne (w funkcji przymiotnika odpowiadają napytania: jaki? jaka? jakie? który? która? które? czyj? czyja? czyje?) , możemy wyróżnić kilka ich rodzajów: • wskazujące: ten, ten sam, taki sam, tamten, ów, inny: rodzaj męski rodzaj żeński rodzaj nijaki rodzaj męskoosobowy rodzaj niemęskoosobowy M. ten rok ta łąka to okno ci rycerze te obrazy D. tego roku tej łąki tego okna tych rycerzy...
Tematy i końcówki, typy koniugacji
Każda forma fleksyjna da się rozłożyć na dwa elementy: temat i końcówkę. Temat pozostaje niezmienny (czasem może wystąpić w postaciach obocznych), natomiast końcówka ulega zmianie. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że wszystkie czasowniki w języku polskim odmieniają się tak samo. Jednak analiza kilku przykładów wystarczy, aby przekonać się, że czasowniki dla tej samej osoby i liczby mogą przybierać całkowicie odmienne zakończenia. liczba pojedyncza móc...
Rola rzeczownika w zdaniu
W zdaniu rzeczownik może pełnić różne funkcje: • podmiotu ; W ogrodzie rosło ogromne, stare drzewo ( co? mianownik). Matki Marka nie było dzisiaj w pracy (kogo? dopełniacz). • przydawki ; Siostra Moniki pracuje w pogotowiu ratunkowym ( kogo? dopełniacz). Biskup Ignacy Krasicki był przyjacielem króla Stanisława Augusta ( jakiego? dopełniacz). • orzecznika (element orzeczenia imiennego); Ojciec Maćka jest dentystą ( kim? narzędnik). Ta zawodniczka na pewno zostanie...
Odnosowienie
Odnosowienie (utrata nosowości przez głoskę nosową, która ulega rozszczepieniu na głoskę ustną i nosową); piąty [pionty] ą -> on głoska nosowa „ą” w wymowie stała się ustną „o” i nosową „n” urzędowy [urzendowy] ę -> en głoska nosowa „ę” w wymowie stała się ustną „e” i nosową „n” ciąć [ciońć] ą -> on’ głoska nosowa „ą” w wymowie stała się ustną „o” i nosową „ń” sądzić [sondzić] ą -> on...
Odmiana przymiotników przez przypadki
liczba pojedyncza liczba mnoga M. drogi drodzy D. drogiego drogich C. drogiemu drogim B. drogi drogich N. drogim drogimi Ms. drogim drogich W. drogi! drodzy! Na podłodze leży puszysty dywan (mianownik) . Dawno nie widziałam tak puszystego dywanu (dopełniacz). Częste odkurzanie może zaszkodzić puszystemu dywanowi (celownik). Ala dostała puszysty...
Wyrazy złożone
Wyrazy złożone są to wyrazy pochodne, które powstały z połączenia dwóch wyrazów podstawowych i zawierają dwie podstawy słowotwórcze. Możemy wyróżnić następujące rodzaje wyrazów złożonych.
Podstawa słowotwórcza (pień)
Podstawa słowotwórcza (pień) – to ta część wyrazu podstawowego, która wchodzi w skład wyrazu pochodnego (ich część wspólna): (wyraz podstawowy) -> (wyraz pochodny) mówić -> za mówić podstawa słowotwórcza pisać – pisarz czekać – poczekalnia kosz – koszyk góra – góralka krawiec – krawiectwo Często w podstawie słowotwórczej występują tzw. oboczności i pozornie podstawa ta ulega zmianie. Tak naprawdę jest to jednak nadal część wyrazu...
Mowa pozornie zależna
Mowa pozornie zależna – pojawia się najczęściej w powieściach psychologicznych i służy do wyrażania myśli i uczuć postaci literackich. Narrator rozpoczyna wypowiedź w mowie zależnej, potem jednak pozwala bohaterowi mówić lub myśleć już bezpośrednio od siebie. Jak widać, nie ma tu dwukropka, cudzysłowu, czy czasowników typu: myślał, powiedział, czuł itd. Jurek snuł się jak nieprzytomny ulicami miasta. Nie mógł przestać myśleć o kłótni z kolegami. Czy naprawdę nie miałem racji? Jak mogli...
