Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1883 |
Rozformowanie |
1918 |
Działania zbrojne | |
I wojna światowa | |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Rodzaj sił zbrojnych |
10 Korpus – wyższy związek taktyczny cesarskiej i królewskiej Armii.
Historia korpusu
W 1889 roku dokonano zmiany podziału wojskowo-terytorialnego Monarchii. Komenda 10 Korpusu została przeniesiona z Brna do Przemyśla. Komendantowi korpusu podporządkowano obszar po Jarosław i Stryj leżący do tej pory w zasięgu bardzo rozległego lwowskiego 11 Korpusu. „Opróżniony” obszar Moraw i Śląska podzielony został tak, że jego część północną z Ołomuńcem wcielono do krakowskiego 1 Korpusu, a południowa z Brnem weszła do wiedeńskiego 2 Korpusu[1].
10 Korpus w Przemyślu obejmował swoją właściwością okręgi uzupełnień położone w Środkowej Galicji (niem. Mittelgalizien) nr: 9, 10, 40, 45, 77, 89 i 90[2].
Organizacja pokojowa 10 Korpusu w 1914 roku
- c. i k. Komenda 10 Korpusu (niem. 10. Korpskommando) w Przemyślu
- 2 Dywizja Piechoty w Jarosławiu
- 24 Dywizja Piechoty w Przemyślu
- 45 Dywizja Piechoty Obrony Krajowej w Przemyślu
- 6 Dywizja Kawalerii w Jarosławiu
- 10 Brygada Artylerii Polowej w Przemyślu
- 3 Pułk Artylerii Fortecznej w Przemyślu (podlegał komendantowi 2 Brygady Artylerii Fortecznej w Krakowie)
- Dywizjon Taborów Nr 10 w Przemyślu
Organizacja wojenna i obsada personalna 10 Korpusu 1 maja 1915 roku
c. i k. Komenda 10 Korpusu
2 Dywizja Piechoty (2. ID.) - FML Anton Lipoščak
- 3 Brygada Piechoty (3. IBrig.) - oberst Barwik
- 4 Brygada Piechoty (4. IBrig.) - oberst Phleps
- 2 Brygada Artylerii Polowej (2. FABrig.) - oberst Polak
21 Dywizja Strzelców Austro-Węgier (21. SchD.) - generalmajor Podhaysky
- 41 Brygada Strzelców (41. SchBrig.) - generalmajor Keki
- 42 Brygada Strzelców (42. SchBrig.) - oberst Hansmann
- 21 Brygada Artylerii Polowej (21. FABrig.) - oberst Vollgruber
24 Dywizja Piechoty (24. ID.) - generalmajor Schneider, Edl. von Manns-Au
- 47 Brygada Piechoty (47. IBrig.) - generalmajor von Unschuld
- 48 Brygada Piechoty (48. IBrig.) - oberst Korzer
- 24 Brygada Artylerii Polowej (24. FABrig.) - oberst Eugeniusz Grandowski
45 Dywizja Strzelców (45. SchD.) - generalmajor Nemeczek
- 89 Brygada Strzelców (89. SchBrig.) - oberst Gasienski
- 90 Brygada Strzelców (90. SchBrig.) - oberst Tuma
- 45 Brygada Artylerii Polowej (45. FABrig.) - oberst von Rosenzweig
Kadra
- Komendanci korpusu i generałowie dowodzący
- (niem. Korpskommandant und Kommandierender General)
- FZM Anton Galgótzy (1902)
- FZM Arthur Georg Pino von Friedenthal (1905[2])
- generał piechoty Hugo Meixner von Zweienstamm (od II 1914)[3]
- Adiutanci osobiści
- (niem. Personaladjutant)
- FML Alfons Makowiczka (1900 – 1902 → generał przydzielony do Komendy 8 Korpusu)
- FML Carl von Pfiffer (1905[2])
- płk SG Stephan Ljubičić (1905[2] – 1906 → komendant 18 Brygady Piechoty w Pradze)
- płk SG Franz Kanik (1906)
- płk Gottlieb Kralowetz von Hohenrecht
- Szefowie sanitarni
- starszy lekarz sztabowy 1. klasy Maximilian Pauk (1905[2] – 1906)
- starszy lekarz sztabowy 1. klasy Friedrich Goos (1906)
- generał lekarz sztabowy Bronisław Majewski (1909-1914)
- generał lekarz sztabowy Tadeusz Zapałowicz (1914-1917)
- Oficerowie Oddziału Wojskowego
- kpt. SG Edmund Hauser
- kpt. SG Jan Hubischta
- kpt. SG Jan Romer
Przypisy
- ↑ Rydel 2001 ↓, s. 31-32.
- 1 2 3 4 5 6 Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1906 ↓, s. 136.
- ↑ Gen. piech. Hugo Meixner von Zweienstamm, były komendant dywizji w Jarosławiu, mianowany komentem X Korpusu w miejsce Kummera, zob. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. 10, s. 3, 1 marca 1914. Wkrótce potem gen. piech. Hugo Meixner von Zweienstamm, jako komendant X Korpusu w Przemyślu, komendant obrony krajowej i komenderujący generał w Przemyślu otrzymał od cesarza tytuł tajnego radcy z uwolnieniem od taksy, zob. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. 11, s. 2, 8 marca 1914.
- ↑ Rydel 2001 ↓, s. 32, generał przydzielony komendantowi korpusu do pomocy i dla nabycia doświadczenia.
- ↑ Rydel 2001 ↓, s. 32, w polskiej terminologi szef Sztabu Generalnego, to według nomenklatury austriackiej der Chef des Generalstabs, zaś szef sztabu na przykład dywizji – to der Generalstabschef.
Bibliografia
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1906. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1905.
- Tomasz Nowakowski: Armia Austro-Węgierska 1908-1918. Warszawa: Feniks, 1992. ISBN 83-900217-4-9. (pol.).
- Jan Rydel: W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001. ISBN 83-7188-235-1.