Wskaźnik C/Z (cena/zysk), wskaźnik P/E (ang. price earnings ratio, P/E ratio, PER, P/E, PE) – wskaźnik oceny atrakcyjności akcji spółki. Oblicza się go dzieląc cenę rynkową jednej akcji przez zysk netto przypadający na jedną akcję:
Określa stopień opłacalności zakupu danych papierów wartościowych.
W analizie fundamentalnej należy on do kategorii wskaźników wartości rynkowej. Nazywany jest również wskaźnikiem pokrycia zysku netto ceną rynkową akcji.
Wielkość tego wskaźnika kształtują dwa zasadnicze czynniki: wielkość ryzyka firmy i perspektywy wzrostu jej dochodów. Im wyższy jest poziom ryzyka związany z daną firmą, tym niższy jest poziom cen rynkowych akcji notowanych na rynku kapitałowym. Zatem im wyższy jest poziom ryzyka, tym wskaźnik P/E jest niższy.
Wzrost wskaźnika informuje o tym, że inwestorzy są skłonni zapłacić za akcje spółki więcej niż poprzednio. Niski poziom może sugerować, że inwestycja jest korzystna, ponieważ spółka osiąga spore zyski, przy relatywnie niskiej wycenie rynkowej. Zbyt niski jego poziom będzie sygnałem kupna dla inwestora, ponieważ akcje spółki mogą być niedowartościowane.
W praktyce zbyt wysoka wartość tego wskaźnika może jednak świadczyć o zbytnim entuzjazmie inwestorów lub spekulacji dużych inwestorów. Wynika to stąd, że inwestor z reguły kupuje zgodnie z trendem, a więc akcje, których cena rośnie. Poza tym, wskaźniki te mogą czasowo wzrastać do relatywnie wysokich poziomów w przypadku, gdy aktualne zyski przedsiębiorstwa są niskie, a rynek oczekuje ich znacznego podwyższenia.
Wskaźnik P/E obrazuje jedynie dane historyczne dotyczące zysków, podczas gdy inwestorzy są zainteresowani zyskami, jakie firma może generować w przyszłości. Dlatego też do interpretacji tego mnożnika należy podchodzić z rozwagą.
Wskaźniki cena/zysk zmieniają się codziennie wraz ze zmianami cen akcji. Nie należy mylić ich ze wskaźnikami wartości wewnętrznej. Wskaźniki P/E sugerują poziom, na jakim w danym momencie rynek wycenia daną akcję, nie określają jednak – w przeciwieństwie do wartości wewnętrznej akcji – czy dany walor jest przeszacowany (w odniesieniu do przyszłych zysków, ryzyka i kosztów utraconych korzyści). Stosując wskaźnik P/E warto więc wspomóc się dodatkowym wskaźnikiem wartości wewnętrznej akcji, ale również np. popularnym Wskaźnikiem P/BV, czyli ceny do wartości księgowej.
Czynniki wpływające na wysokość P/E | Zalety | Wady |
---|---|---|
|
|
|
Bibliografia
- J.C. Ritchie, Analiza fundamentalna, Wydawnictwo WIG-Press, Warszawa, 1997.
- W. Bień, Rynek papierów wartościowych, Wydawnictwo Difin, Warszawa, 1998.
- M. Czekała, Rynek kapitałowy. Analiza fundamentalna i techniczna, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław, 1997.
- M. Panfil i A. Szablewski (red.), Metody wyceny spółki-perspektywa klienta i inwestora, Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2006.
- J. Czekaj (red.), Rynki, Instrumenty i Instytucje Finansowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
- B.Olzacka, R. Pałczyńska-Gościniak, Jak oceniać firmę. Metodyka badań, przykłady liczbowe, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o., Gdańsk 2004.