kəsmək

Azerbaijani
Other scripts
Cyrillic кәсмәк
Abjad کسمک

Etymology

Ultimately from Proto-Turkic *kes- (“to cut”).[1] Cognate with Karakhanid کـَسْماكْ (kesmēk, “to cut”), Turkish kesmek etc.

Pronunciation
  • IPA(key): [cæsˈmæk], [-æj], [-ej]
  • (Tabriz) IPA(key): [t͡ʃæsˈmɑχ][2]
  • Audio(file)
  • Hyphenation: kəs‧mək

Verb

kəsmək

  1. (transitive) to cut[3]
    Synonym: doğramaq (to chop)
    meşədə ağac kəsmək. ― To cut trees in the forest.
    Bərbər saç kəsir. ― A barber cuts hair.[usage 1]
  2. (transitive) to slaughter
    qoyun kəsmək. ― to slaughter a lamb.
    qurban kəsmək. ― to make an animal sacrifise.
  3. (transitive) to block, cut off (a way etc.)
    Oğlan müəllimin qabağını kəsdi və ona otaqdan çıxmaqa yol vermədi.
    The boy blocked the teacher's way and didn't let him leave the room.
    Onlar işıq pulunu verə bilməyiblər və işıqlarını kəsiblər
    They couldn't pay the electricity bill and their electricity was cut off.
  4. (transitive) to interrupt (mostly with söz (“word”))
    Atanın sözünü kəsmə!
    Don't interrupt your father!
    (literally, “Don't cut off your father's word”)
  5. (transitive, law) to sentence, to return a verdict (mostly with hökm (“verdict”))
    Synonyms: hökm etmək, hökm vermək, iş vermək
    Məhkəmə oğruya üç il hökm kəsib.
    The court sentenced the thief to three years.
  6. to mint, to coin, to issue (money)
    Hanı məndə bu qədər pul, mən pul kəsmirəm!
    Where would I get this much money, I'm not made of maney!
    (literally, “I don't issue money!”)
  7. Only used in ağlı kəsməmək (“to (not) understand, (not) get it, (not) comprehend”)

Usage notes
  1. kəsmək is only used if the person is cutting the hair himself/herself. In sentences like 'I will cut my hair tomorrow' and alike, where what is meant is that the person is going to get a haircut by a hairdresser, the verb form with the causative suffix -dir, kəsdirmək, is used instead

