Winian amonu sodu

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) PIN 2,3-dihydroksybutanodian amonu sodu inne winian amonu sodu Inne nazwy i oznaczenia daw. winian amonowo-sodowy
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	NaNH 4C 4H 4O 6
Masa molowa	189,10 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	16828-01-6
PubChem	21915779
SMILES C(C(C(=O)[O-])O)(C(=O)[O-])O.[NH4+].[Na+]
InChI InChI=1S/C4H6O6.H3N.Na/c5-1(3(7)8)2(6)4(9)10;;/h1-2,5-6H,(H,7,8)(H,9,10);1H3;/q;;+1/p-1 InChIKey QGKIJYBOYMJGHT-UHFFFAOYSA-M
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji według kryteriów GHS są niedostępne.
Podobne związki
Podobne związki	wodorowinian potasu, winian potasu sodu

Winian amonu sodu, NaNH
4C
4H
4O
6 – organiczny związek chemiczny z grupy winianów, sól podwójna amonowa i sodowa kwasu winowego. Występuje jako tetrahydrat, NaNH
4C
4H
4O
6·4H
2O

Jest to krystaliczne ciało stałe, dobrze rozpuszczalne w wodzie, mające tendencję do tworzenia roztworów przechłodzonych. Stosowany jest m.in. jako sekwestrant kationów miedziowych (Cu2+
). Winian amonu sodu był jednym ze związków, dzięki którym Ludwik Pasteur odkrył zjawisko chiralności.

Otrzymywanie

Winian amonu sodu można otrzymać z wodorowinianu sodu i węglanu amonu w reakcji podwójnej wymiany bądź też przez współkrystalizację roztworów wodnych winianu amonu i winianu sodu.

Zastosowanie

Dawniej był używany w fotografii, ale obecnie w tym zastosowaniu wyparty przez tańszy winian potasu sodu. Z uwagi na silne działanie chelatujące w stosunku do jonów miedzi Cu2+
oraz cynku Zn2+
stosowany jest w pracowniach konserwatorskich do czyszczenia przedmiotów wykonanych z metali szlachetnych, w szczególności srebra. Za pomocą winianu amonu sodu rozdziela się m.in. posklejane przez produkty korozji (grynszpan) skarby monet srebrnych bez uszkodzenia metalicznego podłoża.