Czyngis-chan

Jego ojciec Jesugej był chanem jednego z plemion mongolskich, zginął gwałtowną śmiercią. Opiekowała się nim matka, dorastał w wyjątkowo surowych warunkach mongolskich stepów. W wieku kilkunastu lat poddał się protekcji chana Tooriła. Szybko objawił niezwykły talent wojskowy. Razem z Tooriłem i jego innym wasalem Dżamuką, wyruszył na liczne wyprawy wojenne przeciwko sąsiednim plemionom, pokonał również i podporządkował Tatarów, odwiecznych wrogów Mongołów. Następnie zwyciężył dotychczasowych sojuszników w wojnie domowej. Do 1206 uznały jego zwierzchność wszystkie plemiona Mongolii, został obwołany Czyngiz-chanem (wielkim chanem). Stworzył scentralizowany system władzy oparty na dworze i nowoczesnej armii.W następnych latach wraz ze swymi synami opanował ogromne obszary Azji i Europy, od Oceanu Spokojnego po Morze Czarne, m.in. południową Syberię (1209), północne Chiny (w 1215 zdobył Pekin), w latach 1219–21państwo Chorezmu (obszar dzisiejszego Iranu i Afganistanu), Gruzję (1221). W 1223 jego armia rozbiła sprzymierzone wojska księstw ruskich nad rzeką Kałką.

Ten, kto mi się podda, dostanie się wprawdzie do niewoli, ale ujdzie z życiem; kto mi natomiast stawi opór, musi umrzeć.
Czyngis–chan