timpeallaigh
Irish
Etymology 1
From timpeall (“round, circuit; roundabout; surrounding, encircling, position; ambit, precincts; circumference, girth”) + -igh (verbal suffix).
Verb
timpeallaigh (present analytic timpeallaíonn, future analytic timpeallóidh, verbal noun timpeallú, past participle timpeallaithe)
- (transitive) go round
- (transitive) surround, encircle, encompass
- Synonym: ciorclaigh
- (transitive) belt, gird
- (transitive) circumvent
Conjugation
conjugation of timpeallaigh (second conjugation)
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | tálaím | tálaíonn tú; tálaír† |
tálaíonn sé, sí | tálaímid; tálaíonn muid |
tálaíonn sibh | tálaíonn siad; tálaíd† |
a thálaíonn; a thálaíos / a dtálaíonn*; a dtálaíos* |
tálaítear |
past | thimpeallaigh mé; thálaíos | thimpeallaigh tú; thálaís | thimpeallaigh sé, sí | thálaíomar; thimpeallaigh muid | thimpeallaigh sibh; thálaíobhair | thimpeallaigh siad; thálaíodar | a thimpeallaigh / ar thimpeallaigh* |
tálaíodh | |
past habitual | thálaínn / dtálaínn‡‡ | thálaíteá / dtálaíteᇇ | thálaíodh sé, sí / dtálaíodh sé, s퇇 | thálaímis; thálaíodh muid / dtálaímis‡‡; dtálaíodh muid‡‡ | thálaíodh sibh / dtálaíodh sibh‡‡ | thálaídís; thálaíodh siad / dtálaídís‡‡; dtálaíodh siad‡‡ | a thálaíodh / a dtálaíodh* |
thálaítí / dtálaít퇇 | |
future | tálóidh mé; tálód; tálóchaidh mé† |
tálóidh tú; tálóir†; tálóchaidh tú† |
tálóidh sé, sí; tálóchaidh sé, sí† |
tálóimid; tálóidh muid; tálóchaimid†; tálóchaidh muid† |
tálóidh sibh; tálóchaidh sibh† |
tálóidh siad; tálóid†; tálóchaidh siad† |
a thálóidh; a thálós; a thálóchaidh†; a thálóchas† / a dtálóidh*; a dtálós*; a dtálóchaidh*†; a dtálóchas*† |
tálófar; tálóchar† | |
conditional | thálóinn; thálóchainn† / dtálóinn‡‡; dtálóchainn†‡‡ | thálófá; thálóchthᆠ/ dtálófᇇ; dtálóchthᆇ‡ | thálódh sé, sí; thálóchadh sé, sí† / dtálódh sé, s퇇; dtálóchadh sé, s톇‡ | thálóimis; thálódh muid; thálóchaimis†; thálóchadh muid† / dtálóimis‡‡; dtálódh muid‡‡; dtálóchaimis†‡‡; dtálóchadh muid†‡‡ | thálódh sibh; thálóchadh sibh† / dtálódh sibh‡‡; dtálóchadh sibh†‡‡ | thálóidís; thálódh siad; thálóchadh siad† / dtálóidís‡‡; dtálódh siad‡‡; dtálóchadh siad†‡‡ | a thálódh; a thálóchadh† / a dtálódh*; a dtálóchadh*† |
thálófaí; thálóchthaí† / dtálófa퇇; dtálóchtha톇‡ | |
subjunctive | present | go dtálaí mé; go dtálaíod† |
go dtálaí tú; go dtálaír† |
go dtálaí sé, sí | go dtálaímid; go dtálaí muid |
go dtálaí sibh | go dtálaí siad; go dtálaíd† |
— | go dtálaítear |
past | dá dtálaínn | dá dtálaíteá | dá dtálaíodh sé, sí | dá dtálaímis; dá dtálaíodh muid |
dá dtálaíodh sibh | dá dtálaídís; dá dtálaíodh siad |
— | dá dtálaítí | |
imperative | tálaím | timpeallaigh | tálaíodh sé, sí | tálaímis | tálaígí; tálaídh† |
tálaídís | — | tálaítear | |
verbal noun | timpeallú | ||||||||
past participle | tálaithe |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Etymology 2
See the etymology of the corresponding lemma form.
Adjective
timpeallaigh
- inflection of timpeallach (“roundabout, circuitous; ambient, surrounding; large of girth”):
- vocative/genitive singular masculine
- (archaic) dative singular feminine
Mutation
Irish mutation | ||
---|---|---|
Radical | Lenition | Eclipsis |
timpeallaigh | thimpeallaigh | dtimpeallaigh |
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. |
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977) “timpeallaigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- Entries containing “timpeallaigh” in English-Irish Dictionary, An Gúm, 1959, by Tomás de Bhaldraithe.
- Entries containing “timpeallaigh” in New English-Irish Dictionary by Foras na Gaeilge.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.