Uniwersjada
Emblemat FISU

Organizator

FISU

Pierwsza edycja

Turyn 1959 (letnia)
Chamonix 1960 (zimowa)

Chengdu 2023
Lake Paid 2023
Zagłębie Ruhry 2025
Turyn 2025

Uniwersjada – międzynarodowe multidyscyplinarne zawody sportowe, organizowane co dwa lata w cyklu letnim i zimowym zawsze pomiędzy letnimi i zimowymi igrzyskami olimpijskimi.

W zawodach uczestniczą reprezentacje krajów skupionych w Międzynarodowej Federacji Sportu Akademickiego.

Historia

W 1923 roku pod auspicjami organizacji Union Nationale des Étudiants Français odbyły się w Paryżu międzynarodowe mistrzostwa uniwersyteckie[1]. Rok później w Warszawie przeprowadzono letnie mistrzostwa świata studentów, których organizatorem było Confédération Internationale des Étudiants – w 1930 zawody te przemianowano na międzynarodowe igrzyska uniwersyteckie[1]. Pierwszy raz kobiety wystąpiły w zawodach w 1930 roku. Po II wojnie światowej pierwsza edycja zawodów odbyła się w 1947 roku, a dwa lata później po powstaniu FISU impreza została nazwana letnim międzynarodowym tygodniem sportu uniwersyteckiego. Pierwszy raz impreza pod nazwą Uniwersjada została rozegrana w 1959 roku w Turynie[1]. Orędownikiem imprezy był m.in. Primo Nebiolo.

Od 1947 do 1962 roku pod auspicjami organizacji Union Internationale des Étudiants organizowano alternatywne dla zawodów FISU międzynarodowe igrzyska sportowe studentów[2].

Edycje

Edycja Gospodarz Stadion Przypisy
1959Włochy TurynStadio Comunale
1961 SofiaStadion Wasiła Lewskiego
1963Brazylia Porto AlegreEstádio Olímpico Monumental
1965 BudapesztNépstadion
1967Japonia TokioNarodowy Stadion Olimpijski
1970Włochy TurynStadio Comunale[3]
1973 MoskwaStadion Łużniki
1975Włochy RzymStadio Olimpico[uwaga 1]
1977 SofiaStadion Wasiła Lewskiego
1979Meksyk MeksykEstadio Olímpico Universitario
1981 BukaresztStadion Narodowy
1983Kanada EdmontonCommonwealth Stadium
1985Japonia KobeKobe Universiade Memorial Stadium
1987 ZagrzebMaksimir
1989 DuisburgWedaustadion
1991Wielka Brytania SheffieldDon Valley Stadium
1993Stany Zjednoczone BuffaloUniversity at Buffalo Stadium
1995Japonia FukuokaFukuoka Dome
1997Włochy SycyliaStadio Angelo Massimino
1999Hiszpania Palma de MallorcaONO Estadi
2001 PekinStadion Robotników[4]
2003Korea Południowa DaeguStadion Daegu[5]
2005Turcja IzmirStadion im. Atatürka[6]
2007Tajlandia BangkokStadion Narodowy Rajamangala[7]
2009Serbia BelgradBeogradska Arena[8]
2011 ShenzhenNew Shenzhen Stadium[9]
2013Rosja KazańStadion Centralny w Kazaniu[10]
2015Korea Południowa GwangjuStadion Gwangju World Cup[11]
2017 TajpejStadion Miejski w Tajpej[12]
2019Włochy NeapolStadio San Paolo[13]
2021 (2023)[uwaga 2] ChengduDong'an Lake Sports Center[14]
2023[uwaga 2]Rosja JekaterynburgStadion Centralny w Jekaterynburgu[15]
2025Niemcy Zagłębie RuhryMerkur Spiel-Arena[16]
Edycja Gospodarz Przypisy
1960Francja Chamonix
1962Szwajcaria Villars
1964Czechosłowacja Špindlerův Mlýn
1966Włochy Sestriere
1968Austria Innsbruck
1970Finlandia Rovaniemi
1972Stany Zjednoczone Lake Placid, Nowy Jork
1975Włochy Livigno
1978Czechosłowacja Špindlerův Mlýn
1981Hiszpania Jaca
1983 Sofia
1985Włochy Belluno
1987Czechosłowacja Szczyrbskie Jezioro
1989 Sofia
1991Japonia Sapporo
1993Polska Zakopane
1995Hiszpania Jaca[17]
1997Korea Południowa Muju[17]
1999Słowacja Poprad[17]
2001Polska Zakopane[18]
2003Włochy Tarvisio[19]
2005Austria Innsbruck[17]
2007Włochy Turyn[20]
2009 Harbin[21]
2011Turcja Erzurum[22]
2013Włochy Trydent[23][24][25]
2015Hiszpania Grenada
Słowacja Szczyrbskie Jezioro, Osrblie
[26]
2017Kazachstan Ałmaty[12]
2019Rosja Krasnojarsk[27]
2021[28] Szwajcaria Lucerna [29]
2023 Stany Zjednoczone Lake Placid [30]
2025 Włochy Turyn

