درخشیدن
Persian
Etymology
Merger of two near-synonymous verbs:
- درفشیدن (derafšidan, “to glitter; to tremble; to flutter”, from Middle Persian [script needed] (dlfš /drafš/, “banner; flag”))
- رخشیدن (raxšidan, “to shine”, from Sogdian [script needed] (rwxšn /roxšan/, “bright”)).
Pronunciation
- (Classical Persian) IPA(key): [di.ɾax.ʃiː.ðan]
- (Dari, formal) IPA(key): [d̪ɪ.ɾäx.ʃiː.d̪än]
- (Kabuli) IPA(key): [d̪ɪ.ɾäx.ʃiː.d̪än]
- (Hazaragi) IPA(key): [d̪i.ɾäx.ʃi.d̪än]
- (Iran, formal) IPA(key): [d̪e.ɹæx.ʃiː.d̪æn]
- (Tajik, formal) IPA(key): [d̪i.ɾäχ.ʃi.d̪än]
| Readings | |
|---|---|
| Classical reading? | diraxšīḏan |
| Dari reading? | diraxšīdan |
| Iranian reading? | deraxšidan |
| Tajik reading? | diraxšidan |
Verb
درخشیدن • (deraxšidan) (present stem درخش (deraxš))
- (intransitive) to shine; to luster; to sheen; to coruscate; to glister; to glint
- Synonym: تابیدن (tâbidan)
- c. 1390, Shams-ud-Dīn Muḥammad Ḥāfiẓ, “Ghazal 152”, in دیوان حافظ [The Divān of Ḥāfiẓ]:
- عقل می‌خواست کز آن شعله چراغ افروزد
برق غیرت بدرخشید و جهان برهم زد- aql mē-xwāst k-az ān šu'la čirāğ afrōzad
barq-i ğayrat bidiraxšīd u jahān bar-ham zad - Reason asked to light its lamp from that spark;
Jealousy's lightning bolt flashed and set the world in tumult.
- aql mē-xwāst k-az ān šu'la čirāğ afrōzad
- 1963, Forugh Farrokhzad, “فتح باغ”, in تولدی دیگر [Another Birth]:
- و درخشیدن عریانیمان
مثل فلس ماهی‌ها در آب- va deraxšidan-e oryâni-yemân
mesl-e fals-e mâhihâ dar âb - and the glistening of our nakedness
like the scales of fish in the sea
- va deraxšidan-e oryâni-yemân
Conjugation
| infinitive | درخشیدن (deraxšidán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | درخش (deraxš) | ||||||
| past | درخشید (deraxšid) | |||||||
| participle | present | درخشنده (deraxšandé) | ||||||
| past | درخشیده (deraxšidé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | درخشم (deraxšam) |
درخشی (deraxši) |
درخشد (deraxšad) |
درخشیم (deraxšim) |
درخشید (deraxšid) |
درخشند (deraxšand) | |
| present (imperfect) | می‌درخشم (mí-deraxšam) |
می‌درخشی (mí-deraxši) |
می‌درخشد (mí-deraxšad) |
می‌درخشیم (mí-deraxšim) |
می‌درخشید (mí-deraxšid) |
می‌درخشند (mí-deraxšand) | ||
| present progressive | دارم می‌درخشم (dấram mí-deraxšam) |
داری می‌درخشی (dấri mí-deraxši) |
دارد می‌درخشد (dấrad mí-deraxšad) |
داریم می‌درخشیم (dấrim mí-deraxšim) |
دارید می‌درخشید (dấrid mí-deraxšid) |
دارند می‌درخشند (dấrand mí-deraxšand) | ||
| present perfect | درخشیده‌ام (deraxšidé-am) |
درخشیده‌ای (deraxšidé-i) |
درخشیده است (deraxšidé ast) |
درخشیده‌ایم (deraxšidé-im) |
درخشیده‌اید (deraxšidé-id) |
درخشیده‌اند (deraxšidé-and) | ||
| past | درخشیدم (deraxšidam) |
درخشیدی (deraxšidi) |
درخشید (deraxšid) |
درخشیدیم (deraxšidim) |
درخشیدید (deraxšidid) |
درخشیدند (deraxšidand) | ||
| past (imperfect) | می‌درخشیدم (mí-deraxšidam) |
می‌درخشیدی (mí-deraxšidi) |
می‌درخشید (mí-deraxšid) |
می‌درخشیدیم (mí-deraxšidim) |
می‌درخشیدید (mí-deraxšidid) |
می‌درخشیدند (mí-deraxšidand) | ||
| past progressive | داشتم می‌درخشیدم (dấštam mí-deraxšidam) |
داشتی می‌درخشیدی (dấšti mí-deraxšidi) |
داشت می‌درخشید (dâšt mí-deraxšid) |
داشتیم می‌درخشیدیم (dấštim mí-deraxšidim) |
داشتید می‌درخشیدید (dấštid mí-deraxšidid) |
