ölmek
Crimean Tatar
Etymology
From Proto-Turkic *öl-. Cognate to Kumyk оьлмек (ölmek), etc.
Karaim
Etymology
From Proto-Turkic *öl-.
References
- N. A. Baskakov, S.M. Šapšala, editor (1973), “ölmek”, in Karaimsko-Russko-Polʹskij Slovarʹ [Karaim-Russian-Polish Dictionary], Moscow: Moskva, →ISBN
Turkish
Etymology
Inherited from Ottoman Turkish اولمك (ölmek, “to die”), from Proto-Turkic *öl- (“to die”). Cognate with Old Turkic 𐰇𐰠 (öl-, “to die”).
Pronunciation
- IPA(key): [œlˈmec]
Audio (file) - Hyphenation: öl‧mek
Verb
ölmek (third-person singular simple present ölür)
- (intransitive, + ablative) to die
- Annesi kanserden ölmüştür. ― His/Her mother (apparently) died of/from cancer
- Açlıktan öleceğim artık... ― I'll starve to death soon...
Conjugation
Conjugation of ölmek (aorist in -V⁴r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
| Positive declarative | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| infinitive | ölmek | |||||||
| impersonal participle | imperfective | ölen | ||||||
| perfective | ölmüş | |||||||
| prospective | ölecek | |||||||
| personal participle | non-prospective | öldüğüm | öldüğün | öldüğü | öldüğümüz | öldüğünüz | öldükleri | |
| prospective | öleceğim | öleceğin | öleceği | öleceğimiz | öleceğiniz | ölecekleri | ||
| verbal noun | ölme | |||||||
| way of doing | ölüş | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | ölürüm | ölürsün | ölür | ölürüz | ölürsünüz | ölürler |
| imperfective | ölüyorum | ölüyorsun | ölüyor | ölüyoruz | ölüyorsunuz | ölüyorlar | ||
| past | perfective | öldüm | öldün | öldü | öldük | öldünüz | öldüler | |
| imperfective | ölüyordum | ölüyordun | ölüyordu | ölüyorduk | ölüyordunuz | ölüyorlardı (or ölüyordular) | ||
| future | öleceğim | öleceksin | ölecek | öleceğiz | öleceksiniz | ölecekler | ||
| inferential | perfective | ölmüşüm | ölmüşsün | ölmüş | ölmüşüz | ölmüşsünüz | ölmüşler | |
| aorist | ölürmüşüm | ölürmüşsün | ölürmüş | ölürmüşüz | ölürmüşsünüz | ölürlermiş (or ölürmüşlar) | ||
| imperfective | ölüyormuşum | ölüyormuşsun | ölüyormuş | ölüyormuşuz | ölüyormuşsunuz | ölüyorlarmış | ||
| conditional | simple | ölsem | ölsen | ölse | ölsek | ölseniz | ölseler | |
| perfective | ölseydim | ölseydin | ölseydi | ölseydik | ölseydiniz | ölseydiler | ||
| optative | öleyim | ölesin | öle | ölelim | ölesiniz | öleler | ||
| progressive | ölmekteyim | ölmektesin | ölmekte | ölmekteyiz | ölmektesiniz | ölmekteler | ||
| necessitative | ölmeliyim | ölmelisin | ölmeli | ölmeliyiz | ölmelisiniz | ölmeliler | ||
| imperative | öl | ölsün | ölün | ölsünler | ||||
| Positive interrogative | ||||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | ölür müyüm? | ölür müsün? | ölür mü? | ölür müyüz? | ölür müsünüz? | ölürler mi? |
| imperfective | ölüyor muyum? | ölüyor musun? | ölüyor mu? | ölüyor muyuz? | ölüyor musunuz? | ölüyorlar mı? | ||
