profil

Ćma

poleca 50% 4 głosy

1. ‘motyl nocny’; 2. ‘duża ilość, chmara’; 3. ‘ciemność, mrok’; stpol. (od XIV w.)‘ciemność, cień’; 4. dialektalnie też ‘brzydka pogoda, mżawka, zawierucha’.

Pochodzenie:

Ogsłow. (por. czes. tma, ros. t’ma ‘ciemność, mrok’) < psłow. *tьma ‘ciemność’– odpowiada dokładnie łot. tima, pokrewne też ze stind. támas- ‘ciemność, mrok’ oraz łac. tenebrae ‘ts.’ – wszystkie one pochodzą od pie. pierwiastka*tem(ә)- ‘ciemny’; znaczenie ‘wielkie mnóstwo, chmara, mrowie’kalką z tur. tuman ‘dziesięć tysięcy’.

poleca b/d

ciemny

1. ‘pozbawiony światła, jasności, nieoświetlony’; 2. ‘mający kolorzbliżony do czarnego’; 3. o różnych kolorach ‘intensywny, nasycony, mocny’;4. przenośnie ‘niewykształcony, zacofany; podejrzany’; od XIV w.; ogsłow.(por. czes. temný, ros. tëmnyj, sch. táman) < psłow. *tьmьnъ ‘ciemny, mroczny’< psłow. *tьma

poleca 100% 1 głos

ćmić

1. ‘osłabiać widoczność, przyciemniać, przesłaniać’; 2. ‘palić się słabo,tlić się’; 3. ‘pobolewać, mdlić’; 4. potocznie ‘palić papierosa, fajkę’; 5. dialektalnieteż ‘powodować uczucie mdłości, mdlić’; od XVI w.; w pol. zmieszały się dwa różne etymologicznie czasowniki: ćmić (< psłow. *tьmiti ‘czynić ciemnym’) i *czmić (< psłow. *čьmçti, *čьmitь ‘być ściśniętym, przyciśniętym; marnieć; odczuwać ból; być w stanie otępienia’); w stpol. formy tylko z przedrostkami: oćmić ‘zakryć,...

Podoba się? Tak Nie

Materiał opracowany przez eksperta

Spis treści