Conjugation
Conjugation of kəsmək
positive
subject non-past participle kəsən
subject past participle kəsmiş
subject future definite participle kəsəcək
non-subject future participle (mənim +) kəsəcəyim (sənin +) kəsəcəyin (onun +) kəsəcəyi (bizim +) kəsəcəyimiz (sizin +) kəsəcəyiniz (onların +) kəsəcəyi or kəsəcəkləri
non-subject past participle (mənim +) kəsdiyim (sənin +) kəsdiyin (onun +) kəsdiyi (bizim +) kəsdiyimiz (sizin +) kəsdiyiniz (onların +) kəsdiyi or kəsdikləri
converb kəsib
general temporal participle kəsəndə
participle of intensification kəsdikcə
specific temporal participle kəsərkən
reduplicated participle kəsə-kəsə
modal participle kəsərək
infinitive kəsmək
verbal noun kəsmə
singular plural
first second third first second third
indicative present simple kəsirəm kəsirsən kəsir kəsirik kəsirsiniz kəsirlər
perfect 1 kəsmişəm kəsmisən,
kəsmişsən*		 kəsmişdir kəsmişik kəsmisiniz,
kəsmişsiniz*		 kəsmişlər
perfect 2 – kəsibsən kəsib(dir) – kəsibsiniz kəsib(dir)lər
past simple kəsdim kəsdin kəsdi kəsdik kəsdiniz kəsdilər
continuous kəsirdim kəsirdin kəsirdi kəsirdik kəsirdiniz kəsirdilər
perfect kəsmişdim kəsmişdin kəsmişdi kəsmişdik kəsmişdiniz kəsmişdilər
future definite kəsəcəyəm kəsəcəksən kəsəcək kəsəcəyik kəsəcəksiniz kəsəcəklər
indefinite kəsərəm kəsərsən kəsər kəsərik kəsərsiniz kəsərlər
future-in-the-past definite kəsəcəkdim kəsəcəkdin kəsəcəkdi kəsəcəkdik kəsəcəkdiniz kəsəcəkdilər
indefinite kəsərdim kəsərdin kəsərdi kəsərdik kəsərdiniz kəsərdilər
conditional present kəssəm kəssən kəssə kəssək kəssəniz kəssələr
past kəssəydim kəssəydin kəssəydi kəssəydik kəssəydiniz kəssəydilər
subjunctive kəsəm kəsəsən kəsə kəsək kəsəsiniz kəsələr
hortative kəsəsiyəm kəsəsisən kəsəsidir kəsəsiyik kəsəsisiniz kəsəsidirlər
obligational present kəsməliyəm kəsməlisən kəsməlidir kəsməliyik kəsməlisiniz kəsməlidirlər
past kəsməliydim kəsməliydin kəsməliydi kəsməliydik kəsməliydiniz kəsməliydilər
evidential present kəsirmişəm kəsirmişsən kəsirmiş kəsirmişik kəsirmişsiniz kəsirmişlər
past kəsibmişəm kəsibmişsən kəsibmiş kəsibmişik kəsibmişsiniz kəsibmişlər
imperative kəsim kəs kəssin kəsək,
kəsəlim*		 kəsin kəssinlər
negative
subject non-past participle kəsməyən
subject past participle kəsməmiş
subject future definite participle kəsməyəcək
non-subject future participle (mənim +) kəsməyəcəyim (sənin +) kəsməyəcəyin (onun +) kəsməyəcəyi (bizim +) kəsməyəcəyimiz (sizin +) kəsməyəcəyiniz (onların +) kəsməyəcəyi or kəsməyəcəkləri
non-subject participle (mənim +) kəsmədiyim (sənin +) kəsmədiyin (onun +) kəsmədiyi (bizim +) kəsmədiyimiz (sizin +) kəsmədiyiniz (onların +) kəsmədiyi or kəsmədikləri
negative converb -
caritive converb kəsmədən
general temporal participle kəsməyəndə
participle of intensification kəsmədikcə
specific temporal participle kəsməyərkən
modal participle kəsməyərək
infinitive kəsməmək
singular plural
first second third first second third
indicative present simple kəsmirəm kəsmirsən kəsmir kəsmirik kəsmirsiniz kəsmirlər
perfect 1 kəsməmişəm kəsməmisən,
kəsməmişsən*		 kəsməmiş kəsməmişik kəsməmisiniz,
kəsməmişsiniz*		 kəsməmişlər
perfect 2 – kəsməyibsən kəsməyib(dir) – kəsməyibsiniz kəsməyib(dir)lər
past simple kəsmədim kəsmədin kəsmədi kəsmədik kəsmədiniz kəsmədilər
