wykałaczka (język polski)

wykałaczka (1.1-2)

wykałaczki (1.2) wbite w koreczki

wymowa:

IPA: [ˌvɨkaˈwaʧ̑ka], AS: [vykau̯ačka], zjawiska fonetyczne: akc. pob.

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) cienki, zaostrzony patyczek (daw. także piórko^[1]) służący do usuwania spomiędzy zębów resztek jedzenia; zob. też wykałaczka w Wikipedii

(1.2) gastr. kulin. cienki, zaostrzony patyczek służący do wtykania w małe porcje jedzenia, koreczki, aby ułatwić ich branie z talerza

(1.3) w hafciarstwie: cienko zakończona pałeczka służąca do rozpychania przeciętych dziurek do haftu^[1]

odmiana:

(1.1-3)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	wykałaczka	wykałaczki
dopełniacz	wykałaczki	wykałaczek
celownik	wykałaczce	wykałaczkom
biernik	wykałaczkę	wykałaczki
narzędnik	wykałaczką	wykałaczkami
miejscownik	wykałaczce	wykałaczkach
wołacz	wykałaczko	wykałaczki

przykłady:

(1.1) Ślady wskazują, że już neandertalczycy używali wykałaczek.

(1.1) Strasznie irytują mnie resztki jedzenia, które znalazły się gdzieś między zębami i nie mogą wyjść, dlatego zawsze noszę ze sobą przynajmniej jedną wykałaczkę.

(1.2) Na jeden półmisek koreczków zeszła ponad połowa paczki wykałaczek.

(1.2) Istnieją specjalne, plastikowe wykałaczki do robienia koreczków, jednak ja wolę używać tych drewnianych, do zębów.

składnia:

kolokacje:

(1.1) drewniana / srebrna wykałaczka

(1.2) drewniana / plastikowa / srebrna / stalowa wykałaczka

synonimy:

(1.1) daw. zębodłub m

(1.1,3) daw. wykałacz m, daw. wykłówaczka ż, daw. wykłówacz m

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. wykałaczyk m, wykałanie n, daw. wykałacz m

przym. wykałaczkowy

czas. wykałać, wykalać się

związki frazeologiczne:

etymologia:

(1.1-2) pol. wykałać < st.pol. wykłówać, st.pol. wykłuwać, st.pol. wykalać → wydostać poprzez kłucie

uwagi:

(1.1-2) por. patyczek

(1.1) por. nić dentystyczna • szczotka do zębów

(1.2) por. szpikulec

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) toothpick, pick
• arabski: (1.1) عود تخليل أسنان
• baskijski: (1.1) zotz, txotx; (1.2) zotz, txotx
• białoruski: (1.1) зубачыстка ż
• duński: (1.1) tandstikker w; (1.2) pind w
• hiszpański: (1.1) palillo m, mondadientes m; (1.2) palillo m
• interlingua: (1.1) mundadentes
• japoński: (1.1) 爪楊枝, 楊枝, 楊子, zrobione z drewna Lindera umbellata: 黒文字; (1.2) zrobione z drewna Lindera umbellata: 黒文字 (tylko do słodyczy podczas ceremonii picia herbaty)
• jidysz: (1.1) צאָנשטעכער m (consztecher)
• kaszubski: (1.1) wëdłëbnik m
• łaciński: (1.1) dentiscalpium n; lentiscus ż, lentiscum ż (tylko z drzewa mastykowego), spina ż, spicna ż, spica ż, spinus ż; frondea cuspis ż (z gałązki)
• niemiecki: (1.1) Zahnstocher m
• nowogrecki: (1.1) οδοντογλυφίδα ż; (1.2) οδοντογλυφίδα ż
• portugalski: (1.1) palito m
• rosyjski: (1.1) зубочистка ż; (1.2) шпажка ż
• słoweński: (1.1) zobotrebec m
• starogrecki: (1.1) καλαμίς ż, κάλαμος m, κάρφος n
• szwabski: (1.1) Zãhschdochr m
• szwedzki: (1.1) tandpetare w
• włoski: (1.1) stuzzicadenti m

źródła: