գերմաստի
Armenian
Alternative forms
Etymology
From Middle Armenian գերմաստի (germasti). Some of the dialectal forms are folk-etymologically reshaped as գել (gel, “wolf”) + մասրի (masri, “rose shrub”) or կարմիր (karmir, “red”) + մասրի (masri). The Meghri form is probably borrowed from the Turkic cognate.
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ɡeɾmɑstí]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [kʰeɾmɑstí]
Declension
singular | plural | |||
---|---|---|---|---|
nominative | գերմաստի (germasti) | գերմաստիներ (germastiner) | ||
dative | գերմաստու (germastu) | գերմաստիների (germastineri) | ||
ablative | գերմաստուց (germastucʻ) | գերմաստիներից (germastinericʻ) | ||
instrumental | գերմաստով, գերմաստիով (germastov, germastiov) | գերմաստիներով (germastinerov) | ||
locative | գերմաստում, գերմաստիում (germastum, germastium) | գերմաստիներում (germastinerum) | ||
definite forms | ||||
nominative | գերմաստին (germastin) | գերմաստիները/գերմաստիներն (germastinerə/germastinern) | ||
dative | գերմաստուն (germastun) | գերմաստիներին (germastinerin) | ||
1st person possessive forms (my) | ||||
nominative | գերմաստիս (germastis) | գերմաստիներս (germastiners) | ||
dative | գերմաստուս (germastus) | գերմաստիներիս (germastineris) | ||
ablative | գերմաստուցս (germastucʻs) | գերմաստիներիցս (germastinericʻs) | ||
instrumental | գերմաստովս, գերմաստիովս (germastovs, germastiovs) | գերմաստիներովս (germastinerovs) | ||
locative | գերմաստումս, գերմաստիումս (germastums, germastiums) | գերմաստիներումս (germastinerums) | ||
2nd person possessive forms (your) | ||||
nominative | գերմաստիդ (germastid) | գերմաստիներդ (germastinerd) | ||
dative | գերմաստուդ (germastud) | գերմաստիներիդ (germastinerid) | ||
ablative | գերմաստուցդ (germastucʻd) | գերմաստիներիցդ (germastinericʻd) | ||
instrumental | գերմաստովդ, գերմաստիովդ (germastovd, germastiovd) | գերմաստիներովդ (germastinerovd) | ||
locative | գերմաստումդ, գերմաստիումդ (germastumd, germastiumd) | գերմաստիներումդ (germastinerumd) |
Further reading
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “գերմաստ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 546ab
- Ġazaryan, Ṙ. S. (1981) “գերիմաստի”, in Busanunneri hayeren-latineren-ṙuseren-angleren-franseren-germaneren baṙaran [Armenian–Latin–Russian–English–French–German Dictionary of Plant Names], Yerevan: University Press, § 222, page 22a
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 698
- Pallas, Peter Simon (1788) “Viburnum lantana”, in Flora Rossica (in Latin), volume I, part II, St. Petersburg: Academy Press, page 30, recorded as dialectal kiala-masli
- Taxtadžjan A. L., editor (1980), Flora Armenii [The Flora of Armenia] (in Russian), volume 7, Yerevan: Academy Press, pages 105–109
Middle Armenian
Alternative forms
- գերմաստ (germast), գերամաստ (geramast), գերամաստի (geramasti), գերմստի (germsti), գորոմաստի (goromasti)
Etymology
The origin is unknown. Contains the botanical suffix + -ի (-i). Related to Persian گرمه شو (garmah šû?, “Viburnum lantana”),[1] dialectal Turkish germişek, germesik, germeşa, germeşe, germeşük (“Viburnum lantana”), also giraboğlu, girabolu, gireboğlu, gireboli, gilaburu, geleboru, gilabada, gil-dar, giligili (“Viburnum opulus”),[2] and Azerbaijani adigərməşov (“Viburnum lantana”), gərməşov, gərməşöv, gərməşoy, gərməşöy (“Euonymus? Viburnum opulus?”).
