Taika (jap. 大化 wielka zmiana) - nazwa ery w Japonii (645–650), a także reform przeprowadzonych w tym okresie. Pierwsza era japońska.
Po zamachu stanu w 645 roku, w którego wyniku zginął Iruka Soga, wnuk Umako Soga, cesarzowa Kōgyoku abdykowała i zakończyła się hegemonia rodu Soga. Na tron cesarski wstąpił Kōtoku, a jego następcą został Tenji.
Rozpoczęto reformy, które nazwano Taika-no kaishin (jap. 大化の改新 reformy ery Taika), które realizowano przez kilkadziesiąt lat. Według Nihon-shoki, wydany przez cesarza w 646 roku edykt o reformie składał się z czterech artykułów. Głównym celem reform było zniesienie autonomii rodów i wprowadzenie absolutnej władzy cesarza, polegającej na kontroli nad ziemią i ludem. Ziemia stała się własnością cesarza, który wszystkim Japończykom przydzielał działki uprawne (system nadziału ziemi, arch. handen-sei). Podatki od nadziału miały być źródłem utrzymania rodziny cesarskiej, dworu i administracji.
Edykt o reformie Wielkiej Zmiany
Edykt o reformie Wielkiej Zmiany (jap. 大化の改新の詔 Taika no kaishin no mikotonori) składał się z następujących artykułów:
- Zapowiedź zniesienia rodowej własności ziemi, rodowej własności magazynów ryżowych, kontroli nad ugrupowaniami zawodowymi (jap. 部 be) przez arystokrację rodową.
- Zapowiedź zbudowania stałej stolicy, wprowadzenia podziału terytorialnego niezależnego od dotychczasowych posiadłości rodowych, ustalenia służb drogowych, przejść górskich, przepraw przez rzeki, zbudowania fortyfikacji granicznych.
- Dotyczył rejestrów ludności i nadziałów ziemi.
- Zapowiedź obalenia dotychczasowego systemu danin i pracy przymusowej na rzecz arystokracji rodowej i wprowadzenia na to miejsce podatku od ziemi uprawnej, pobieranego od poszczególnych rodzin i przekazywanego cesarzowi.
Wydarzenia ery Taika
- 1. rok ery Taika (645)
- Wydanie rozkazu sporządzenia rejestru zarządców wschodnich prowincji i kontroli pól ryżowych.
- Z rozkazu księcia Naka no Ōe zamordowano Iruka Soga oraz członków głównej linii rodu Soga (incydent Isshi).
- Przeniesiono pałac cesarski do Naniwa Nagara Toyosaki.
- 2. rok ery Taika (646)
- Ukazał się edykt o reformie Wielkiej Zmiany.
- 3. rok ery Taika (647)
- Wprowadzono system rang urzędniczych składający się z 7 barw i 13 stopni.
- 4. rok ery Taika (648)
- Wzniesiono Iwafunesaku.
- 5. rok ery Taika (649)
- Wprowadzono system rang urzędniczych składający się z 19 stopni.
- 15 maja Maro Ishikawa Yamada Kura Soga popełnił samobójstwo w świątyni Yamada.
Bibliografia
- Jolanta Tubielewicz: Historia Japonii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław 1984, ISBN 83-04-01486-6
- Encyklopedia PWN