qaytarmaq
Azerbaijani
FWOTD – 16 July 2020
Etymology
A derivation of Proto-Turkic *kay- (“to turn back”), whence also Azerbaijani qayıtmaq (“to come back”). Cognate with Karakhanid قَیْتَرْماق (qaytarmāq, “turn back”), which Kashgari reported to be an Oghuz word,[1] Kipchak qaytar- (“to return something”).[2]
Pronunciation
Verb
qaytarmaq
- (ditransitive) to return, give back
- (transitive) to take back
- to regain possession of something, to reclaim
- to return something to a vendor for a refund
- 2015 November 14, “Archived copy”, in Fins.az, archived from the original on 19 October 2019:
- Vətəndaşların diqqət yetirməli olduqları məqamlardan da biri alınan məhsullardır. Belə ki, əksər hallarda istisnasız olaraq aldığımız malı qaytara biləcəyimizi düşünürük. Amma bu heç də belə deyil.
- One of the issues that citizens must pay attention to is the goods they are purchasing. Most of the times we believe that we can take back any item [to the store]. However, this is not the case.
- (transitive) to pay back, repay
- borcunu qaytarmaq ― to repay a loan
- (transitive) to ward off, repel
- zərbəni qaytarmaq ― to push back (literally, “to ward off a strike”)
- (transitive) to reflect (to bend back light from a surface)
- işığı qaytarmaq ― to reflect light
- Synonym: əks etdirmək
- (intransitive) to vomit
Conjugation
Conjugation of qaytarmaq
positive | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
subject non-past participle | qaytaran | |||||||
subject past participle | qaytarmış | |||||||
subject future definite participle | qaytaracaq | |||||||
non-subject future participle | (mənim +) qaytaracağım | (sənin +) qaytaracağın | (onun +) qaytaracağı | (bizim +) qaytaracağımız | (sizin +) qaytaracağınız | (onların +) qaytaracağı or qaytaracaqları | ||
non-subject past participle | (mənim +) qaytardığım | (sənin +) qaytardığın | (onun +) qaytardığı | (bizim +) qaytardığımız | (sizin +) qaytardığınız | (onların +) qaytardığı or qaytardıqları | ||
converb | qaytarıb | |||||||
general temporal participle | qaytaranda | |||||||
participle of intensification | qaytardıqca | |||||||
specific temporal participle | qaytararkən | |||||||
reduplicated participle | qaytara-qaytara | |||||||
modal participle | qaytararaq | |||||||
infinitive | qaytarmaq | |||||||
verbal noun | qaytarma | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | qaytarıram | qaytarırsan | qaytarır | qaytarırıq | qaytarırsınız | qaytarırlar |
perfect 1 | qaytarmışam | qaytarmısan, qaytarmışsan* |
qaytarmışdır | qaytarmışıq | qaytarmısınız, qaytarmışsınız* |
qaytarmışlar | ||
perfect 2 | – | qaytarıbsan | qaytarıb(dır) | – | qaytarıbsınız | qaytarıb(dır)lar | ||
past | simple | qaytardım | qaytardın | qaytardı | qaytardıq | qaytardınız | qaytardılar | |
continuous | qaytarırdım | qaytarırdın | qaytarırdı | qaytarırdıq | qaytarırdınız | qaytarırdılar | ||
perfect | qaytarmışdım | qaytarmışdın | qaytarmışdı | qaytarmışdıq | qaytarmışdınız | qaytarmışdılar | ||
future | definite | qaytaracağam | qaytaracaqsan | qaytaracaq | qaytaracağıq | qaytaracaqsınız | qaytaracaqlar | |
indefinite | qaytararam | qaytararsan | qaytarar | qaytararıq | qaytararsınız | qaytararlar | ||
future-in-the-past | definite | qaytaracaqdım | qaytaracaqdın | qaytaracaqdı | qaytaracaqdıq | qaytaracaqdınız | qaytaracaqdılar | |
indefinite | qaytarardım | qaytarardın | qaytarardı | qaytarardıq | qaytarardınız | qaytarardılar | ||
conditional | present | qaytarsam | qaytarsan | qaytarsa | qaytarsaq | qaytarsanız | qaytarsalar | |
past | qaytarsaydım | qaytarsaydın | qaytarsaydı | qaytarsaydıq | qaytarsaydınız | qaytarsaydılar | ||
subjunctive | qaytaram | qaytarasan | qaytara | qaytaraq | qaytarasınız | qaytaralar | ||
hortative | qaytarasıyam | qaytarasısan | qaytarasıdır | qaytarasıyıq | qaytarasısınız | qaytarasıdırlar | ||
obligational | present | qaytarmalıyam | qaytarmalısan | qaytarmalıdır | qaytarmalıyıq | qaytarmalısınız | qaytarmalıdırlar | |
past | qaytarmalıydım | qaytarmalıydın | qaytarmalıydı | qaytarmalıydıq | qaytarmalıydınız | qaytarmalıydılar | ||
