Kraje Korony Świętego Stefana
Szent István Koronájának Országai
1867–1918
Flaga
 Herb Węgier
Flaga Herb
Hymn:
Isten, áldd meg a magyart
(Boże zbaw Węgrów)
Położenie Węgier
Kraje Korony Świętego Stefana: Królestwo Węgier (kolor ciemnozielony), Trójjedyne Królestwo Chorwacji, Slawonii i Dalmacji (kolor jasnozielony) na terenie Austro-Wegier w roku 1914
Język urzędowy

węgierski, chorwacki

Stolica

• Buda
• Budapeszt (od 1873)

Typ państwa

monarchia konstytucyjna

Pierwszy król

Franciszek Józef I

Ostatni król

Karol IV Habsburg

Zależne od

 Cesarstwo Austrii

Szef rządu

premier János Hadik

Powierzchnia
 • całkowita


325 411 (1918) km²

Liczba ludności (b/d)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia
 • narody i grupy etniczne


15 642 102 (1918)
b/d osób/km²
Węgrzy, Słowacy, Chorwaci, Rumuni, Żydzi

Waluta

Korona austro-węgierska

Data powstania

1867

Proklamowanie republiki

16 listopada 1918

Terytoria zależne

Trójjedyne Królestwo Chorwacji, Slawonii i Dalmacji

Mapa Węgier
Mapa topograficzna Królestwa Węgier z 1914
Mapa etnograficzna Królestwa Węgier wg spisu 1880

Kraje Korony Świętego Stefana (węg. Szent István Koronájának Országai), pot. Zalitawia[1], Translitawia[1] (węg. Transzlajtánia) – oficjalna nazwa węgierskiej części dualistycznych Austro-Węgier, używana po zawarciu austriacko-węgierskiego porozumienia w 1867 roku. Nazwa wywodzi się od symbolu Królestwa Węgier, korony świętego Stefana według tradycji przesłanej w 1000 roku świętemu Stefanowi, pierwszemu węgierskiemu władcy, przez papieża Sylwestra II (obecnie przechowywanej w Budapeszcie, w budynku parlamentu). Potoczna nazwa Zalitawia (Translitawia) pochodzi od rzeki Litawy, która po części była naturalną granicą między Cesarstwem Austrii a Królestwem Węgier.

W skład Krajów Korony Świętego Stefana wchodziło Królestwo Węgier wraz z Siedmiogrodem, Trójjedyne Królestwo Chorwacji, Slawonii i Dalmacji oraz miasto Rijeka (przynależność miasta była przedmiotem sporu pomiędzy Węgrami i Chorwacją – w praktyce Rijeka była obszarem wydzielonym pozostającym pod bezpośrednią władzą Budapesztu).

Demografia

RokWęgrzyWęgrzy %Populacja
18514 819 17036,5%13 203 205
18806 478 72041%15 801 756
19008 742 30141,5%21 065 785

Źródło[2]

Pozostałe nazwy

Inne nazwy w języku węgierskim

Szent Korona Országai – Kraje Świętej Korony, Magyar Korona Országai – Kraje Węgierskiej Korony, Magyar Szent Korona Országai – Kraje Świętej Węgierskiej Korony

Nazwy w innych językach

  • niemiecki: Länder der ungarischen Krone – Kraje Węgierskiej Korony, Länder der heiligen Stephanskrone – Kraje Świętej Korony Stefana, Länder der heiligen ungarischen Stephanskrone – Kraje Świętej Węgierskiej Korony Stefana; pot. i nieof. ungarische Reichshälfte – węgierska połowa cesarstwa, Transleithanien – Translitawia (Zalitawia)
  • chorwacki: Zemlje krune Svetog Stjepana
  • serbski: Zemlje krune Svetog Stevana
  • słowacki: Krajiny Svätoštefanskej koruny – Kraje Korony Świętego Stefana, Krajiny uhorskej koruny – Kraje Węgierskiej Korony

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 Austro-Węgry, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-06-29].
  2. ↑ Felczak Wacław, Historia Węgier, Wrocław 1966.

Bibliografia

  • Henryk Batowski, Rozpad Austro-Węgier 1914-1918: sprawy narodowościowe i działania dyplomatyczne, Wyd. II poprawione i uzupełnione, Kraków 1982, Wydawnictwo Literackie, ISBN 83-08-00581-0
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.