խնձոր
Armenian
խնձոր
Etymology
From Old Armenian խնձոր (xnjor).
Pronunciation
Audio (Eastern Armenian) (file) - (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [χənd͡zóɾ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [χənt͡sʰóɾ]
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խնձոր (xnjor) | խնձորներ (xnjorner) | ||
| dative | խնձորի (xnjori) | խնձորների (xnjorneri) | ||
| ablative | խնձորից (xnjoricʻ) | խնձորներից (xnjornericʻ) | ||
| instrumental | խնձորով (xnjorov) | խնձորներով (xnjornerov) | ||
| locative | խնձորում (xnjorum) | խնձորներում (xnjornerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խնձորը/խնձորն (xnjorə/xnjorn) | խնձորները/խնձորներն (xnjornerə/xnjornern) | ||
| dative | խնձորին (xnjorin) | խնձորներին (xnjornerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խնձորս (xnjors) | խնձորներս (xnjorners) | ||
| dative | խնձորիս (xnjoris) | խնձորներիս (xnjorneris) | ||
| ablative | խնձորիցս (xnjoricʻs) | խնձորներիցս (xnjornericʻs) | ||
| instrumental | խնձորովս (xnjorovs) | խնձորներովս (xnjornerovs) | ||
| locative | խնձորումս (xnjorums) | խնձորներումս (xnjornerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խնձորդ (xnjord) | խնձորներդ (xnjornerd) | ||
| dative | խնձորիդ (xnjorid) | խնձորներիդ (xnjornerid) | ||
| ablative | խնձորիցդ (xnjoricʻd) | խնձորներիցդ (xnjornericʻd) | ||
| instrumental | խնձորովդ (xnjorovd) | խնձորներովդ (xnjornerovd) | ||
| locative | խնձորումդ (xnjorumd) | խնձորներումդ (xnjornerumd) | ||
Further reading
- Pallas, Peter Simon (1784) “Pyrus malus”, in Flora Rossica (in Latin), volume I, part I, St. Petersburg: Academy Press, page 22, recorded as chansoer
Old Armenian
Etymology
Borrowed from Hurrian 𒄭𒂗𒍪𒊒 (ḫe-en-zu-ru /ḫenzūru, ḫinzur(i)/)[1] (possibly to be transcribed ḫnzor(i)), or its unattested Urartian cognate. Akkadian 𒄭𒂗𒍪𒊒 (/ḫinzūru/), Aramaic חֲזוּרָא (ḥăzzūrā), Classical Syriac ܚܙܘܪܐ (ḥazzūrā) and possibly Sumerian 𒄑𒄩𒋗𒌫 (GIŠḫa-šu-ur2 /ḫašḫur/) are borrowed from the same source.
Noun
խնձոր • (xnjor)
- apple (fruit)
- 5th century, Pʻawstos Buzand, Hayoc Patmutʻiwnʻ [History of the Armenians] V.7:[2]
- Եւ ի ժամ աղանդեր մատուցանելոյ՝ եդին առաջի նորա միրգ, խնձոր եւ վարունգ եւ ամիճ, զի կերիցէ․
- Ew i žam ałander matucʻaneloy, edin aṙaǰi nora mirg, xnjor ew varung ew amič, zi kericʻē;
- Translation by Nina G. Garsoïan
- And at the time for the presentation of dessert, they placed fruit before [Aršak]—apples and cucumbers and amič, that he might eat.
