համբոյր

Old Armenian

Etymology

From Parthian *ham-bōδ; compare Parthian 𐫀𐫖𐫁𐫇𐫏𐫀𐫅 (ʾmbwyʾd /⁠ambōyād⁠/, kissed). For the constituents see համ- (ham-) and բոյր (boyr).

Noun

համբոյր • (hamboyr)

  1. kiss
    համբոյր ձեռացhamboyr jeṙacʻhand-kissing
    համբոյր Յուդայի, մատնչիhamboyr Yudayi, matnčʻia traitor's kiss
    համբոյր տալ ումեքhamboyr tal umekʻto embrace, to kiss
    տալ միմեանց համբոյր խաղաղութեանtal mimeancʻ hamboyr xałałutʻeanto give the kiss of peace
  2. affection, love; affability, familiarity; union, joining together
    ի համբոյր ածելi hamboyr acelto familiarize, to tame, to domesticate
    գալ ի համբոյրgal i hamboyrto get or grow tame, familiar, to be tamed
  3. (grammar) spondee

Declension

Adjective

համբոյր • (hamboyr)

  1. affable, gentle, mild, meek; agreeing, unanimous
    հաշտ եւ համբոյր առնել, համբոյր յարդարելhašt ew hamboyr aṙnel, hamboyr yardarelto appease, to calm, to pacify, to reconcile
    համբոյր եւ կամակ բարս ստանալhamboyr ew kamak bars stanalto be good-tempered, gentle, amiable

Derived terms

  • անհամբոյր (anhamboyr)
  • անհամբուրելի (anhambureli)
  • անձնահամբոյր (anjnahamboyr)
  • աստուածահամբոյր (astuacahamboyr)
  • բարեհամբոյր (barehamboyr)
  • դառնահամբոյր (daṙnahamboyr)
  • դաւանահամբոյր (dawanahamboyr)
  • դժուարահամբոյր (džuarahamboyr)
  • ժամահամբոյր (žamahamboyr)
  • համբուրական (hamburakan)
  • համբուրասէր (hamburasēr)
  • համբուրեմ (hamburem)
  • համբուրեցուցանեմ (hamburecʻucʻanem)
  • համբուրումն (hamburumn)
  • հեզահամբոյր (hezahamboyr)
  • մահահամբոյր (mahahamboyr)
  • ուղղահամբոյր (ułłahamboyr)
  • չարահամբոյր (čʻarahamboyr)
  • քաղցրահամբոյր (kʻałcʻrahamboyr)

Descendants

  • Armenian: համբույր (hambuyr)
  • Old Georgian: ჰამბორი (hambori), ამბორი (ambori)

Further reading

  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “համբոյր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “համբոյր”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 176
  • Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 889
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “համբոյր”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.