داشتند می‌درخشیدند (dấštand mí-deraxšidand) | ||
| pluperfect | درخشیده بودم (deraxšidé búdam) |
درخشیده بودی (deraxšidé búdi) |
درخشیده بود (deraxšidé bud) |
درخشیده بودیم (deraxšidé búdim) |
درخشیده بودید (deraxšidé búdid) |
درخشیده بودند (deraxšidé búdand) | ||
| future | خواهم درخشید (xâhám deraxšid) |
خواهی درخشید (xâhí deraxšid) |
خواهد درخشید (xâhád deraxšid) |
خواهیم درخشید (xâhím deraxšid) |
خواهید درخشید (xâhíd deraxšid) |
خواهند درخشید (xâhánd deraxšid) | ||
| subjunctive | present | بدرخشم (béderaxšam) |
بدرخشی (béderaxši) |
بدرخشد (béderaxšad) |
بدرخشیم (béderaxšim) |
بدرخشید (béderaxšid) |
بدرخشند (béderaxšand) | |
| past | درخشیده باشم (deraxšidé bấšam) |
درخشیده باشی (deraxšidé bấši) |
درخشیده باشد (deraxšidé bấšad) |
درخشیده باشیم (deraxšidé bấšim) |
درخشیده باشید (deraxšidé bấšid) |
درخشیده باشند (deraxšidé bấšand) | ||
| imperative | بدرخش (béderaxš) |
بدرخشید (béderaxšid) |
||||||
| infinitive | درخشیدن (deraxšidán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | درخش (deraxš) | ||||||
| past | درخشید (deraxšid) | |||||||
| participle | present | درخشنده (deraxšandé) | ||||||
| past | درخشیده (deraxšidé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | درخشم (deraxšam) |
درخشی (deraxši) |
درخشه (deraxše) |
درخشیم (deraxšim) |
درخشین (deraxšin) |
درخشن (deraxšan) | |
| present (imperfect) | می‌درخشم (mí-deraxšam) |
می‌درخشی (mí-deraxši) |
می‌درخشه (mí-deraxše) |
می‌درخشیم (mí-deraxšim) |
می‌درخشین (mí-deraxšin) |
می‌درخشن (mí-deraxšan) | ||
| present progressive | دارم می‌درخشم (dấram mí-deraxšam) |
داری می‌درخشی (dấri mí-deraxši) |
داره می‌درخشه (dấre mí-deraxše) |
داریم می‌درخشیم (dấrim mí-deraxšim) |
دارین می‌درخشین (dấrin mí-deraxšin) |
دارن می‌درخشن (dấran mí-deraxšan) | ||
| present perfect | درخشیده‌ام (deraxšidám) |
درخشیده‌ای (deraxšidí) |
درخشیده (deraxšidé) |
درخشیده‌ایم (deraxšidím) |
درخشیده‌این (deraxšidín) |
درخشیده‌ان (deraxšidán) | ||
| past | درخشیدم (deraxšidam) |
درخشیدی (deraxšidi) |
درخشید (deraxšid) |
درخشیدیم (deraxšidim) |
درخشیدین (deraxšidin) |
درخشیدن (deraxšidan) | ||
| past (imperfect) | می‌درخشیدم (mí-deraxšidam) |
می‌درخشیدی (mí-deraxšidi) |
می‌درخشید (mí-deraxšid) |
می‌درخشیدیم (mí-deraxšidim) |
می‌درخشیدین (mí-deraxšidin) |
می‌درخشیدن (mí-deraxšidan) | ||
| past progressive | داشتم می‌درخشیدم (dấštam mí-deraxšidam) |
داشتی می‌درخشیدی (dấšti mí-deraxšidi) |
داشت می‌درخشید (dấšt mí-deraxšid) |
داشتیم می‌درخشیدیم (dấštim mí-deraxšidim) |
داشتین می‌درخشیدین (dấštin mí-deraxšidin) |
داشتن می‌درخشیدن (dấštan mí-deraxšidan) | ||
| pluperfect | درخشیده بودم (deraxšidé búdam) |
درخشیده بودی (deraxšidé búdi) |
درخشیده بود (deraxšidé bud) |
درخشیده بودیم (deraxšidé búdim) |
درخشیده بودین (deraxšidé búdin) |
درخشیده بودن (deraxšidé búdan) | ||
| subjunctive | present | بدرخشم (béderaxšam) |
بدرخشی (béderaxši) |
بدرخشه (béderaxše) |
بدرخشیم (béderaxšim) |
بدرخشین (béderaxšin) |
بدرخشن (béderaxšan) | |
| past | درخشیده باشم (deraxšidé bấšam) |
درخشیده باشی (deraxšidé bấši) |
درخشیده باشه (deraxšidé bấše) |
درخشیده باشیم (deraxšidé bấšim) |
درخشیده باشین (deraxšidé bấšin) |
درخشیده باشن (deraxšidé bấšan) | ||
| imperative | بدرخش (béderaxš) |
بدرخشین (béderaxšin) |
||||||
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.