yemek
Turkish
Pronunciation
- IPA(key): /jeˈmek/
- Hyphenation: ye‧mek
Etymology 1
Inherited from Ottoman Turkish یمك (yemek, “to eat, consume”), from Proto-Turkic *yē- (“to eat”).[1]
Cognate with Old Turkic 𐰘𐰃𐰘𐰇 (yéyü, “eating”), Old Uyghur [script needed] (ye-, “to eat”), Karakhanid [script needed] (yḗmēk, “to eat, destroy”), Azerbaijani yemək (“to eat”), Chuvash ҫиме (śime, “to eat”), Kazakh жеу (jeu, “to eat”), Khakas чирге (çirge, “to eat”), Kyrgyz жөө (jöö, “to eat”), Southern Altai јиир (ǰiir, “to eat”), Turkmen iýmek (“to eat”), Tuvan чиир (çiir, “to eat”), Uyghur يېمەك (yëmek, “to eat”), Uzbek yemoq (“to eat”), Yakut сиэ (sie, “to eat”).
Verb
yemek (third-person singular simple present yer)
- (transitive) to eat
- Her gün iki öğün haşlanmış patates yemekten bıktım.
- I'm tired of eating boiled potatoes twice every day.
- (transitive) to require, use up, consume
- (transitive, of an insect) to bite, eat someone up
- (transitive) to drain someone, wear someone down
- (transitive, slang) to kill
- (transitive, slang) to lay, have sex with, kiss, lick, suck
- (transitive, chess) to capture
- Piyon düz ve ileri doğru hareket etse de karşı oyuncunun taşlarını çapraz olarak yer.
- Even though the pawn moves straight and forward, it captures the opponent's pieces diagonally.
- (transitive, slang, of a cheap item) to break
- Kumandayı yemişsiniz yine.
- So you broke the TV remote again.
- (transitive) to fall for, to be deceived
- Yedi yalanı.
- He/she fell for the lie.
Conjugation
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | yemek | |||||||
impersonal participle | imperfective | yiyen | ||||||
perfective | yemiş | |||||||
prospective | yiyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | yediğim | yediğin | yediği | yediğimiz | yediğiniz | yedikler | |
prospective | yiyeceğim | yiyeceğin | yiyeceği | yiyeceğimiz | yiyeceğiniz | yiyecekler | ||
verbal noun | yeme | |||||||
way of doing | yiyiş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | yerim | yersin | yer | yeriz | yersiniz | yerler |
imperfective | yiyorum | yiyorsun | yiyor | yiyoruz | yiyorsunuz | yiyorlar | ||
past | perfective | yedim | yedin | yedi | yedik | yediniz | yediler | |
imperfective | yiyordum | yiyordun | yiyordu | yiyorduk | yiyordunuz | yiyorlardı | ||
future | yiyeceğim | yiyeceksin | yiyecek | yiyeceğiz | yiyeceksiniz | yiyecekler | ||
inferential | perfective | yemişim | yemişsin | yemiş | yemişiz | yemişsiniz | yemişler | |
aorist | yermişim | yermişsin | yermiş | yermişiz | yermişsiniz | yerlermiş | ||
imperfective | yiyormuşum | yiyormuşsun | yiyormuş | yiyormuşuz | yiyormuşsunuz | yiyorlarmuş | ||
conditional | simple | yesem | yesen | yese | yesek | yeseniz | yeseler | |
perfective | yeseydim | yeseydin | yeseydi | yeseydik | yeseydiniz | yeseydiler | ||
optative | yiyeyim | yiyesin | yiye | yiyelim | yiyesiniz | yiyeler | ||
progressive | yemekteyim | yemektesin | yemekte | yemekteyiz | yemektesiniz | yemekteler | ||
necessitative | yemeliyim | yemelisin | yemeli | yemeliyiz | yemelisiniz | yemeliler | ||
imperative | ye | yesin | yiyin | yesinler | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | yer miyim? | yer misin? | yer mi? | yer miyiz? | yer misiniz? | yerler mi? |
imperfective | yiyor muyum? | yiyor musun? | yiyor mu? | yiyor muyuz? | yiyor musunuz? | yiyorlar mı? | ||
past | perfective | yedim mi? | yedin mi? | yedi mi? | yedik mi? | yediniz mi? | yediler mi? | |
imperfective | yiyor muydum? | yiyor muydun? | yiyor muydu? | yiyor muyduk? | yiyor muydunuz? | yiyorlar mıydı? | ||
future | yiyecek miyim? | yiyecek misin? | yiyecek mi? | yiyecek miyiz? | yiyecek misiniz? | yiyecekler mi? | ||
inferential | perfective | yemiş miyim? | yemiş misin? | yemiş mi? | yemiş miyiz? | yemiş misiniz? | yemişler mi? | |
aorist | yer miymişim? | yer miymişsin? | yer miymiş? | yer miymişiz? | yer miymişsiniz? | yerler miymiş? | ||
imperfective | yiyor muymuşum? | yiyor muymuşsun? | yiyor muymuş? | yiyor muymuşuz? | yiyor muymuşsunuz? | yiyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | yesem mi? | yesen mi? | yese mi? | yesek mi? | yeseniz mi? | yeseler mi? | |
perfective | yese miydim? | yese miydin? | yese miydi? | yese miydik? | yese miydiniz? | yeseler miydi? | ||
progressive | yemekte miyim? | yemekte misin? | yemekte mi? | yemekte miyiz? | yemekte misiniz? | yemekteler mi? | ||
necessitative | yemeli miyim? | yemeli misin? | yemeli mi? | yemeli miyiz? | yemeli misiniz? | yemeliler mi? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | yememek | |||||||
