հասանեմ

Old Armenian

Etymology

From հաս (has) + -ան- (-an-).

Verb

հասանեմ • (hasanem)  (aorist indicative հասի)

  1. to arrive at, to reach
    հասանել ի ցամաքhasanel i cʻamakʻto disembark, to land, to arrive
    հասեալ ժամhaseal žampresent
  2. to catch, to take, to surprise
    հասանել ի վերայhasanel i verayto penetrate, to break into
    յեղակարծում, յանակնկալս ի վերայ հասանելyełakarcum, yanaknkals i veray hasanelto surprise, to catch; to overtake, to come on like a thunderclap
    հասանել զքաղաքաւhasanel zkʻałakʻawto assault the city
    գուցէ հասանիցէ քեզ անձրեւgucʻē hasanicʻē kʻez anjrewlest the rain should surprise you
  3. to get, to obtain, to gain
    հասանել ի պաշտօնhasanel i paštōnto obtain, to get hold of a place or post
    ի պատիւ հասանելi patiw hasanelto rise to dignities, to be promoted to high rank
    հասանել ի վերայ իրաց աշխարհինhasanel i veray iracʻ ašxarhinto assume the direction of, to take in hand public affairs
    • 5th century, Agatʿangełos, Patmutʿiwn Hayocʿ [History of the Armenians] 127:[1]
      քաջութիւն հասցէ ձեզ ի քաջէն Վահագնէ ամենայն Հայոց աշխարհիս
      kʻaǰutʻiwn hascʻē jez i kʻaǰēn Vahagnē amenayn Hayocʻ ašxarhis
      • Translation by R. W. Thomson
        may there be [] valor from valiant Vahagn to you and all our land of Armenia
  4. to be destined, allotted or obliged to
    եթէ զնա ոչ հասանէ ինձ տեսանելetʻē zna očʻ hasanē inj tesanelif I should not happen to see him
    թէեւ մեռանել ինձ հասանիցէ ընդ քեզtʻēew meṙanel inj hasanicʻē ənd kʻezeven were I to die with thee
    հասանէ քեզ դարձեալ մարգարէանալhasanē kʻez darjeal margarēanalyou must prophesy anew
  5. to ripen, to become ripe
    հասանել վիրացhasanel viracʻ(of a furuncle) to draw to a head, to gather
    ծերացեալ հասեալ յարսceracʻeal haseal yarsold, among the elders
  6. to understand
    հասանել ի վերայhasanel i verayto comprehend, to conceive, to understand, to apprehend, to catch at

Conjugation

Descendants

  • Armenian: հասնել (hasnel), հասցե (hascʻe)

References

  1. Thomson, R. W. (1976) Agathangelos, History of the Armenians, Albany, NY: State University of New York Press, pages 138–139

Further reading

  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “հասանեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.