continuous kəsmirdim kəsmirdin kəsmirdi kəsmirdik kəsmirdiniz kəsmirdilər
perfect kəsməmişdim kəsməmişdin kəsməmişdi kəsməmişdik kəsməmişdiniz kəsməmişdilər
future definite kəsməyəcəyəm kəsməyəcəksən kəsməyəcək kəsməyəcəyik kəsməyəcəksiniz kəsməyəcəklər
indefinite kəsmərəm kəsmərsən,
kəsməzsən		 kəsməz kəsmərik kəsmərsiniz, kəsməzsiniz kəsməzlər
future-in-the-past definite kəsməyəcəkdim kəsməyəcəkdin kəsməyəcəkdi kəsməyəcəkdik kəsməyəcəkdiniz kəsməyəcəkdilər
indefinite kəsməzdim kəsməzdin kəsməzdi kəsməzdik kəsməzdiniz kəsməzdilər
conditional present kəsməsəm kəsməsən kəsməsə kəsməsək kəsməsəniz kəsməsələr
past kəsməsəydim kəsməsəydin kəsməsəydi kəsməsəydik kəsməsəydiniz kəsməsəydilər
subjunctive kəsməyəm kəsməyəsən kəsməyə kəsməyək kəsməyəsiniz kəsməyələr
hortative kəsməyəsiyəm kəsməyəsisən kəsməyəsi kəsməyəsiyik kəsməyəsisiniz kəsməyəsilər
obligational present kəsməməliyəm kəsməməlisən kəsməməli kəsməməliyik kəsməməlisiniz kəsməməlilər
past kəsməməliydim kəsməməliydin kəsməməliydi kəsməməliydik kəsməməliydiniz kəsməməliydilər
evidential present kəsməyirmişəm kəsməyirmişsən kəsməyirmiş kəsməyirmişik kəsməyirmişsiniz kəsməyirmişlər
past kəsməyibmişəm kəsməyibmişsən kəsməyibmiş kəsməyibmişik kəsməyibmişsiniz kəsməyibmişlər
imperative kəsməyim kəsmə kəsməsin kəsməyək
kəsməyəlim*		 kəsməyin kəsməsinlər
negative potential
subject non-past participle kəsəmməyən
subject future definite participle kəsəmməyəcəq
non-subject participle (mənim +) kəsəmmədiyim (sənin +) kəsəmmədiyin (onun +) kəsəmmədiyi (bizim +) kəsəmmədiyimiz (sizin +) kəsəmmədiyiniz (onların +) kəsəmmədiyi or kəsəmmədikləri
converb -
caritive converb kəsəmmədən
general temporal participle kəsəmməyəndə
participle of intensification kəsəmmədikcə
specific temporal participle kəsəmməyərkən
modal participle kəsəmməyərək
infinitive kəsəmməmək
singular plural
first second third first second third
indicative present simple kəsəmmirəm kəsəmmirsən kəsəmmir kəsəmmirik kəsəmmirsiniz kəsəmmirlər
perfect 1 kəsəmməmişəm kəsəmməmisən,
kəsəmməmişsən*		 kəsəmməmişdir kəsəmməmişik kəsəmməmisiniz,
kəsəmməmişsiniz*		 kəsəmməşmilər
perfect 2 – kəsəmməyibsən kəsəmməyib(dir) – kəsəmməyibsiniz kəsəmməyib(dir)lər
past simple kəsəmmədim kəsəmmədin kəsəmmədi kəsəmmədik kəsəmmədiniz kəsəmmədilər
continuous kəsəmmirdim kəsəmmirdin kəsəmmirdi kəsəmmirdik kəsəmmirdiniz kəsəmmirdilir
perfect kəsəmməmişdim kəsəmməmişdin kəsəmməmişdi kəsəmməmişdik kəsəmməmişdiniz kəsəmməmişdilər
future definite kəsəmməyəcəyəm kəsəmməyəcəksən kəsəmməyəcək kəsəmməyəcəyik kəsəmməyəcəksiniz kəsəmməyəcəklər
indefinite kəsəmmərəm kəsəmmərsən,
kəsəmməzsən		 kəsəmməz kəsəmmərik kəsəmmərsiniz,
kəsəmməzsiniz		 kəsəmməzlər
future-in-the-past definite kəsəmməyəcəkdim kəsəmməyəcəkdin kəsəmməyəcəkdi kəsəmməyəcəkdik kəsəmməyəcəkdiniz kəsəmməyəcəkdilər
indefinite kəsəmməzdim kəsəmməzdin kəsəmməzdi kəsəmməzdik kəsəmməzdiniz kəsəmməzdilər
conditional present kəsəmməsəm kəsəmməsən kəsəmməsə kəsəmməsək kəsəmməsəniz kəsəmməsələr
past kəsəmməsəydim kəsəmməsəydin kəsəmməsəydi kəsəmməsəydik kəsəmməsəydiniz kəsəmməsəydilər
subjunctive kəsəmməyəm kəsəmməyəsən kəsəmməyə kəsəmməyək kəsəmməyəsiniz kəsəmməyələr
imperative kəsəmməyim kəsəmmə kəsəmməsin kəsəmməyək kəsəmməyin kəsəmməsinlər
* dated or high-register