- Եւ ի ժամ աղանդեր մատուցանելոյ՝ եդին առաջի նորա միրգ, խնձոր եւ վարունգ եւ ամիճ, զի կերիցէ․
- apple tree
- (figurative) the round part of the dome under the cross
Declension
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | խնձոր (xnjor) | խնձորք (xnjorkʻ) | |
| genitive | խնձորոյ (xnjoroy) | խնձորոց (xnjorocʻ) | |
| dative | խնձորոյ (xnjoroy) | խնձորոց (xnjorocʻ) | |
| accusative | խնձոր (xnjor) | խնձորս (xnjors) | |
| ablative | խնձորոյ (xnjoroy) | խնձորոց (xnjorocʻ) | |
| instrumental | խնձորով (xnjorov) | խնձորովք (xnjorovkʻ) | |
| locative | խնձոր (xnjor) | խնձորս (xnjors) |
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | խնձոր (xnjor) | խնձորք (xnjorkʻ) | |
| genitive | խնձորի (xnjori) | խնձորից (xnjoricʻ) | |
| dative | խնձորի (xnjori) | խնձորից (xnjoricʻ) | |
| accusative | խնձոր (xnjor) | խնձորս (xnjors) | |
| ablative | խնձորէ (xnjorē) | խնձորից (xnjoricʻ) | |
| instrumental | խնձորիւ (xnjoriw) | խնձորիւք (xnjoriwkʻ) | |
| locative | խնձորի (xnjori) | խնձորս (xnjors) |
Derived terms
- գետնախնձոր (getnaxnjor)
- խնծորխոտ (xncorxot)
- խնձորաբեր (xnjoraber)
- խնձորակուլ (xnjorakul)
- խնձորենի (xnjoreni)
- խնձորի (xnjori)
- խնձորիկ (xnjorik)
- կարմրախնձոր (karmraxnjor)
- ոսկեխնձոր (oskexnjor)
Descendants
- Armenian: խնձոր (xnjor)
- Middle Armenian: խնծոր (xncor)
References
- Kapancjan, G. A. (1951) “Хурритские слова армянского языка [The Hurrian words of Armenian]”, in Archív Orientalni (in Russian), volume 19, numbers 3–4, page 588 of 579–605 = Kapancjan, G. A. (1951) “Хурритские слова армянского языка [The Hurrian words of Armenian]”, in HSSṘ GA Teġekagir hasarakakan gitutʻyunneri [Bulletin of the Academy of Sciences of the Armenian SSR: Social Sciences] (in Russian), number 5, pages 33–34
- Garsoïan, Nina G. (1989) The Epic Histories Attributed to P‘awstos Buzand (Buzandaran Patmut‘iwnk‘), Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, page 199
Further reading
More information
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “խնձոր”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “խնձոր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Bläsing, Uwe (2019) “Die armenischen Pflanzennamen in Peter Simon Pallas’ Flora Rossica. Eine Studie zu Etymologie und sprachlicher Interaktion”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15) (in German), Leuven: Peeters, page 19
- Diakonoff, Igor M. (1985) “Hurro-Urartian Borrowings in Old Armenian”, in Journal of the American Oriental Society, volume 105, number 4, pages 597–603
- Diakonoff, Igor M., Starostin, Sergei A. (1986) Hurro-Urartian as an Eastern Caucasian Language (Münchener Studien zur Sprachwissenschaft; 12), Munich: R. Kitzinger, page 24
- Kitazumi, Tomoki (2013) “Zum Problem der Gleichung heth. Ḫayaša- = armen. haykʿ”, in Zeitschrift der Deutschen Morgenländischen Gesellschaft (in German), volume 163, pages 512–514
- Kogan, Leonid (2011) “Proto-Semitic Phonetics and Phonology”, in Weninger, Stefan, editor, The Semitic Languages. An International Handbook (Handbücher zur Sprach- und Kommunikationswissenschaft – Handbooks of Linguistics and Communication Science; 36), Berlin: De Gruyter, →ISBN, pages 68–69
- Löw, Immanuel (1924) Die Flora der Juden (in German), volume 3, Wien und Leipzig: R. Löwit, page 234
- Mkrtčjan, N. A. (1983) “Субстратные названия растений в армянском языке [Substratum Plant Names in Armenian]”, in Древний Восток (in Russian), number 4, Yerevan: Academy Press, pages 27–28
- Nikolaev, Sergei L., Starostin, Sergei A. (1994) “*ʕämćō”, in A North Caucasian Etymological Dictionary, Moscow: Asterisk Publishers, pages 237–238
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “խնձոր”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.