Uniwersjady w Polsce

W Polsce odbyły się dotychczas dwie uniwersjady: 16 Zimowa Uniwersjada w 1993 i 20 Zimowa Uniwersjada w 2001, obie w Zakopanem. Starania o organizację 24 Letniej Uniwersjady w 2007, 25 Letniej Uniwersjady w 2009 i 26 Letniej Uniwersjady w 2011 podjęło miasto Poznań, które przegrało z Bangkokiem – stolicą Tajlandii, Belgradem – stolicą Serbii oraz chińskim Shenzhen.

Uwagi

  1. Rozegrano tylko zawody lekkoatletyczne.
  2. 1 2 Pierwotnie zaplanowana Letnia Uniwersjada 2021 nie odbyła się w 2021 roku, ze względu na pandemię COVID-19, wobec czego FISU przeniosło tę edycję uniwersjady na rok 2023 w miejsce Letniej Uniwersjady 2023, która miała się odbyć w Jekaterynburgu, ale zostały jej odebrane prawa do organizacji. Będzie to więc edycja Letniej Uniwersjady 2021, która odbędzie się w 2023 roku (nazwa się nie zmienia, mimo innego roku rozegrania).

Przypisy

  1. 1 2 3 World Student Games (Pre-Universiade) [online], gbrathletics [dostęp 2011-12-03] (ang.).
  2. World Student Games (UIE) [online], gbrathletics [dostęp 2011-12-03] (ang.).
  3. Universiade Torino '70. Turyn: Mario Gros / Tomasone & C., 1972.
  4. Beijing 2001 [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] (ang.).
  5. 22nd Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-14] (ang.).
  6. 23rd SUMMER UNIVERSIADE [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-14] (ang.).
  7. The 24th Summer Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] (ang.).
  8. Univerzijada Beograd 09 [online], serbiatouristguide.com [dostęp 2011-12-03] (serb.).
  9. About Shenzhen [online], fisu.szu.edu.cn [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2015-05-01] (ang.).
  10. 2013 Summer Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-11-18] (ang.).
  11. Candidate City 2015 Summer Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-12-12] (ang.).
  12. 1 2 2017 Universiades Attributed! [online], fisu.org [dostęp 2011-12-03] (ang.).
  13. Universiadi 2019: assegnate a Napoli e alla Campania. napoli.repubblica.it. [dostęp 2016-08-29]. (wł.).
  14. Owen Lloyd: FISU Executive Committee sets new 2023 dates for Chengdu 2021 World University Games. insidethegames.biz, 25 czerwca 2022. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
  15. Geoff Berkeley: FISU suspends Yekaterinburg hosting rights for 2023 World University Games. insidethegames.biz, 29 kwietnia 2022. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
  16. Michael Pavitt: Rhine-Ruhr and Turin confirmed as 2025 World University Games hosts. insidethegames.biz, 15 maja 2021. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
  17. 1 2 3 4 Winter Universiades [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2010-12-15] (ang.).
  18. Zakopane 2001 [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2010-10-28] (ang.).
  19. 21st Winter Universiade Tarvisio 2003 [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-14] (ang.).
  20. 23rd Winter Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-14] (ang.).
  21. 24th Winter Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-14] (ang.).
  22. 25th Winter Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2010-12-15] (ang.).
  23. FISU removes Maribor as 2013 Universiade host [online], sportbusiness.com [dostęp 2012-03-13] (ang.).
  24. 26th Winter Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-12-12] (ang.).
  25. Trentino replaces Maribor as host of 2013 Winter Universiade [online], insidethegames.biz [dostęp 2012-04-01] (ang.).
  26. Granada, a Crossroads of Cultures [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-12-12] (ang.).
  27. Krasnojarsk i Brasilia gospodarzami Uniwersjad 2019 [online], igrzyska24.pl [dostęp 2013-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-10] (pol.).
  28. Liam Morgan: Emergence of new COVID-19 variant forces cancellation of Winter Universiade in Lucerne. insidethegames.biz, 29 listopada 2021. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
  29. Lucerne awarded 2021 Winter Universiade, 1457 [dostęp 2018-08-22].
  30. Lake Placid set to host 2023 Winter Universiade, „www.fisu.net” [dostęp 2018-08-22] (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.