Zastosowanie i ocena pereł – perły należą do najwartościowszych kamieni szlachetnych; nie wymagają żadnej obróbki, w stanie naturalnym wykazują pełny połysk, pożądany orient.
Zastosowanie
70% pereł nawleka się na sznurki i nosi jako "łańcuchy". Zwykle ich długość wynosi 40 cm – tzw. „kołnierz”, zaś łańcuchy dwukrotnie dłuższe noszą nazwę „opera”. Łańcuch pereł o jednakowej wielkości określa się mianem „garnituru”. Jeśli perły od największej pośrodku zmniejszają się ku końcom łańcucha, jest to „naszyjnik” lub „podziałka”.
- Wyboru pereł na garnitury lub naszyjniki dokonuje się gołym okiem.
- Otwory wierci się w miejscu wadliwym lub mniej ładnym, usuwając jednocześnie niedoskonałość perły. Średnica otworu powinna wynosić 0,3 mm. Pereł niebieskich nie należy wiercić (skłonność do zmiany barwy).
- Perły plamiste lub uszkodzone można „obrać”, czyli pozbawić warstwy powierzchniowej. Odzyskują wówczas swą pierwotną urodę.
- Bardzo wadliwe miejsca wycina się. Reszta perły w kształcie półkuli lub 3/4 zostaje sprzedana – nadaje się na kolczyki i broszki.
Pierwsze wzmianki o perłach znajdują się u Teofrasta – greckiego autora rozprawy „O kamieniach”. W celach zdobniczych używano pereł w starożytnym Egipcie i Grecji, a później na znacznie większą skalę w Rzymie, gdzie za piękne perły płacono bardzo wysokie ceny. Sznury kosztownych pereł otrzymywali zdobywcy wyścigów. W perłach kochał się Wschód, zwłaszcza Indie i Persja. Wspaniałe perły używane do zdobienia uroczystych strojów, znajdowały się w skarbcach indyjskich maharadżów. W perskim skarbcu koronnym znajdują się liczne ozdoby z pereł; m.in. korona szacha perskiego. Przewożone do Europy ze Wschodu perły znalazły zastosowanie w zdobnictwie szat kościelnych oraz strojów kobiecych. Najstarsza córka Kazimierza Wielkiego miała suknię ślubną wyszytą perłami. Wielkie ilości pereł znajdowały się w posiadaniu polskich magnatów. Sznury pereł liczono nieraz na łokcie. Perłami przyozdabia się broszki, wisiorki, szpile, pierścienie.
Ocena
Wartość pereł jest zawsze funkcją ich barwy podstawowej, połysku, przeświecalności, kształtu, charakteru powierzchni, wielkości (masy). W przypadku jednoczesnego stosowania kilku lub kilkunastu pereł (naszyjniki), istotnym dla oceny wartości staje się stopień wzajemnego dopasowania okazów.
- kształt kulisty jest najbardziej ceniony.
- perły różowe są najbardziej cenione w Europie i USA przez damy o jasnej karnacji. Ciemnowłose panie z krajów południowych preferują perły kremowe.
- najwyższą cenę uzyskują perły różowe, później kremowe, białe i czarne na dalszych miejscach brunatne i inne.
- na podstawie barwy i połysku znawca może określić pochodzenie pereł.
- ciężar pereł podaje się w granach (1 gran = 0,05 g = 0,25 karata), tylko bardzo małe perły mierzy się w karatach.
- oceny wartości pereł dokonuje się stosując odpowiednie przeliczenia; dokonują tego specjaliści.
- zależność ceny od masy jest ujęta regułą Taverniera – cena wzrasta z kwadratem masy wyrażonej w granach.
- szczególnie duże i piękne perły nie podlegają regule szacunkowej (osiągają na rynkach nieraz bardzo wysokie ceny).
- jednakowe perły w naszyjniku mają wartość znacznie wyższą.
- perły ze sztucznej hodowli są oceniane niżej, a jeszcze niżej od nich perły japońskie.
Zobacz też
Bibliografia
- K. Maślankiewicz – Kamienie szlachetne – Wyd. Geologiczne - 1982 r.
- N.Sobczak – Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych – Wyd. Alfa - 1986 r.
- W.Schuman – Kamienie szlachetne i ozdobne – Wyd. „Alma –Press” - 2004 r.