różny
Polish
Alternative forms
Etymology
Inherited from Old Polish rózdny. The shift of rózny->różny is from analogy from różnie, różnica.[1] By surface analysis, roz- + -ny.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈruʐ.nɨ/
Audio (file) - Rhymes: -uʐnɨ
- Syllabification: róż‧ny
Adjective
różny (not generally comparable, comparative (expressive) różniejszy or bardziej różny, superlative (expressive) najróżniejszy or najbardziej różny, derived adverb różnie)
- (comparable) various
- (not comparable) different (not the same) [+ od (genitive) = from whom/what]
- Synonyms: inny, rozmaity
- Antonyms: identyczny, jednakowy, taki sam
- (obsolete, of roads) difficult
- (Middle Polish) in disagreement, disagreeing, discordant (not sharing the same opinion)
- Synonym: niezgodny
- (Middle Polish) distant, far away (physically not close)
- Synonym: daleki
- (Middle Polish) The meaning of this term is uncertain.
- 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum, page 976b:
- Sexus, Maris et foemine discrimen – Rodzai rozni miedziſam czema [!] ſamiczą.
- (Middle Polish) The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
- angry
- 1595, H. Powodowski, Propozycyja z wyroków Pisma Św. zebrana, page 45:
- Będźie Kátolik chćiał dawney religiey ſwey ochraniáć/ Zaydźie co roznego/ iż nie Kátoliká obráźi […] áli Pan Ewangelicki brát/ co mię bárźiey niż przedtym miłowáć miał/ o zdrowie/ máiętność/ y poććiwość mię poćiągnie.
- angry
- (Middle Polish) The meaning of this term is uncertain.
- 1564, J. Mączyński, Lexicon, page 84d:
- Diaphorus, Latine differens, Różny/ Rodzielny [!].
- 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum, page [891]b:
- Quotuplex interrogativum, significans quot generum, quot specierum, vel quot modorum – Iako rozni, rozdzielny?
Declension
Declension of różny (hard)
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
masculine animate | masculine inanimate | feminine | neuter | virile (= masculine personal) | non-virile | |
nominative | różny | różna | różne | różni | różne | |
genitive | różnego | różnej | różnego | różnych | ||
dative | różnemu | różnej | różnemu | różnym | ||
accusative | różnego | różny | różną | różne | różnych | różne |
instrumental | różnym | różną | różnym | różnymi | ||
locative | różnym | różnej | różnym | różnych |
Derived terms
adjective
- przeróżny
- różnaki
- różnobarwny
- różnojęzyczny
- różnoraki
- różnorodny
- z różnych szuflad
adverbs
- przeróżnie
- różnobarwnie
- różnorako
- różnorodnie
nouns
verbs
- różnić impf
verbs
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), różny is one of the most used words in Polish, appearing 135 times in scientific texts, 51 times in news, 83 times in essays, 24 times in fiction, and 26 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 319 times, making it the 160th most common word in a corpus of 500,000 words.[2]
References
- Bańkowski, Andrzej (2000) “różny”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- Ida Kurcz (1990) “różny”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 509
Further reading
- różny in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- różny in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “rozny, rozdny, rożny”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “RÓŻNY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 11.02.2009
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “różny”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “różny”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “różny”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 757
- Brückner, Aleksander (1927) “różny”, in Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), Warsaw: Wiedza Powszechna
- różny in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.