Liczebnik
Liczebnik to odmienna część mowy, która określa liczbę, ilość lub kolejność osób, rzeczy, zwierząt itd. i odpowiada na pytanie: ile? który z kolei? Robert ma trzech braci. Moja znajoma pracuje w dwóch firmach. Sprzątaczka umyła pięcioro drzwi.
Przypuszczająca
Przypuszczająca – by używana w trybie przypuszczającym: Mógłbym ci pomóc w tej sprawie. Na pewno byś o tym zapomniał, gdyby nie ja.
Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe celu
Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe celu – odpowiada na pytania: po co?, na co?, w jakim celu? Postanowiłem bardziej oszczędzać – zdanie nadrzędne -> (po co? ) – aby mieć pieniądze na wakacyjny wyjazd do Grecji – zdanie podrzędne 2:1 – zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe celu 1N 2P Postanowiłem bardziej oszczędzać, aby mieć pieniądze na wakacyjny wyjazd do Grecji. Rodzice zamówili u hodowcy...
Stopniowanie przysłówków
Przysłówki pochodzące od przymiotników podlegają stopniowaniu: stopień równy stopień wyższy stopień najwyższy stopniowanie regularne szybko wolno szybciej wolniej najszybciej najwolniej stopniowanie nieregularne dobrze dużo lepiej więcej najlepiej najwięcej stopniowanie opisowe interesująco beztrosko bardziej interesująco mniej beztrosko najbardziej interesująco najmniej beztrosko...
Wzmacniająca
Wzmacniająca (uwydatniająca): -że, -ż, -to, -no, -ci, -ć: Ucisz że się w końcu! Czemu żeś tego nie zrobił? Jakżeś mógł to powiedzieć? Wyłącz no to radio! Chodźcież do środka! Tylem ci się wycierpiał. Partykułę -że, -ż zawsze piszemy razem z wyrazem, z którym się ona łączy: zróbże, kiedyż, skądże, któryż .
Przymiotnikowe
Przymiotnikowe – oznaczają czynność lub stan. Mają właściwości przymiotników i czasowników, odmieniając się również przez przypadki, liczby i rodzaje. Jak widać, pochodzą one od różnych czasowników, ale wyrażają cechy: czytany robiący śpiewane malowana zadziwiający myślące zapomniany Ten rodzaj imiesłowów dzielimy na kolejne grupy: • czynne – określają one wykonawcę czynności, można je utworzyć od tematu 3 os. l. mnogiej czasu teraźniejszego czasowników...
Rodzina wyrazów
Rodzina wyrazów – to grupa wyrazów pokrewnych. Zwróć uwagę, że wszędzie pojawia się wspólny rdzeń: koń : konny ń : n kot : kociak t : ć smoła : smolny ł : l murarz : murarski rz : r kwiat : kwietny a : e lew : lwica e : ø (ø – oznaczenie braku głoski) noga : nożny g : ż ręka : rączka ę : ą k : cz pies : psi p’ : p e : ø lód : lodowy ó...
Rodzaje deklinacji rzeczownika
Na podstawie rodzaju gramatycznego rzeczownika można wyróżnić trzy gromady deklinacyjne. Każda z nich posiada właściwości niewystępujące w dwóch pozostałych grupach odmian. • odmiana męska liczba pojedyncza końcówki równoległe M. pan mąż brat palec słup Kazio stół ø, o D. pana męża brata palca słupa Kazia stołu a, u C. panu mężowi bratu palcu słupowi Kaziowi stołowi u,...