Derived terms

References
  1. Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*kes-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
  2. Haneda, Koichi (2009—2010) “kəsmək”, in لغات لهجه‌ی تبریز [Vocabulary of Tabrizi Dialect] (in Persian), Tabriz: یاران, →ISBN, page 90
  3. Əzizbəyov X. Ə. (1965) “кәсмәк”, in Азәрбајҹанҹа-русҹа лүғәт [Azerbaijani-Russian Dictionary], Baku: Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı, page 208

Khalaj
Perso-Arabic کَسمَک

Etymology

From Proto-Turkic *kes- (“to cut”).

Pronunciation
  • (Talxâbî) IPA(key): [kæ̞sˈmæk]
  • (Xarrâbî) IPA(key): [kæsˈmæk]

Verb

kəsmək (third-person singular aorist kəsər, second person singular imperative kəsi)

  1. to cut

Conjugation
Conjugation of kəsmək [thematic vowel -V², imperative -V¹]
Positive
infinitive kəsmək
verbal noun kəsmə
verbal adverb kəsdü
repeated verbal adverb kəsə
impersonal participle kəsgülü, kəsən
personal participle kəsdük
perfective participle kəsmüş
necessitative participle kəsgülük, kəsməlüg, kəsməlü
optative / imprecative participle kəsgür
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
mən sən ô biz siz ullar
indicative aorist simple kəsəm kəsəñ kəsər kəsəmüz kəsəñüz kəsələr
aorist past / past imperfect kəsər-ərtüm kəsər-ərtü̂ñ kəsər-ərti kəsər-ərtük kəsər-ərtüñüz kəsər-ərtilər
perfect continous kəsər-əmüşəm kəsər-əmüşəñ kəsər-əmüş kəsər-əmüşək kəsər-əmüşəñüz kəsər-əmüşəllər
present simple kəsəyôrım kəsəyôrııñ kəsəyôr, kəsəyôrı kəsəyôrıq kəsəyôrıñız kəsəyullar
past progressive kəsəyôr-artım kəsəyôr-artııñ kəsəyôr-artı kəsəyôr-artıq kəsəyôr-artıñız kəsəyôr-aortılar
perfect progressive kəsəyôr-amışam kəsəyôr-amışañ kəsəyôr-amış kəsəyôr-amışaq kəsəyôr-amışañız kəsəyôr-amışallar
past form 1 kəsdüm kəsdü̂ñ kəsdi kəsdük kəsdüñüz kəsdilər
form 2 kəsitüm kəsitü̂ñ, kəstü̂ñ kəsiti, kəsti kəsitük, kəstük kəsitüñüz, kəstüñüz kəsitilər, kəstilər
perfect simple kəsmüşəm kəsmüşəñ kəsmüş kəsmüşək kəsmüşəñüz kəsmüşəllər
pluperfect kəsmüş-ərtüm kəsmüş-ərtü̂ñ kəsmüş-ərti kəsmüş-ərtük kəsmüş-ərtüñüz kəsmüş-ərtilər
perfect pluperfect kəsmüş-əmüşəm kəsmüş-əmüşəñ kəsmüş-əmüş kəsmüş-əmüşək kəsmüş-əmüşəñüz kəsmüş-əmüşəllər
conditional kəssəm kəssəñ kəssə kəssək kəssəñüz kəssələr
intentional kəsigəm, kəsgəm kəsigəñ, kəsgəñ kəsigə, kəsgə kəsigək, kəsgək kəsigəñüz, kəsgəñüz kəsigələr, kəsgələr
imperative kəsidüm, kəsdüm kəsi, kəs kəsitə, kəstə kəsidük, kəsdük kəsidü̂ñ, kəsdü̂ñ kəsitələr, kəstələr
Negative
infinitive kəsməmək
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
mən sən ô biz siz ullar
indicative aorist simple kəsməm kəsməñ kəsməz kəsməmüz kəsməñüz kəsməzlər
aorist past / past imperfect kəsməz-ərtüm kəsməz-ərtü̂ñ kəsməz-ərti kəsməz-ərtük kəsməz-ərtüñüz kəsməz-ərtilər
perfect continous kəsməz-əmüşəm kəsməz-əmüşəñ kəsməz-əmüş kəsməz-əmüşək kəsməz-əmüşəñüz kəsməz-əmüşəllər
present simple kəsməyôrım kəsməyôrııñ kəsməyôr, kəsməyôrı kəsməyôrıq kəsməyôrıñız kəsməyullar
past progressive kəsməyôr-artım kəsməyôr-artııñ kəsməyôr-artı kəsməyôr-artıq kəsməyôr-artıñız kəsməyôr-artılar
perfect progressive kəsməyôr-amışam kəsməyôr-amışañ kəsməyôr-amış kəsməyôr-amışaq kəsməyôr-amışañız kəsməyôr-amışallar
past kəsmədüm kəsmədü̂ñ kəsmədi kəsmədük kəsmədüñüz kəsmədilər
perfect basic kəsmədükəm kəsmədükəñ kəsmədük kəsmədükək kəsmədükəñüz kəsmədükəllər
pluperfect kəsmədük-ərtüm kəsmədük-ərtü̂ñ kəsmədük-ərti kəsmədük-ərtük kəsmədük-ərtüñüz kəsmədük-ərtilər
perfect pluperfect kəsmədük-əmüşəm kəsmədük-əmüşəñ kəsmədük-əmüş kəsmədük-əmüşək kəsmədük-əmüşəñüz kəsmədük-əmüşəllər
conditional kəsməsəm kəsməsəñ kəsməsə kəsməsək kəsməsəñüz kəsməsələr
intentional kəsməgəm kəsməgəñ kəsməgə kəsməgək kəsməgəñüz kəsməgələr
imperative kəsmədüm kəsmə kəsmətə kəsmədük kəsmədü̂ñ kəsmətələr

References
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.