impersonal participle | imperfective | yemiyen | ||||||
perfective | yememiş | |||||||
prospective | yemeyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | yemediğim | yemediğin | yemediği | yemediğimiz | yemediğiniz | yemedikler | |
prospective | yemeyeceğim | yemeyeceğin | yemeyeceği | yemeyeceğimiz | yemeyeceğiniz | yemeyecekler | ||
verbal noun | yememe | |||||||
way of doing | yemeyiş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | yemem | yemezsin | yemez | yemeyiz | yemezsiniz | yemezler |
imperfective | yemiyorum | yemiyorsun | yemiyor | yemiyoruz | yemiyorsunuz | yemiyorlar | ||
past | perfective | yemedim | yemedin | yemedi | yemedik | yemediniz | yemediler | |
imperfective | yemiyordum | yemiyordun | yemiyordu | yemiyorduk | yemiyordunuz | yemiyordular | ||
future | yemeyeceğim | yemeyeceksin | yemeyecek | yemeyeceğiz | yemeyeceksiniz | yemeyecekler | ||
inferential | perfective | yememişim | yememişsin | yememiş | yememişiz | yememişsiniz | yememişler | |
aorist | yemezmişim | yemezmişsin | yemezmiş | yemezmişiz | yemezmişsiniz | yemezlermiş | ||
imperfective | yemiyormuşum | yemiyormuşsun | yemiyormuş | yemiyormuşuz | yemiyormuşsunuz | yemiyorlarmuş | ||
conditional | simple | yemesem | yemesen | yemese | yemesek | yemeseniz | yemeseler | |
perfective | yemeseydim | yemeseydin | yemeseydi | yemeseydik | yemeseydiniz | yemeseydiler | ||
optative | yemeyeyim | yemeyesin | yemeye | yemeyelim | yemeyesiniz | yemeyeler | ||
progressive | yememekteyim | yememektesin | yememekte | yememekteyiz | yememektesiniz | yememekteler | ||
necessitative | yememeliyim | yememelisin | yememeli | yememeliyiz | yememelisiniz | yememeliler | ||
imperative | yeme | yemesin | yemeyin | yemesinler | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | yemez miyim? | yemez misin? | yemez mi? | yemez miyiz? | yemez misiniz? | yemezler mi? |
imperfective | yemiyor muyum? | yemiyor musun? | yemiyor mu? | yemiyor muyuz? | yemiyor musunuz? | yemiyorlar mı? | ||
past | perfective | yemedim mi? | yemedin mi? | yemedi mi? | yemedik mi? | yemediniz mi? | yemediler mi? | |
imperfective | yemiyor muydum? | yemiyor muydun? | yemiyor muydu? | yemiyor muyduk? | yemiyor muydunuz? | yemiyorlar mıydı? | ||
future | yemeyecek miyim? | yemeyecek misin? | yemeyecek mi? | yemeyecek miyiz? | yemeyecek misiniz? | yemeyecekler mi? | ||
inferential | perfective | yememiş miyim? | yememiş misin? | yememiş mi? | yememiş miyiz? | yememiş misiniz? | yememişler mi? | |
aorist | yemez miymişim? | yemez miymişsin? | yemez miymiş? | yemez miymişiz? | yemez miymişsiniz? | yemezler miymiş? | ||
imperfective | yemiyor muymuşum? | yemiyor muymuşsun? | yemiyor muymuş? | yemiyor muymuşuz? | yemiyor muymuşsunuz? | yemiyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | yemesem mi? | yemesen mi? | yemese mi? | yemesek mi? | yemeseniz mi? | yemeseler mi? | |
perfective | yemese miydim? | yemese miydin? | yemese miydi? | yemese miydik? | yemese miydiniz? | yemeseler miydi? | ||
progressive | yememekte miyim? | yememekte misin? | yememekte mi? | yememekte miyiz? | yememekte misiniz? | yememekteler mi? | ||
necessitative | yememeli miyim? | yememeli misin? | yememeli mi? | yememeli miyiz? | yememeli misiniz? | yememeliler mi? |
See also
- yediği önünde yemediği arkasında olmak
- yeme de yanında yat
Etymology 2
From Ottoman Turkish یمك (yemek, “food, meal”). Cognate to Kipchak [Arabic needed] (yemek, “food”), ultimately derived from Proto-Turkic *yē- (“to eat”), see etymology 1 above.
Noun
yemek (definite accusative yemeği, plural yemekler)
Declension
Inflection | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nominative | yemek | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Definite accusative | yemeği | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Singular | Plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nominative | yemek | yemekler | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Definite accusative | yemeği | yemekleri | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dative | yemeğe | yemeklere | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Locative | yemekte | yemeklerde | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ablative | yemekten | yemeklerden | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Genitive | yemeğin | yemeklerin | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Derived terms
References
- Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*jē-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
Further reading
- yemek in Reverso (Turkish-English)