Zaimki przysłowne
Zaimki przysłowne (w funkcji przysłówka odpowiadają na pytania: jak? gdzie? kiedy? );
Czas teraźniejszy
Czas teraźniejszy – używamy go, mówiąc o czynności lub stanie odbywającym się w danej chwili, teraz: myślę, kocham, zapominam, żyją, czytacie ; iść ja idę my idziemy ty idziesz wy idziecie on idzie oni idą ona one ono Mama robi zakupy w osiedlowym sklepie. Przemka boli głowa. To są nauczycielki z mojej szkoły. Forma czasu teraźniejszego bywa również używana do...
Kategorie rzeczowników
Rzeczowniki można podzielić na następujące kategorie: własne pospolite żywotne nieżywotne rzeczowniki zbiorowe Kraków lekarz nauczyciel kartka młodzież Michał kot mężczyzna biblioteka wojsko Giewont droga niedźwiedź ulica rycerstwo Dior zeszyt pisklę słońce harcerstwo Wisła drzewo wieloryb mur tłum
Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe sposobu
Zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe sposobu – odpowiada na pytania: jak?, w jaki sposób?, jakim sposobem? Mama w nowej sukni wyglądała tak – zdanie nadrzędne -> (jak? ) – że na jej widok wszyscy zaniemówili – zdanie podrzędne 2:1 – zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe sposobu 1N 2P Mama w nowej sukni wyglądała tak, że na jej widok wszyscy zaniemówili . W letnie noce bywa tak duszno – zdanie nadrzędne -> (jak?...
Podział zaimków przysłownych
Zaimki przysłowne możemy sklasyfikować w następujący sposób: • wskazujące : tam, stąd, stamtąd, wtedy, odtąd, dlatego, tak, tu, tutaj; Tutaj postanowiłam zasadzić krzewy jaśminu. Lepiej nie chodź tamtędy po zmroku sama. • pytające : jak?, gdzie?, kiedy?, skąd?, dokąd?, dlaczego?, którędy?; Czemu nie wpadłeś na kolację? Skąd masz taką ciekawą książkę? • względne : j ak, gdzie, kiedy, skąd, odkąd; Jestem bardzo szczęśliwa, odkąd poznałam Jacka. Dopóki jesteś ze...
Zestawienia
Zestawienia – to dwa lub trzy wyrazy będące nazwą jednego przedmiotu lub zjawiska, piszemy je oddzielnie, wyrazy odmieniamy: Dzień Babci Boże Narodzenie Nowy Rok Boże Ciało Wielki Piątek Stare Miasto Nowa Huta Wielka Brytania Nowa Gwinea Ameryka Północna czarna jagoda owczarek niemiecki maszyna do pisania Narodowy Fundusz Zdrowia M boża krówka...
Inna klasyfikacja zaimków
Ze względu na znaczenie zaimki można sklasyfikować również tak: • osobowe: ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni, one; Ja mam na ten temat inne zdanie. One powinny wiedzieć o tym lepiej. • wskazujące: ten, ta, to, tamten, tamte, tamci, tu, tam, ów, tędy, tamtędy; Tam , w dolinie jest mój dom. Tu można wynająć przytulny i niedrogi pokój. • pytające: kto?, co?, jak?, gdzie?, kiedy?, który?, jaki?; Jak byś się zachował na moim miejscu? Kiedy planujesz powrót do...
Zaimek przysłowny
Omawiając przysłówek, nie sposób nie wspomnieć o zaimku przysłownym, który również jest nieodmienny. Występuje w zastępstwie przysłówka i mniej dokładnie niż przysłówek określa czas, miejsce, sposób wykonania czynności: • okolicznik czasu (kiedy?) Mógłbyś wpaść kiedy indziej? Zawsze pamiętam o urodzinach moich dzieci. • okolicznik miejsca (gdzie?) Pochodzę stamtąd co Ewa. Pojedziemy tam w lecie. • okolicznik sposobu (jak?) Hydraulik naprawił kran byle jak ....