| past | perfective | öldüm mü? | öldün mü? | öldü mü? | öldük mü? | öldünüz mü? | öldüler mi? | |
| imperfective | ölüyor muydum? | ölüyor muydun? | ölüyor muydu? | ölüyor muyduk? | ölüyor muydunuz? | ölüyorlar mıydı? | ||
| future | ölecek miyim? | ölecek misin? | ölecek mi? | ölecek miyiz? | ölecek misiniz? | ölecekler mi? | ||
| inferential | perfective | ölmüş müyüm? | ölmüş müsün? | ölmüş mü? | ölmüş müyüz? | ölmüş müsünüz? | ölmüşler mi? | |
| aorist | ölür müymüşüm? | ölür müymüşsün? | ölür müymüş? | ölür müymüşüz? | ölür müymüşsünüz? | ölürler miymiş? | ||
| imperfective | ölüyor muymuşum? | ölüyor muymuşsun? | ölüyor muymuş? | ölüyor muymuşuz? | ölüyor muymuşsunuz? | ölüyorlar mıymış? | ||
| conditional | simple | ölsem mi? | ölsen mi? | ölse mi? | ölsek mi? | ölseniz mi? | ölseler mi? | |
| perfective | ölse miydim? | ölse miydin? | ölse miydi? | ölse miydik? | ölse miydiniz? | ölseler miydi? | ||
| progressive | ölmekte miyim? | ölmekte misin? | ölmekte mi? | ölmekte miyiz? | ölmekte misiniz? | ölmekteler mi? | ||
| necessitative | ölmeli miyim? | ölmeli misin? | ölmeli mi? | ölmeli miyiz? | ölmeli misiniz? | ölmeliler mi? | ||
| Negative declarative | ||||||||
| infinitive | ölmemek | |||||||
| impersonal participle | imperfective | ölmeyen | ||||||
| perfective | ölmemiş | |||||||
| prospective | ölmeyecek | |||||||
| personal participle | non-prospective | ölmediğim | ölmediğin | ölmediği | ölmediğimiz | ölmediğiniz | ölmedikleri | |
| prospective | ölmeyeceğim | ölmeyeceğin | ölmeyeceği | ölmeyeceğimiz | ölmeyeceğiniz | ölmeyecekleri | ||
| verbal noun | ölmeme | |||||||
| way of doing | ölmeyüş | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | ölmem | ölmezsin | ölmez | ölmeyiz | ölmezsiniz | ölmezler |
| imperfective | ölmüyorum | ölmüyorsun | ölmüyor | ölmüyoruz | ölmüyorsunuz | ölmüyorlar | ||
| past | perfective | ölmedim | ölmedin | ölmedi | ölmedik | ölmediniz | ölmediler | |
| imperfective | ölmüyordum | ölmüyordun | ölmüyordu | ölmüyorduk | ölmüyordunuz | ölmüyorlardı | ||
| future | ölmeyeceğim | ölmeyeceksin | ölmeyecek | ölmeyeceğiz | ölmeyeceksiniz | ölmeyecekler | ||
| inferential | perfective | ölmemişim | ölmemişsin | ölmemiş | ölmemişiz | ölmemişsiniz | ölmemişler | |
| aorist | ölmezmişim | ölmezmişsin | ölmezmiş | ölmezmişiz | ölmezmişsiniz | ölmezlermiş | ||
| imperfective | ölmüyormuşum | ölmüyormuşsun | ölmüyormuş | ölmüyormuşuz | ölmüyormuşsunuz | ölmüyorlarmış | ||
| conditional | simple | ölmesem | ölmesen | ölmese | ölmesek | ölmeseniz | ölmeseler | |
| perfective | ölmeseydim | ölmeseydin | ölmeseydi | ölmeseydik | ölmeseydiniz | ölmeseydiler | ||
| optative | ölmeyeyim | ölmeyesin | ölmeye | ölmeyelim | ölmeyesiniz | ölmeyeler | ||
| progressive | ölmemekteyim | ölmemektesin | ölmemekte | ölmemekteyiz | ölmemektesiniz | ölmemekteler | ||