evidential | present | qaytarırmışam | qaytarırmışsan | qaytarırmış | qaytarırmışıq | qaytarırmışsınız | qaytarırmışlar | |
past | qaytarıbmışam | qaytarıbmışsan | qaytarıbmış | qaytarıbmışıq | qaytarıbmışsınız | qaytarıbmışlar | ||
imperative | qaytarım | qaytar | qaytarsın | qaytaraq, qaytaralım* |
qaytarın | qaytarsınlar | ||
negative | ||||||||
subject non-past participle | qaytarmayan | |||||||
subject past participle | qaytarmamış | |||||||
subject future definite participle | qaytarmayacaq | |||||||
non-subject future participle | (mənim +) qaytarmayacağım | (sənin +) qaytarmayacağın | (onun +) qaytarmayacağı | (bizim +) qaytarmayacağımız | (sizin +) qaytarmayacağınız | (onların +) qaytarmayacağı or qaytarmayacaqları | ||
non-subject participle | (mənim +) qaytarmadığım | (sənin +) qaytarmadığın | (onun +) qaytarmadığı | (bizim +) qaytarmadığımız | (sizin +) qaytarmadığınız | (onların +) qaytarmadığı or qaytarmadıqları | ||
negative converb | - | |||||||
caritive converb | qaytarmadan | |||||||
general temporal participle | qaytarmayanda | |||||||
participle of intensification | qaytarmadıqca | |||||||
specific temporal participle | qaytarmayarkən | |||||||
modal participle | qaytarmayaraq | |||||||
infinitive | qaytarmamaq | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | qaytarmıram | qaytarmırsan | qaytarmır | qaytarmırıq | qaytarmırsınız | qaytarmırlar |
perfect 1 | qaytarmamışam | qaytarmamısan, qaytarmamışsan* |
qaytarmamış | qaytarmamışıq | qaytarmamısınız, qaytarmamışsınız* |
qaytarmamışlar | ||
perfect 2 | – | qaytarmayıbsan | qaytarmayıb(dır) | – | qaytarmayıbsınız | qaytarmayıb(dır)lar | ||
past | simple | qaytarmadım | qaytarmadın | qaytarmadı | qaytarmadıq | qaytarmadınız | qaytarmadılar | |
continuous | qaytarmırdım | qaytarmırdın | qaytarmırdı | qaytarmırdıq | qaytarmırdınız | qaytarmırdılar | ||
perfect | qaytarmamışdım | qaytarmamışdın | qaytarmamışdı | qaytarmamışdıq | qaytarmamışdınız | qaytarmamışdılar | ||
future | definite | qaytarmayacağam | qaytarmayacaqsan | qaytarmayacaq | qaytarmayacağıq | qaytarmayacaqsınız | qaytarmayacaqlar | |
indefinite | qaytarmaram | qaytarmarsan, qaytarmazsan |
qaytarmaz | qaytarmarıq | qaytarmarsınız, qaytarmazsınız | qaytarmazlar | ||
future-in-the-past | definite | qaytarmayacaqdım | qaytarmayacaqdın | qaytarmayacaqdı | qaytarmayacaqdıq | qaytarmayacaqdınız | qaytarmayacaqdılar | |
indefinite | qaytarmazdım | qaytarmazdın | qaytarmazdı | qaytarmazdıq | qaytarmazdınız | qaytarmazdılar | ||
conditional | present | qaytarmasam | qaytarmasan | qaytarmasa | qaytarmasaq | qaytarmasanız | qaytarmasalar | |
past | qaytarmasaydım | qaytarmasaydın | qaytarmasaydı | qaytarmasaydıq | qaytarmasaydınız | qaytarmasaydılar | ||
subjunctive | qaytarmayam | qaytarmayasan | qaytarmaya | qaytarmayaq | qaytarmayasınız | qaytarmayalar | ||
hortative | qaytarmayasıyam | qaytarmayasısan | qaytarmayası | qaytarmayasıyıq | qaytarmayasısınız | qaytarmayasılar | ||
obligational | present | qaytarmamalıyam | qaytarmamalısan | qaytarmamalı | qaytarmamalıyıq | qaytarmamalısınız | qaytarmamalılar | |
past | qaytarmamalıydım | qaytarmamalıydın | qaytarmamalıydı | qaytarmamalıydıq | qaytarmamalıydınız | qaytarmamalıydılar | ||
evidential | present | qaytarmayırmışam | qaytarmayırmışsan | qaytarmayırmış | qaytarmayırmışıq | qaytarmayırmışsınız | qaytarmayırmışlar | |
past | qaytarmayıbmışam | qaytarmayıbmışsan | qaytarmayıbmış | qaytarmayıbmışıq | qaytarmayıbmışsınız | qaytarmayıbmışlar | ||
imperative | qaytarmayım | qaytarma | qaytarmasın | qaytarmayaq qaytarmayalım* |
qaytarmayın | qaytarmasınlar | ||
negative potential | ||||||||
subject non-past participle | qaytarammayan | |||||||
subject future definite participle | qaytarammayacaq | |||||||
non-subject participle | (mənim +) qaytarammadığım | (sənin +) qaytarammadığın | (onun +) qaytarammadığı | (bizim +) qaytarammadığımız | (sizin +) qaytarammadığınız | (onların +) qaytarammadığı or qaytarammadıqları | ||
converb | - | |||||||
