yarmak

Turkish

Etymology

Inherited from Ottoman Turkish یارمق (yarmak, “to split, rend”), from Proto-Turkic *yār- (“to split”).[1]

Akin to Proto-Mongolic *jara- (“to split open, open wide”) (Mongolian ярах (jarax, “to cleave, thrust, draw open”)). (Can this(+) etymology be sourced?)

cognates

Cognate with Old Uyghur [script needed] (yar-, “to split, divide”), Karakhanid [script needed] (yarmāk, “to split, cleave, divide”), Azerbaijani yarmaq (“to cut through”), Bashkir ярыу (yarıw, “to split”), Chagatai [script needed] (yarmaq, “to split”), Chuvash ҫур (śur, “to cut, split”), Kazakh жару (jaru, “to split”), Khakas чарарға (çararğa, “to split, divide”), Kyrgyz жаруу (jaruu, “to split”), Southern Altai јарар (ǰarar, “to cut, hack, split”), Tatar яру (yaru, “to split”), Turkmen ýārmak (“to cut up”), Tuvan чарар (çarar, “to split”), Uyghur يارماق (yarmaq, “to split”), Uzbek yormoq (“to split”), Yakut саркаах (sarkaaq, “split (adj.)”).

Pronunciation
  • IPA(key): [jɑɾmɑk]
  • Hyphenation: yar‧mak

Verb

yarmak (third-person singular simple present yarar)

  1. (transitive) to split, cleave, rend; slit
  2. (transitive) to hack, chop
  3. (transitive) to breach, tear

Conjugation
Conjugation of yarmak (aorist in -V²r)

Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.