Partykuła (Wyrazek)
To nieodmienna część mowy. Choć nie występuje samodzielnie, to potrafi zmienić lub wzmocnić znaczenie wyrazu. Za pomocą wyrazka (to inne określenie partykuły) można podkreślić i wyrazić pytanie, rozkaz, przeczenie, życzenie, przypuszczenie i częstotliwość. To on przygotowuje słuchacza na prawidłowe zrozumienie i odbiór całej wypowiedzi. Nie należy więc lekceważyć tej króciutkiej formy. Partykuły dzieli się na pięć rodzajów, biorąc pod uwagę rolę, jaką pełnią w wypowiedzi.
Rodzaje przysłówków
Istnieje wiele rodzajów przysłówków, ponieważ mogą one określać przeróżne właściwości: • kolor żółto, niebiesko • ciężar ciężko, lekko • rozmiar szeroko, wąsko • kształt kwadratowo, owalnie • sposób ładnie, ciekawie • smak gorzko, słono • natężenie mocno, słabo • zapach kwiatowo, świeżo • tempo wolno, szybko • nastrój ponuro, wesoło Jeżeli chcemy wskazać na brak jakości, posługujemy się formantem nie lub bez np.: nieładnie bezbłędnie...
Mowa niezależna
Mowę niezależną – czyli dosłowne przytoczenie cudzej lub naszej własnej wypowiedzi; Mama zapytała córkę: „Czy odrobiłaś już lekcje?” Córka odpowiedziała: „Jeszcze nie, zrobię to za chwilę.” Jak z pewnością zauważyłeś, przedstawione obok konstrukcje składają się z dwóch członów: • zdania wprowadzającego – czyli tego, które informuje nas o autorze wypowiadanych słów; Mama zapytała córkę. Córka odpowiedziała. • zdania wprowadzanego – czyli przywołania czyjejś wypowiedzi w jej dosłownym...
Złożenia
Złożenia – dwa wyrazy pochodne, o dwóch podstawach słowotwórczych połączone cząstką -i, -y, -o, -u . Odmienny jest tylko drugi człon wyrazu: wiercipięta łamigłówka liczykrupa moczymorda Czarnolas samorząd długopis cudzoziemiec cudotwórca zlewozmywak meblościanka złotodajny ostrosłup grzybobranie gwiazdozbiór M. chlebodawca wyrwidąb D. chlebodawcy wyrwidęba C. chlebodawcy...
Przykładowe imiesłowowe formy wybranych czasowników
bezokolicznik imiesłowy przymiotnikowe imiesłowy przysłówkowe formy zakończone na -no, -to czynne bierne współczesne uprzednie prać piorący prany piorąc ------------- prano wyprać ------------- wyprany ------------- wyprawszy wyprano czesać czeszący czesany czesząc ------------- czesano uczesać ------------- uczesany ------------- uczesawszy...
Neologizmy i ich rodzaje
Neologizmy to nowe wyrazy, wyrażenia, formy gramatyczne, znaczenia i nowo powstałe konstrukcje składniowe. Ich pojawienie się w języku może być potrzebne albo niepożądane i mało uzasadnione. Jeśli neologizm funkcjonuje w języku dłużej i jest powszechnie stosowany, przestaje być neologizmem. Możemy wyróżnić następujące rodzaje neologizmów: • neologizmy znaczeniowe: szczebel (płaszczyzna) fura (lepszy samochód) komórka (telefon, mały oddział, grupa) • neologizmy słowotwórcze:...
Rozkazująca
Rozkazująca – niech, niechaj występuje w trybie rozkazującym: Niech pan wejdzie! Niechaj nikt nie zaczyna bez mojej zgody!
Imiesłowowe równoważniki zdań
Imiesłowowe równoważniki zdań podrzędnych możemy podzielić na kilka typów. • imiesłów przysłówkowy (współczesny lub uprzedni): pisząc uzupełniwszy stojąc wysławszy patrząc zrobiwszy • wyrazy określające: (pisząc) list do kolegi (uzupełniwszy) braki w zeszycie (stojąc) obok szafy (wysławszy) w pośpiechu paczkę (patrząc) obojętnie na wystawy (zrobiwszy) porządek w biurku sklepów Zastępuje on zdanie podrzędne...