ceangail
Irish
Etymology
From Old Irish cenglaid (“binds, ties, fastens”), from cengal (“bond, tie, binding, fetter, fastening”), from Latin cingulum (“girdle, belt”).
Pronunciation
- IPA(key): /ˈcaŋ(ɡ)əlʲ/
Verb
ceangail (present analytic ceanglaíonn, future analytic ceanglóidh, verbal noun ceangal, past participle ceangailte)
Conjugation
conjugation of ceangail (second conjugation)
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | ceanglaím | ceanglaíonn tú; ceanglaír† |
ceanglaíonn sé, sí | ceanglaímid; ceanglaíonn muid |
ceanglaíonn sibh | ceanglaíonn siad; ceanglaíd† |
a cheanglaíonn; a cheanglaíos / a gceanglaíonn*; a gceanglaíos* |
ceanglaítear |
past | cheangail mé; cheanglaíos | cheangail tú; cheanglaís | cheangail sé, sí | cheanglaíomar; cheangail muid | cheangail sibh; cheanglaíobhair | cheangail siad; cheanglaíodar | a cheangail / ar cheangail* |
ceanglaíodh | |
past habitual | cheanglaínn / gceanglaínn‡‡ | cheanglaíteá / gceanglaíteᇇ | cheanglaíodh sé, sí / gceanglaíodh sé, s퇇 | cheanglaímis; cheanglaíodh muid / gceanglaímis‡‡; gceanglaíodh muid‡‡ | cheanglaíodh sibh / gceanglaíodh sibh‡‡ | cheanglaídís; cheanglaíodh siad / gceanglaídís‡‡; gceanglaíodh siad‡‡ | a cheanglaíodh / a gceanglaíodh* |
cheanglaítí / gceanglaít퇇 | |
future | ceanglóidh mé; ceanglód; ceanglóchaidh mé† |
ceanglóidh tú; ceanglóir†; ceanglóchaidh tú† |
ceanglóidh sé, sí; ceanglóchaidh sé, sí† |
ceanglóimid; ceanglóidh muid; ceanglóchaimid†; ceanglóchaidh muid† |
ceanglóidh sibh; ceanglóchaidh sibh† |
ceanglóidh siad; ceanglóid†; ceanglóchaidh siad† |
a cheanglóidh; a cheanglós; a cheanglóchaidh†; a cheanglóchas† / a gceanglóidh*; a gceanglós*; a gceanglóchaidh*†; a gceanglóchas*† |
ceanglófar; ceanglóchar† | |
conditional | cheanglóinn; cheanglóchainn† / gceanglóinn‡‡; gceanglóchainn†‡‡ | cheanglófá; cheanglóchthᆠ/ gceanglófᇇ; gceanglóchthᆇ‡ | cheanglódh sé, sí; cheanglóchadh sé, sí† / gceanglódh sé, s퇇; gceanglóchadh sé, s톇‡ | cheanglóimis; cheanglódh muid; cheanglóchaimis†; cheanglóchadh muid† / gceanglóimis‡‡; gceanglódh muid‡‡; gceanglóchaimis†‡‡; gceanglóchadh muid†‡‡ | cheanglódh sibh; cheanglóchadh sibh† / gceanglódh sibh‡‡; gceanglóchadh sibh†‡‡ | cheanglóidís; cheanglódh siad; cheanglóchadh siad† / gceanglóidís‡‡; gceanglódh siad‡‡; gceanglóchadh siad†‡‡ | a cheanglódh; a cheanglóchadh† / a gceanglódh*; a gceanglóchadh*† |
cheanglófaí; cheanglóchthaí† / gceanglófa퇇; gceanglóchtha톇‡ | |
subjunctive | present | go gceanglaí mé; go gceanglaíod† |
go gceanglaí tú; go gceanglaír† |
go gceanglaí sé, sí | go gceanglaímid; go gceanglaí muid |
go gceanglaí sibh | go gceanglaí siad; go gceanglaíd† |
— | go gceanglaítear |
past | dá gceanglaínn | dá gceanglaíteá | dá gceanglaíodh sé, sí | dá gceanglaímis; dá gceanglaíodh muid |
dá gceanglaíodh sibh | dá gceanglaídís; dá gceanglaíodh siad |
— | dá gceanglaítí | |
imperative | ceanglaím | ceangail | ceanglaíodh sé, sí | ceanglaímis | ceanglaígí; ceanglaídh† |
ceanglaídís | — | ceanglaítear | |
verbal noun | ceangal | ||||||||
past participle | ceangailte |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Derived terms
- ceangaltán
- comhcheangail
Mutation
Irish mutation | ||
---|---|---|
Radical | Lenition | Eclipsis |
ceangail | cheangail | gceangail |
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. |
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977) “ceangail”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- Quiggin, E. C. (1906) A Dialect of Donegal, Cambridge University Press, page 84
Scottish Gaelic
Etymology
From Old Irish cenglaid (“binds, ties, fastens”), from cengal (“bond, tie, binding, fetter, fastening”), from Latin cingulum (“girdle, belt”).
Pronunciation
- IPA(key): /ˈkʲʰɛ̃.al/
Verb
ceangail (past cheangail, future ceanglaidh, verbal noun ceangal, past participle ceangailte)
Derived terms
- eadar-cheangail (“interjoin”)
- sgrìob-cheangail
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.