caritive converb | qaytarammadan | |||||||
general temporal participle | qaytarammayanda | |||||||
participle of intensification | qaytarammadıqca | |||||||
specific temporal participle | qaytarammayarkən | |||||||
modal participle | qaytarammayaraq | |||||||
infinitive | qaytarammamaq | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | qaytarammıram | qaytarammırsan | qaytarammır | qaytarammırıq | qaytarammırsınız | qaytarammırlar |
perfect 1 | qaytarammamışam | qaytarammamısan, qaytarammamışsan* |
qaytarammamışdır | qaytarammamışıq | qaytarammamısınız, qaytarammamışsınız* |
qaytarammaşmılar | ||
perfect 2 | – | qaytarammayıbsan | qaytarammayıb(dır) | – | qaytarammayıbsınız | qaytarammayıb(dır)lar | ||
past | simple | qaytarammadım | qaytarammadın | qaytarammadı | qaytarammadıq | qaytarammadınız | qaytarammadılar | |
continuous | qaytarammırdım | qaytarammırdın | qaytarammırdı | qaytarammırdıq | qaytarammırdınız | qaytarammırdılır | ||
perfect | qaytarammamışdım | qaytarammamışdın | qaytarammamışdı | qaytarammamışdıq | qaytarammamışdınız | qaytarammamışdılar | ||
future | definite | qaytarammayacağam | qaytarammayacaqsan | qaytarammayacaq | qaytarammayacağıq | qaytarammayacaqsınız | qaytarammayacaqlar | |
indefinite | qaytarammaram | qaytarammarsan, qaytarammazsan |
qaytarammaz | qaytarammarıq | qaytarammarsınız, qaytarammazsınız |
qaytarammazlar | ||
future-in-the-past | definite | qaytarammayacaqdım | qaytarammayacaqdın | qaytarammayacaqdı | qaytarammayacaqdıq | qaytarammayacaqdınız | qaytarammayacaqdılar | |
indefinite | qaytarammazdım | qaytarammazdın | qaytarammazdı | qaytarammazdıq | qaytarammazdınız | qaytarammazdılar | ||
conditional | present | qaytarammasam | qaytarammasan | qaytarammasa | qaytarammasaq | qaytarammasanız | qaytarammasalar | |
past | qaytarammasaydım | qaytarammasaydın | qaytarammasaydı | qaytarammasaydıq | qaytarammasaydınız | qaytarammasaydılar | ||
subjunctive | qaytarammayam | qaytarammayasan | qaytarammaya | qaytarammayaq | qaytarammayasınız | qaytarammayalar | ||
imperative | qaytarammayım | qaytaramma | qaytarammasın | qaytarammayaq | qaytarammayın | qaytarammasınlar | ||
* dated or high-register |
Derived terms
References
- al-Kashgarî, Mahmud (1072–1074) Besim Atalay, transl., Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi [Translation of the “Compendium of the languages of the Turks”] (Türk Dil Kurumu Yayınları; 521) (in Turkish), 1985 edition, volume III, Ankara: Türk Tarih Kurmu Basımevi, published 1939–1943, page 193
- Tavkul, Ufuk (2003) “Codex Cumanicus ve Karaçay-Malkar Türkçesi”, in Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, volume 15, Berlin, pages 45-81
Further reading
- “qaytarmaq” in Obastan.com.
Crimean Tatar
Conjugation
Conjugation of qaytarmaq (Northern)
infinitive | qaytarmaq | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
gerund | qaytarma | |||||||
repeated gerund1) | qaytara | |||||||
temporal gerund | qaytaryatırğanda | |||||||
non-future participle | qaytarğan | |||||||
future participle | qaytaracaq | |||||||
way of doing | qaytarıp | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | qaytarırman | qaytarırsıñ | qaytarır | qaytarırmız | qaytarırsız | qaytarırlar |
continuous | qaytaram | qaytarasıñ | qaytara | qaytaramız | qaytarasıñız | qaytaralar | ||
perfect | qaytarğaman | qaytarğasıñ | qaytarğan | qaytarğamız | qaytarğasız | qaytarğanlar | ||
past | simple | qaytardım | qaytardıñ | qaytardı | qaytardıq | qaytardıñız | qaytardılar | |
continuous | qaytaradım | qaytaradıñ | qaytaradı | qaytaradıq | qaytaradıñız | qaytaradılar | ||
future | qaytaracakman | qaytaracaksıñ | qaytaracak | qaytaracakmız | qaytaracaksıñız | qaytaracaklar | ||
conditional | qaytarsam | qaytarsañ | qaytarsa | qaytarsaq | qaytarsañız | qaytarsalar | ||
optative | qaytarayım | qaytarasıñ | qaytara | qaytarayıq | qaytarasız | qaytaralar | ||
imperative | – | qaytar | – | – | qaytarın | – | ||
1)Only used for repeatings of a verb. |
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.