z poza czy spoza - razem czy osobno?
Znaczenie 1. przyimek wskazujący, że ktoś lub coś jest/znajduje się poza danym obszarem 2. przyimek wskazujący, że ktoś nie przynależy do jakiejś grupy/organizacji 3. przyimek wskazujący, że rzeczownik, który jest w dopełniaczu przestaje...
niekoniecznie czy nie koniecznie - razem czy osobno?
Znaczenie 1. niezupełnie 2. bez koniecznej potrzeby Zasada : cząstkę nie z przysłówkami w stopniu równym piszemy razem niekoniecznie nie koniecznie Przykłady : - To, że ta dziewczyna uśmiechnęła się do ciebie,...
co najmniej czy conajmniej - razem czy osobno?
Znaczenie : nie mniej niż Zasada : “co najmniej” piszemy rozdzielnie, mimo iż “przynajmniej”, “bynajmniej” piszemy razem. Cząstka “co” “nie lepi” się do następujących po niej słów. co najmniej conajmniej Przykłady : -...
nawzajem czy na wzajem - razem czy osobno?
Znaczenie : obopólnie, jeden drugiemu Zasada : “nawzajem” piszemy razem Podobne wyrażenia : wzajemnie, również, także nawzajem na wzajem Przykłady : - Jako para stanowią dla wszystkich przykład do naśladowania - darzą...
apropo czy à propos - jak piszemy?
Znaczenie : tak na marginesie, swoją drogą, nota bene Zasada : wyraz piszemy “à propos” Pochodzenie : wymawiamy [a propo], wyraz pochodzi z języka francuskiego, używamy chcąc wtrącić coś do wypowiedzi. Podobne wyrażenia : w związku z,...
na przeciwko czy naprzeciwko - razem czy osobno?
Zasada : piszemy razem - “naprzeciwko”, “naprzeciw” Pochodzenie : “naprzeciw”, “naprzeciwko” to przyimek Podobne wyrażenia : vis-à-vis oraz naprzeciw, po przeciwnej stronie naprzeciwko na przeciwko Przykłady : - Nie...
międzyinnymi czy między innymi - razem czy osobno?
Zasada : “między innymi” piszemy rozdzielnie Pochodzenie : wyrażenia przyimkowe piszemy rozdzielnie Podobne wyrażenia : również Uwaga : skrót zapisujemy: “m.in.” lub “m. in.:” Nie stawia się na ogół dwukropka przed wyliczeniem o...
sprzed czy z przed - jak piszemy?
Znaczenie : przyimek miejsca lub czasu Zasada : “sprzed” piszemy zawsze razem sprzed z przed Przykłady : - Nie kupiłam śmietany. Sąsiadka ostatnią sprzątnęła mi sprzed nosa. - Skąd odjazd? Sprzed domu. - Ten okaz...
nie wiem czy niewiem - razem czy osobno?
Zasada : nie z czasownikami piszemy rozdzielnie Pochodzenie : “nie wiem” to zaprzeczenie czasownika “wiedzieć” Podobne wyrażenia : nie mam pojęcia, nie znam, nie umiem, nie orientuję się Uwaga : “nie wiedzieć” również piszemy...
dzięki czy dzienki - jak piszemy?
Znaczenie : 1. podziękowania, wyrazy wdzięczności, 2. za sprawą czyjegoś działania, coś się miało/ma/będzie miało pomyślny finał 3. potocznie “dziękuję” Zasada : zawsze piszemy z “ę” - dzięki Pochodzenie : rzeczownik w l.mn., rodzaj...
poza tym czy pozatym - razem czy osobno?
Znaczenie : ponadto, jeszcze, dodatkowo, oprócz tego Zasada : jest to wyrażenie przyimkowe, które zapisujemy rozłącznie Pochodzenie : partykuła wprowadzająca nową informację poza tym pozatym Przykłady : - Nie idę do kina,...
z tamtąd czy stamtąd - jak piszemy?