Noun
գերմաստի • (germasti)
- wayfaring-tree, Viburnum lantana
- 6th–12th? centuries, Baṙkʻ Gałianosi [The Greek–Armenian Dictionary to Galen] :[3][4]
- թերմուկեղոս (vars. թերմորիկելոն, թերմոյկողոն, թերմոյիկող, թերմորկելոն, թերմուիկեղոն, թեմուկելոն, թեմուկեղոն, թիմուկողոն) = գերմաստի (vars. գերմաստ, գերմստի, գերամաստ, գերմասթի, գերամաստի, գրամաստ)
- 6th–12th? centuries, Baṙkʻ Gałianosi [The Greek–Armenian Dictionary to Galen] :[3][5]
- ալ ստաբան (vars. ալստբամ, ալսաբան, ալոտմբամբ) = գերմաստոյ պտուղ (vars. գերմստոյ պտուղ, գերմատոյտ, գերզմստո պտուղ)
- al staban (vars. alstbam, alsaban, alotmbamb) = germastoy ptuł (vars. germstoy ptuł, germatoyt, gerzmsto ptuł)
- [an unidentified Arabic term] = fruit of the wayfaring tree
- ալ ստաբան (vars. ալստբամ, ալսաբան, ալոտմբամբ) = գերմաստոյ պտուղ (vars. գերմստոյ պտուղ, գերմատոյտ, գերզմստո պտուղ)
- Bžskaran [Various medical works from different centuries cited by dictionaries] :[3]
- աստբան = գերմստի
- astban = germsti
- [an unidentified Arabic term] = wayfaring tree
- աստբան = գերմստի
- 1348 – 1351, Nersēs Palianencʻ, Gawazanagirkʻ Hṙomayecʻwocʻ papicʻ ew kayseracʻ [History of Roman Popes and Emperors, a translation of Martin of Opava’s Latin chronicle with additions] :[6]
- Եւ փայստն գերմըստին, զի եթէ ձի եւ կամ այլ անասուն խոստուկ ունենայ ի յաղիսն, եւ բայտիւն այն հարկանեն՝ բժշկի
- Ew pʻaystn germəstin, zi etʻē ji ew kam ayl anasun xostuk unenay i yaġisn, ew baytiwn ayn harkanen, bžški
- Եւ փայստն գերմըստին, զի եթէ ձի եւ կամ այլ անասուն խոստուկ ունենայ ի յաղիսն, եւ բայտիւն այն հարկանեն՝ բժշկի
- 16th century, Alēkʻsianos, Bžškaran [Medical Book] :[7]
- Այլ զոզնու ճրագուն ի գորոմաստի փայտն քսէ՛ և ցըցէ՛ ի տեղ մի, զամէնն անդր ժողովին
- Ayl zoznu čragun i goromasti pʻaytn kʻsḗ ew cʻəcʻḗ i teġ mi, zamēnn andr žoġovin
- Այլ զոզնու ճրագուն ի գորոմաստի փայտն քսէ՛ և ցըցէ՛ ի տեղ մի, զամէնն անդր ժողովին
Usage notes
Has also been identified with guelder rose, Viburnum opulus[8] and Egyptian lupine, Lupinus termis.[9]
Descendants
- Armenian: գերմաստի (germasti)
References
- Karimi, Hadi (1995) Plants of Iran : Scientific, English and Persian names, Tehran: Iran University Press, § 2761
- Baytop, Turhan (2007) “gilaburu”, in Türkçe bitki adları sözlüğü [Dictionary of Turkish Plant Names] (Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınlan; 578), 3rd edition, Ankara: Türk Dil Kurumu, pages 118–119
- Norayr N. Biwzandacʻi (1884) “lupin”, in Baṙagirkʻ i gałłierēn lezuē i hayerēn [Dictionary from the French Language into Armenian], Constantinople: A. H. Boyajian Press, page 762b
- Greppin, John A. C. (1985) Baṙkʿ Gaɫianosi: The Greek–Armenian Dictionary to Galen, Delmar, New York: Caravan Books, pages 45–46
- Greppin, John A. C. (1985) Baṙkʿ Gaɫianosi: The Greek–Armenian Dictionary to Galen, Delmar, New York: Caravan Books, pages 139–140
- Ġazaryan, Ṙ. S., Avetisyan, H. M. (2009) “գերմաստ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 139b
- Ġazaryan, Ṙ. S., Avetisyan, H. M. (2009) “գորոմաստ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 148b
- Bedevian, Armenag K. (1936) “V. opulus var. roseum”, in Illustrated Polyglottic Dictionary of Plant Names, Cairo: Argus & Papazian Presses, § 3585, page 612
- Bedevian, Armenag K. (1936) “L. termis”, in Illustrated Polyglottic Dictionary of Plant Names, Cairo: Argus & Papazian Presses, § 2158, page 373
Further reading
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “գերմաստ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 546ab
- Ališan, Ġewond (1895) “գերմաստ, գերմաստի”, in Haybusak kam haykakan busabaṙutʻiwn [Armenian Botany] (in Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, § 470, page 120
- Ališan, Ġewond (1895) “գերմասրի”, in Haybusak kam haykakan busabaṙutʻiwn [Armenian Botany] (in Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, § 471, page 120
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “գերմաստ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 549a
- Béguinot, Augusto, Diratzouyan, Nersès (1912) Contributo alla flora dell' Armenia, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 100
- Bläsing, Uwe (2019) “Die armenischen Pflanzennamen in Peter Simon Pallas’ Flora Rossica. Eine Studie zu Etymologie und sprachlicher Interaktion”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15) (in German), Leuven: Peeters, page 27
- Gabamačean, Simon (1910) “գերմաստ”, in Nor Baṙagirkʻ Hayerēn Lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), 2nd edition, Constantinople: R. Sakayan press, page 320a
- Anonymous disciples of Mxitʻar Sebastacʻi (1769) “գերամաստ, գերամաստի”, in Baṙgirkʻ Haykazean lezui. Mnacʻordkʻ grabaṙ baṙicʻ haykazean lezui [Dictionary of the Armenian Language. The Remainder of Old Armenian Words] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 106b