| necessitative | ölmemeliyim | ölmemelisin | ölmemeli | ölmemeliyiz | ölmemelisiniz | ölmemeliler | ||
| imperative | ölme | ölmesin | ölmeyin | ölmesinler | ||||
| Negative interrogative | ||||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | ölmez miyim? | ölmez misin? | ölmez mi? | ölmez miyiz? | ölmez misiniz? | ölmezler mi? |
| imperfective | ölmüyor muyum? | ölmüyor musun? | ölmüyor mu? | ölmüyor muyuz? | ölmüyor musunuz? | ölmüyorlar mı? | ||
| past | perfective | ölmedim mi? | ölmedin mi? | ölmedi mi? | ölmedik mi? | ölmediniz mi? | ölmediler mi? | |
| imperfective | ölmüyor muydum? | ölmüyor muydun? | ölmüyor muydu? | ölmüyor muyduk? | ölmüyor muydunuz? | ölmüyorlar mıydı? | ||
| future | ölmeyecek miyim? | ölmeyecek misin? | ölmeyecek mi? | ölmeyecek miyiz? | ölmeyecek misiniz? | ölmeyecekler mi? | ||
| inferential | perfective | ölmemiş miyim? | ölmemiş misin? | ölmemiş mi? | ölmemiş miyiz? | ölmemiş misiniz? | ölmemişler mi? | |
| aorist | ölmez miymişim? | ölmez miymişsin? | ölmez miymiş? | ölmez miymişiz? | ölmez miymişsiniz? | ölmezler miymiş? | ||
| imperfective | ölmüyor muymuşum? | ölmüyor muymuşsun? | ölmüyor muymuş? | ölmüyor muymuşuz? | ölmüyor muymuşsunuz? | ölmüyorlar mıymış? | ||
| conditional | simple | ölmesem mi? | ölmesen mi? | ölmese mi? | ölmesek mi? | ölmeseniz mi? | ölmeseler mi? | |
| perfective | ölmese miydim? | ölmese miydin? | ölmese miydi? | ölmese miydik? | ölmese miydiniz? | ölmeseler miydi? | ||
| progressive | ölmemekte miyim? | ölmemekte misin? | ölmemekte mi? | ölmemekte miyiz? | ölmemekte misiniz? | ölmemekteler mi? | ||
| necessitative | ölmemeli miyim? | ölmemeli misin? | ölmemeli mi? | ölmemeli miyiz? | ölmemeli misiniz? | ölmemeliler mi? | ||
Synonyms
- (figuratively) demir almak, göçmek, göç etmek, göç eylemek, toprak çekmek, topu dikmek
- (idiomatic) ahireti boylamak, al kanlara bulanmak, bir avuç toprak olmak, bir hâl olmak, burnuna karıncalar dolmak, can borcunu ödemek, can vermek, canı çıkmak, candan geçmek, defteri dürülmek, dünyaya yuf borusu öttürmek, ebedî uykuya dalmak, ebediyete intikal etmek, emrihak vaki olmak, fevt olmak, fücceten gitmek, gözleri kapanmak, gözünü kapamak, gözünü yummak, Hakk'ın rahmetine kavuşmak, hayata gözlerini kapamak, hayata gözlerini yummak, helak olmak, iki eli yanına gelmek, irtihal etmek, kandilinin yağı tükenmek, nabzı durmak, nefesi durmak, rahmetli olmak, ruhunu teslim etmek, son yolculuğa çıkmak/son yolculuğuna çıkmak, tatlı canından olmak, toprak olmak
- (slang) bok yoluna gitmek, cartayı çekmek, cavlağı çekmek, cehennemi boylamak, cızlamı çekmek, çıngırağı çekmek, gebermek, geberip gitmek, tahtalıköyü boylamak, kalıbı değiştirmek, kalıbı dinlendirmek, kuyruğu titretmek, mortoyu çekmek, nalları dikmek, post vermek, postu deldirmek, zartayı çekmek
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.