Zasada : “stamtąd” piszemy zawsze łącznie Pochodzenie : jest to zaimek przysłowny - występujący w formie przysłówka i odpowiadający na jego pytania stamtąd z tamtąd Przykłady : - Idź gdzie chcesz, byle daleko i stamtąd nie...
w końcu czy wkońcu - razem czy osobno?
Znaczenie 1. nareszcie, na zakończenie 2. tak na prawdę Zasada : tą frazę przysłówkową (czyli wyrażenie funkcjonujące w języku jako przysłówek) piszemy rozdzielnie w końcu wkońcu Przykłady : - To w końcu jak układa się...
nieważne nie ważne - razem czy osobno?
Znaczenie : niemający znaczenia, nieistotny, niemający mocy prawnej Zasada : partykułę “nie” z przymiotnikiem w stopniu równym piszemy razem Wyjątek : Są sytuacje w których piszemy “nie ważne” - jeśli piszemy jako wyraźnie zaprzeczenie,...
opinii czy opini - jak piszemy?
Znaczenie : sąd, pogląd Zasada : 1. jeśli “ia” występuje po”n” i zakończenie wymawiamy długo [-ńja] to piszemy “-nii” 2. jeśli wyraz jest obcego pochodzenia to dopełniacz l.p i l.mn ma taką samą formę “nii” Pochodzenie : “opinii” - to...
po południu czy popołudniu - razem czy osobno?
Znaczenie : pora dnia, która trwa od godziny 12 (południa) Zasada : “po południu” to wyrażenie przyimkowe, które zapisujemy rozdzielnie Wyjątek : popołudnie - czas/pora dnia która występuje “po południu” i trwa “do zmierzchu”. po...
znaleźć czy znaleść - jak piszemy?
Znaczenie : ustalić miejsce pobytu, zdobyć, natrafić, odkryć Pochodzenie : “znaleźć” to forma dokonana czasownika “znajdować” Można zapamiętać tak: formy osobowe w czasie przeszłym to: “ja znalazłem”, “ty znalazłeś”, “on znalazł” a nie “ja...
co najmniej czy conajmniej - razem czy osobno?
Znaczenie : przynajmniej Zasada : wyrażenia zaimkowe piszemy rozdzielnie Pochodzenie : “co najmniej” składa się z zaimka “co” i przysłówka w stopniu najwyższym “najmniej” od “mało” Podobne wyrażenia : nie mniej, niż Wyjątek :...
ode mnie czy odemnie - razem czy osobno?
Zasada : wyrażenia przyimkowe piszemy rozdzielnie Pochodzenie : “ode mnie” składa się z staropolskiej formy przyimka “od” i zaimka “mnie”. Można zapamiętać, że skoro piszemy rozdzielnie “od ciebie”, “od nas” , to i “ode mnie” również....
przeze mnie czy przezemnie - razem czy osobno?
Znaczenie : z mojej winy, za moją sprawą, dzięki mnie Zasada : wyrażenia przyimkowe piszemy rozdzielnie. Skoro “przez ciebie” piszemy rozdzielnie, to “przeze mnie” również. przez mnie przezemnie Przykłady : - Bardzo mi przykro....
ponadto czy ponad to - razem czy osobno?
Znaczenie : 1. “ponadto” - i, dodatkowo - jako partykuła 2. “ponad to” - jako wyrażenie przyimkowe: “być ponad czymś”, “robić coś ponad miarę” Zasada : Jako partykuła wprowadzająca dodatkową informację piszemy razem. Tak samo piszemy...
skąd czy z kąd? - razem czy osobno?
Znaczenie : 1. Zaimek pytający o miejsce pochodzenia, źródło, przyczynę czegoś 2. Jako wykrzyknienie zastępujące partykułę "nie" Zasada : "skąd" zawsze piszemy razem Podobne wyrażenia : z jakiego miejsca, nie, ani trochę, nigdy w życiu...
po prostu czy poprostu - razem czy osobno?
Znaczenie : 1. jako wyrażenie przysłówkowe odpowiadające na pytanie - jak?: szczerze, otwarcie 2. jako partykuła w znaczeniu “tylko”, “jedynie” Zasada : “po prostu” piszemy rozdzielnie Pochodzenie : początkowo słowo ul oznaczało dziurę,...
przede wszystkim czy przedewszystkim - razem czy osobno?
