үҫемлек

From *ösümlik (“plant”), from Proto-Turkic *ös- (“to grow”). Compare to *ičimlik "beverage" (see эсемлек (esemlek)).

This etymon appears to have emerged in a Central Asian written language (~Chagatai), from which it also spread, in written form, to adjacent Turkic languages.

Cognate with Kazakh өсімдік (ösımdık), Karakalpak өсимлик (ösimlik), Nogai оьсимлик (ösimlik), Kyrgyz өсүмдүк (ösümdük), Tatar үсемлек (üsemlek), Karachay-Balkar ёсюмлюк (ösümlük), Kumyk оьсюмлюк (ösümlük), Turkmen ösümlik, Uyghur ئۆسۈملۈك (ösümlük), Uzbek o‘simlik (“plant”).

• IPA^(key): [ʏ.θɪ̞m.ˈlɪ̞k]
• Hyphenation: ү‧ҫем‧лек

үҫемлек • (üśemlek)

1. (botany) plant (living organism)

   Баҡса үҫемлеге.

   Baqsa üśemlege.

   A garden plant.

   Үҫемлек майы.

   Üśemlek mayı.

   Vegetable oil.

   Был ерҙә генә осраған һәм башҡа бер ҡайҙа ла үҫмәгән үҫемлектәр бар.

   Bıl yerźə genə osrağan həm başqa ber qayźa la üśməgən üśemlektər bar.

   There are plants that only occur at this place and do not grow anywhere else.

   Тапалыу һөҙөмтәһендә урман үҫемлектәре һәләк була, улар урынына сыҙамлы болон һәм сүп үләндәре сыға, тупраҡты бысрата.

   Tapalıw höźömtəhendə urman üśemlektəre hələk bula, ular urınına sıźamlı bolon həm süp üləndəre sığa, tupraqtı bısrata.

   As a result of trampling, forest plants perish; in their place, endurable meadow and weed plants appear and contamiate the soil.

   Янғын осраҡтарын иҫкәртеү өсөн район хакимиәте кипкән үлән, тирәк мамығы, үҫемлек ҡалдыҡтарын яндырыуҙы быйыл алдан уҡ тыйып ҡуйған.

   Yanğın osraqtarın iśkərtew ösön rayon xakimiəte kipkən ülən, tirək mamığı, üśemlek qaldıqtarın yandırıwźı bıyıl aldan uq tıyıp quyğan.

   This year, the district administration has beforehand prohibited to burn dry grass, poplar down, (and) remnants of plants so as to forestall (possible) cases of wildfire.