Positive declarative
infinitive yarmak
impersonal participle imperfective yaran
perfective yarmış
prospective yaracak
personal participle non-prospective yardığım yardığın yardığı yardığımız yardığınız yardıkları
prospective yaracağım yaracağın yaracağı yaracağımız yaracağınız yaracakları
verbal noun yarma
way of doing yarış
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist yararım yararsın yarar yararız yararsınız yararlar
imperfective yarıyorum yarıyorsun yarıyor yarıyoruz yarıyorsunuz yarıyorlar
past perfective yardım yardın yardı yardık yardınız yardılar
imperfective yarıyordum yarıyordun yarıyordu yarıyorduk yarıyordunuz yarıyorlardı (or yarıyordular)
future yaracağım yaracaksın yaracak yaracağız yaracaksınız yaracaklar
inferential perfective yarmışım yarmışsın yarmış yarmışız yarmışsınız yarmışlar
aorist yararmışım yararmışsın yararmış yararmışız yararmışsınız yararlarmış (or yararmışlar)
imperfective yarıyormuşum yarıyormuşsun yarıyormuş yarıyormuşuz yarıyormuşsunuz yarıyorlarmış
conditional simple yarsam yarsan yarsa yarsak yarsanız yarsalar
perfective yarsaydım yarsaydın yarsaydı yarsaydık yarsaydınız yarsaydılar
optative yarayım yarasın yara yaralım yarasınız yaralar
progressive yarmaktayım yarmaktasın yarmakta yarmaktayız yarmaktasınız yarmaktalar
necessitative yarmalıyım yarmalısın yarmalı yarmalıyız yarmalısınız yarmalılar
imperative yar yarsın yarın yarsınlar
Positive interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist yarar mıyım? yarar mısın? yarar mı? yarar mıyız? yarar mısınız? yararlar mı?
imperfective yarıyor muyum? yarıyor musun? yarıyor mu? yarıyor muyuz? yarıyor musunuz? yarıyorlar mı?
past perfective yardım mı? yardın mı? yardı mı? yardık mı? yardınız mı? yardılar mı?
imperfective yarıyor muydum? yarıyor muydun? yarıyor muydu? yarıyor muyduk? yarıyor muydunuz? yarıyorlar mıydı?
future yaracak mıyım? yaracak mısın? yaracak mı? yaracak mıyız? yaracak mısınız? yaracaklar mı?
inferential perfective yarmış mıyım? yarmış mısın? yarmış mı? yarmış mıyız? yarmış mısınız? yarmışlar mı?
aorist yarar mıymışım? yarar mıymışsın? yarar mıymış? yarar mıymışız? yarar mıymışsınız? yararlar mıymış?
imperfective yarıyor muymuşum? yarıyor muymuşsun? yarıyor muymuş? yarıyor muymuşuz? yarıyor muymuşsunuz? yarıyorlar mıymış?
conditional simple yarsam mı? yarsan mı? yarsa mı? yarsak mı? yarsanız mı? yarsalar mı?
perfective yarsa mıydım? yarsa mıydın? yarsa mıydı? yarsa mıydık? yarsa mıydınız? yarsalar mıydı?
progressive yarmakta mıyım? yarmakta mısın? yarmakta mı? yarmakta mıyız? yarmakta mısınız? yarmaktalar mı?
necessitative yarmalı mıyım? yarmalı mısın? yarmalı mı? yarmalı mıyız? yarmalı mısınız? yarmalılar mı?
Negative declarative
infinitive yarmamak
impersonal participle imperfective yarmayan
perfective yarmamış
prospective yarmayacak
personal participle non-prospective yarmadığım yarmadığın yarmadığı yarmadığımız yarmadığınız yarmadıkları
prospective yarmayacağım yarmayacağın yarmayacağı yarmayacağımız yarmayacağınız yarmayacakları
verbal noun yarmama
way of doing yarmayış
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist yarmam yarmazsın yarmaz yarmayız yarmazsınız yarmazlar
imperfective yarmıyorum yarmıyorsun yarmıyor yarmıyoruz yarmıyorsunuz yarmıyorlar
past perfective yarmadım yarmadın yarmadı yarmadık yarmadınız yarmadılar
imperfective yarmıyordum yarmıyordun yarmıyordu yarmıyorduk yarmıyordunuz yarmıyorlardı
future yarmayacağım yarmayacaksın yarmayacak yarmayacağız yarmayacaksınız yarmayacaklar
inferential perfective yarmamışım yarmamışsın yarmamış yarmamışız yarmamışsınız yarmamışlar
aorist yarmazmışım yarmazmışsın yarmazmış yarmazmışız yarmazmışsınız yarmazlarmış
imperfective yarmıyormuşum yarmıyormuşsun yarmıyormuş yarmıyormuşuz yarmıyormuşsunuz yarmıyorlarmış
conditional simple yarmasam yarmasan yarmasa yarmasak yarmasanız yarmasalar
perfective yarmasaydım yarmasaydın yarmasaydı yarmasaydık yarmasaydınız yarmasaydılar
optative yarmayayım yarmayasın yarmaya yarmayalım yarmayasınız yarmayalar
progressive yarmamaktayım yarmamaktasın yarmamakta yarmamaktayız yarmamaktasınız yarmamaktalar
necessitative yarmamalıyım yarmamalısın yarmamalı yarmamalıyız yarmamalısınız yarmamalılar
imperative yarma yarmasın yarmayın yarmasınlar
Negative interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist yarmaz mıyım? yarmaz mısın? yarmaz mı? yarmaz mıyız? yarmaz mısınız? yarmazlar mı?
imperfective yarmıyor muyum? yarmıyor musun? yarmıyor mu? yarmıyor muyuz? yarmıyor musunuz? yarmıyorlar mı?
past perfective yarmadım mı? yarmadın mı? yarmadı mı? yarmadık mı? yarmadınız mı? yarmadılar mı?
imperfective yarmıyor muydum? yarmıyor muydun? yarmıyor muydu? yarmıyor muyduk? yarmıyor muydunuz? yarmıyorlar mıydı?
future yarmayacak mıyım? yarmayacak mısın? yarmayacak mı? yarmayacak mıyız? yarmayacak mısınız? yarmayacaklar mı?
inferential perfective yarmamış mıyım? yarmamış mısın? yarmamış mı? yarmamış mıyız? yarmamış mısınız? yarmamışlar mı?
aorist yarmaz mıymışım? yarmaz mıymışsın? yarmaz mıymış? yarmaz mıymışız? yarmaz mıymışsınız? yarmazlar mıymış?
imperfective yarmıyor muymuşum? yarmıyor muymuşsun? yarmıyor muymuş? yarmıyor muymuşuz? yarmıyor muymuşsunuz? yarmıyorlar mıymış?
conditional simple yarmasam mı? yarmasan mı? yarmasa mı? yarmasak mı? yarmasanız mı? yarmasalar mı?
perfective yarmasa mıydım? yarmasa mıydın? yarmasa mıydı? yarmasa mıydık? yarmasa mıydınız? yarmasalar mıydı?
progressive yarmamakta mıyım? yarmamakta mısın? yarmamakta mı? yarmamakta mıyız? yarmamakta mısınız? yarmamaktalar mı?
necessitative yarmamalı mıyım? yarmamalı mısın? yarmamalı mı? yarmamalı mıyız? yarmamalı mısınız? yarmamalılar mı?

Synonyms

Derived terms

References
  1. Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*jār-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.