głęboki
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *glǫbòkъ. First attested in the end of the 14th century.
Adjective
głęboki (derived adverb głęboko)
- deep (extending far down from the top, or surface, to the bottom)
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 68, 2:
- Vwøznøl iesm w gline gløbokey (in limo profundi, Puł: w glynye glębokoszczy)
- [Uwiąznął jeśm w glinie głębokiej (in limo profundi, Puł: w glinie głębokości)]
- c. 1500, Wokabularz lubiński, inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 107v:
- Profundus […] tyeffe gląboky
- [Profundus […] tyeffe głęboki]
- deep; profound
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 91, 5:
- Gospodne, barzo gløboke vczinili se sø misli twoie (nimis profundae factae sunt cogitationes tuae)
- [Gospodnie, barzo głębokie uczyniły sie są myśli twoje (nimis profundae factae sunt cogitationes tuae)]
References
- Boryś, Wiesław (2005) “głęboki”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “głęboki”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- Mańczak, Witold (2017) “głęboki”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “głęboki”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “głęboki”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “głęboki”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish głęboki.
Pronunciation
- IPA(key): /ɡwɛmˈbɔ.ki/
- (Middle Polish) IPA(key): /ɡɫɛ̃ˈbɔ.ki/
Audio (file) - Rhymes: -ɔki
- Syllabification: głę‧bo‧ki
Adjective
głęboki (comparative głębszy, superlative najgłębszy, derived adverb głęboko)
- deep (extending far down from the top, or surface, to the bottom)
- Antonym: płytki
- deep (extending far from the edge)
- deep (having a large recess; voluminous)
- Antonym: płytki
- deep; late (of events, distant in time in the past; of times, late)
- Antonym: płytki
- deep (intense, i.e. of sleep)
- deep; heavy (being the result of serious events or processes)
- deep (low in pitch)
- deep (highly saturated; rich; darker)
- deep (complex, profound)
- deep (hard to penetrate or comprehend; profound; intricate; obscure)
- deep (inner, underlying, true; relating to one’s inner or private being rather than what is visible on the surface)
- (Middle Polish) dangerous; threatening (potentially causing harm or danger, especially for one's salvation)
- (Middle Polish) confidential; honest
- (Middle Polish) hidden; dishonest
Declension
Declension of głęboki (velar)
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
masculine animate | masculine inanimate | feminine | neuter | virile (= masculine personal) | non-virile | |
nominative | głęboki | głęboka | głębokie | głębocy | głębokie | |
genitive | głębokiego | głębokiej | głębokiego | głębokich | ||
dative | głębokiemu | głębokiej | głębokiemu | głębokim | ||
accusative | głębokiego | głęboki | głęboką | głębokie | głębokich | głębokie |
instrumental | głębokim | głęboką | głębokim | głębokimi | ||
locative | głębokim | głębokiej | głębokim | głębokich |
Derived terms
nouns
verbs
- rzucić na głęboką wodę pf, rzucać na głęboką wodę impf
- skoczyć na głęboką wodę pf, skakać na głęboką wodę impf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), głęboki is one of the most used words in Polish, appearing 15 times in scientific texts, 10 times in news, 20 times in essays, 23 times in fiction, and 5 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 73 times, making it the 881st most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “głęboki”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 129
Further reading
- głęboki in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- głęboki in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “głęboki”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “GŁĘBOKI”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 02.10.2008
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “głęboki”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “głęboki”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “głęboki”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 841
- głęboki in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.