1. ‘firmament’; 2. ‘siedziba Boga, raj’; 3. przenośnie ‘miejsce idealne, wymarzone’ (powiedzenie być w niebie).
1. ‘firmament’; 2. ‘siedziba Boga, raj’; 3. przenośnie ‘miejsce idealne, wymarzone’ (powiedzenie być w niebie).
Od XIV w.; ogsłow. (por. czes. nebe ‘niebo’, nebesa ‘baldachim’, ros. nébo ‘niebo’, nebesa ‘niebiosa, niebo’, nëbo ‘podniebienie’) < psłow. *nebo, *nebese ‘firmament, niebo’ – ma odpowiedniki również w stind. nabhah ‘opar, wilgoć, mgła, chmura; niebo, przestworza’ oraz gr. nephos ‘chmura, chmury’; podstawą pie. *nebhos- ‘para, opary, mgła, chmura’ utworzone od pie. pierwiastka *nebh- ‘mokry, wilgotny’; dzisiejsze znaczenie rozwinęło się z wcześniejszego ‘chmura, obłok (na niebie)’; znaczenie religijne ‘siedziba Boga, raj’ zostało przejęte ze stczes. nebo wraz z in. terminami chrześcijańskimi.
W stpol. występowała też forma niebie.
Źródło
Aby zatracili imię Izraelowo spod niebia.
Biblia królowej Zofii, 1455 r.
1. ‘mający barwę pogodnego nieba, błękitny, modry, lazurowy’; 2. ‘dotyczący nieba’; od XIV w.; ogsłow. (por. czes. nebesky ‘dotyczący nieba, niebiański, cudowny’, białorus. njabeski ‘dotyczący nieba; błękitny’) < psłow. *nebesьskъ ‘dotyczący nieba, odnoszący się do nieba’ – przymiotnik dzierżawczy od psłow. rzeczownika *nebo, *nebese; w stpol. również w formach niebiesski / niebieśski; znaczenie dotyczące koloru stanowi innowację wprowadzoną w niektórych językach płnsłow.
Materiał opracowany przez eksperta