szturmak (język polski)
- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) hist. wojsk. rodzaj europejskiego hełmu renesansowego z bocznymi osłonami, używanego w XVI–XVII wieku przez rajtarów i piechotę[1][2]; zob. też szturmak w Wikipedii
- (1.2) hist. wojsk. ręczna broń palna z rozszerzonym zakończeniem lufy, strzelająca siekańcami, używana w Europie w XVII–XVIII wieku[3]; zob. też garłacz w Wikipedii
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- (2.1) daw. pogard. także gw. (Kresy)[4] służąca tępa i niezdarna, popychadło[5]
- odmiana:
- przykłady:
- (1.2) Rzędzianowa czeladź wpadła również do izby z szablami i szturmakami[6].
- (2.1) Miał do dyspozycji popychadło, brudne dziewczysko, szturmaka do szorowania statków i skubania kurcząt[7].
- składnia:
- kolokacje:
- synonimy:
- (1.1) burgonet, burgoneta
- (1.2) garłacz, gardłacz, tromblon, muszkieton
- (2.1) garkotłuk, popychle, pomiotło
- antonimy:
- hiperonimy:
- (1.1) hełm
- (1.2) broń
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. szturm mrz, szturmowanie n
- przysł. szturmem
- czas. szturmować
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- niem. Sturmhaube[8]
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) burgonet
- francuski: (1.1) bourguignotte ż
- hiszpański: (1.1) borgoñota ż
- włoski: (1.1) borgognotta ż
- źródła:
- ↑ Słownik wyrazów obcych PWN, Warszawa 1991, s. 837.
- ↑ M. Gradowski, Z. Żygulski, Słownik uzbrojenia historycznego, Warszawa 2010, s. 134.
- ↑ W. Kwaśniewicz, 1000 słów o dawnej broni palnej, Warszawa 1987, s. 160.
- ↑ Ewa Jędrzejko, Elementy kresowe w języku Gabrieli Zapolskiej, w: Prace językoznawcze, t. 19 pod red. Aliny Kowalskiej i Aleksandra Wilkonia, Uniwersytet Śląski, Katowice 1991, s. 75, 76.
- ↑ Hasło „szturmak” w: Krystyna Holly, Anna Żółtak, Słownik wyrazów zapomnianych, czyli słownictwo naszych lektur, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, ISBN 83-01-13283-3, s. 368.
- ↑ H. Sienkiewicz, Potop, t. II, rozdz. IV.
- ↑ S. Żeromski, Wierna rzeka, Warszawa 1967, s. 121.
- ↑ Hasło „szturmak” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.