Organy bezpieczeństwa publicznego – ogólny termin prawny obejmujący niewojskowe struktury aparatu bezpieczeństwa państwa funkcjonujące w Polsce Ludowej okresu stalinizmu (1944–1956), a potocznie określane jako Urząd Bezpieczeństwa (UB, od nazewnictwa organów terenowych, czyli urzędów bezpieczeństwa publicznego); ponadto potocznie zwano je (wraz ze Służbą Bezpieczeństwa — formacją będącą następcą tych organów po 1956 r.) bezpieką.

Organy te objęte są w całości znacznie szerszym, współcześnie zdefiniowanym ustawie o IPN pojęciem organów bezpieczeństwa państwa, obok stanowiących ich następców jednostek Służby Bezpieczeństwa, jak również odpowiadających współczesnych im oraz późniejszych struktur wojskowych, a także niektórych innych struktur państwowych.

Termin stosowany wobec współczesnych służb to organy ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego,

Struktura

Na szczeblu centralnym struktura posiadała rangę ministerstwa, były to kolejno:

Podlegała im sieć wojewódzkich urzędów bezpieczeństwa publicznego (WUBP), miejskich urzędów bezpieczeństwa publicznego (MUBP) i powiatowych urzędów bezpieczeństwa publicznego (PUBP).

Dwie pierwsze z trzech ww. instytucji centralnych nadzorowały ponadto organy innych typów, tj.

  • wojska wewnętrzne (KBW)
  • organy porządkowe:

Zostałe one w 1954 r. przeniesione pod nadzór MSW.

Po zniesieniu komitetu w czasie odwilży 1956 r. również pozostałe jednostki mu podległe zostały zreorganizowane i włączone do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych jako znacznie mniej liczebna Służba Bezpieczeństwa (28 listopada 1956 – 31 lipca 1990). Redukcja stanu osobowego odzwierciedlała ewolucję charakteru instytucji od aparatu masowego terroru do tajnej policji politycznej stosującej celowane wybiórczo represje.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.