Wkrętak ręczny
Wkrętak elektryczny Xiaomi
Różne wkrętaki – w zestawie narzędzi i pojedyncze

Wkrętak (śrubokręt) – jedno z podstawowych narzędzi ręcznych. Wkrętak składa się z rękojeści i grotu. W najprostszym wykonaniu jest to pręt (najczęściej stalowy, ale bywają wkrętaki z innych metali, np. z mosiądzu oraz z tworzyw sztucznych), na jednym końcu ścięty lub spłaszczony tak, że powstała w ten sposób wąska krawędź umożliwia wsunięcie jej w wycięcie w łbie wkręta, co następnie, poprzez obrót wkrętaka wokół osi, umożliwia obrócenie wraz z nim samego wkrętu. Przeciwległy koniec pręta (grotu) zazwyczaj umocowany jest w uchwycie (rękojeści), zazwyczaj z tworzywa sztucznego, ułatwiającym obracanie wkrętaka, choć czasem stosuje się rozwiązanie polegające na wygięciu przeciwległego końca w sposób umożliwiający obrót narzędziem.

Do prac precyzyjnych z małymi mechanizmami służy wkrętak zegarmistrzowski. Jest to drobno karbowany, wąski walec zakończony różnymi końcówkami, od górnej strony posiadający obrotowy pierścień. Trzyma się go w inny sposób: obrotowy pierścień opiera się o wnętrze dłoni, a korpus obraca palcami.

Wkrętaki (a zatem i wkręty) zakończone są różnymi końcówkami. Jest wiele powodów stosowania różnych końcówek, niektórymi można przenieść większy moment obrotowy, inne są samocentrujące, jeszcze inne trudniejsze do uszkodzenia. Jednym z powodów opracowywania wciąż nowych wzorów końcówek jest też uniemożliwienie osobom nieupoważnionym wykręcania niektórych wkrętów (np. użytkownikom rozkręcania urządzeń gospodarstwa domowego).

Typy zakończeń wkrętaków pasujące do nacięćSchematyczne przedstawienie
nacięć łba wkrętu
1 Płaski
2 Płaski chroniony
3 Pozidriv
4 Phillips (krzyżak)
5 Torx
6 Torx TR
7 Torx Plus
8 XZN
9 Sześciokątny zewnętrzny
10 Sześciokątny wewnętrzny (Imbus)
11 Kwadratowy (Robertson)
12 Torq-Set
13 Tri-Wing
14 Spanner

W celu przyspieszenia prac instalacyjnych prowadzonych na większą skalę, stosuje się obecnie wkrętaki z napędem elektrycznym lub pneumatycznym, w których obracanie osi wkrętaka dokonywane jest przez silnik z przekładnią, regulacją kierunku, prędkości obrotowej i momentu siły.

Zobacz też

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.