Znaczenie : wyrażenie podkreśla wagę przedstawianej informacji Zasada : ”przede wszystkim” to wyrażenie przyimkowe, które zawsze piszemy rozdzielnie. Podobne wyrażenia : zasadniczo, zwłaszcza, szczególnie Wyjątek : ósemka, ósmy, ów...
od razu czy odrazu - razem czy osobno?
Znaczenie : natychmiast, w tej chwili Zasada : wyrażenie “od razu” piszemy rozdzielnie Pochodzenie : “od razu” to wyrażenie przysłówkowe, które pełni rolę przysłówka, odpowiada na pytanie “kiedy?” Podobne wyrażenia : niezwłocznie, w...
nacodzień czy "na co dzień" czy "na codzień" - jak piszemy?
Znaczenie : codziennie, każdego dnia Zasada : to wyrażenie piszemy rozdzielnie Pochodzenie : wyrażenie składa się z przyimka “na”, zaimka “co” i rzeczownika “dzień”. Wyrażenia zaimkowe i przyimkowe piszemy osobno. Podobne wyrażenia :...
także czy tak że - razem czy osobno?
Znaczenie : “także” - jako partykuła - “również”, “też” “tak że” - “więc”, “dlatego”, “zatem” - jako spójnik dla zdania wynikowego Zasada : Jako partykułę piszemy razem, jako spójnik piszemy rozdzielnie Uwaga : wyrażenie “tak, że” -...
na razie czy narazie - razem czy osobno?
Znaczenie : tymczasem, teraz, do tej pory lub forma pożegnania w języku potocznym Zasada : wyrażenia przyimkowe piszemy rozdzielnie Podobne wyrażenia : na ten moment, obecnie, do tej pory na razie narazie Przykłady : - Na...
pokaże czy pokarze - jak piszemy?
Znaczenie: “pokaże” od słowa pokazać; umożliwić obejrzenie czegoś, przedstawić coś, zademonstrować Zasada: pokaże - pokazywać, “ż” wymienia się na “z” Pochodzenie : pokaże - czasownik w 3 os. l.p. w czasie przyszłym pochodzi od...
naprawdę czy na prawdę - razem czy osobno?
Znaczenie : partykuła oznaczająca prawdziwość, słuszność poglądu. Pełni funkcję wzmacniającą, przy wyrażaniu opinii. Zasada : partykułę naprawdę zawsze piszemy razem Podobne wyrażenia : rzeczywiście Wyjątek : Jako wyrażenie przyimkowe...
z powrotem czy spowrotem - razem czy osobno?
Znaczenie : w kierunku powrotnym lub na nowo Zasada : to wyrażenie przyimkowe zawsze piszemy oddzielnie. Pochodzenie : to wyrażenie przyimkowe składa się z przyimka “z” i rzeczownika w Narzędniku l.p “powrotem”, Podobne wyrażenia :...
wybierz czy wybież - jak piszemy?
Znaczenie : czasownik w trybie rozkazującym dla 2 os. l.p Zasada : W języku polskim “rz” piszemy gdy wymienia się na r wybierz - wybierać lub wybór Pochodzenie : wyraz wybierz pochodzi od czasownika “wybierać” lub rzeczownika “wybór”...
rzadko czy żadko - jak piszemy?
Znaczenie : w dużej odległości od siebie lub w dużych odstępach czasu, w niewielu przypadkach Zasada : nie istnieje zasada ortograficzna, wyraz należy zapamiętać Pochodzenie : wyraz rzadko to przysłówek, odpowiada na pytanie: jak?,...
ul czy ól - jak piszemy?
Znaczenie : pomieszczenie przystosowane do trzymania pszczół w celu hodowli, zaopatrzone w drewniane ramki do budowy plastrów. Potocznie : więzienie Zasada : W języku polskim głoska u znajduje się najczęściej na początku wyrazu....