wieś | |
Kościół w Strupinie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (IV 2017) |
464[1] |
Strefa numeracyjna |
71 |
Kod pocztowy |
55-110[2] |
Tablice rejestracyjne |
DTR |
SIMC |
0879950 |
Położenie na mapie gminy Prusice | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu trzebnickiego | |
51°23′18″N 16°48′39″E/51,388333 16,810833[3] |
Strupina (niem. Stroppen) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Prusice. Dawniej miasto; uzyskała lokację miejską przed 1253 rokiem, zdegradowana w 1945 roku[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.
Położenie
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 339 oraz kończy bieg droga wojewódzka nr 342.
Toponimia
W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w obecnej polskiej formie Strupina[5][6]. W roku 1613 śląski regionalista i historyk Mikołaj Henel z Prudnika wymienił miejscowość w swoim dziele o geografii Śląska pt. Silesiographia podając jej łacińską nazwę: Stroppavia[7].
Natomiast według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości wywodzi się od polskiej nazwy stróży - posterunku strażniczego o obronnym charakterze[8]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu jako najstarszą nazwę miejscowości wymienia Strossa podając jej znaczenie "Wachtplatz" czyli w języku polskim "Miejsce posterunku, stróży"[8]. Nazwa wsi została później fonetycznie zgermanizowana na Stroppen[8] i utraciła swoje pierwotne znaczenie.
Historia
Dokładna data nadania praw miejskich Strupinie nie jest znana. Po raz pierwszy jako miasto wymieniana jest w źródle z 1253 r. Jeszcze w 1500 r. miasto rządziło się na prawie polskim. Mieszkańcy trudnili się głównie rolnictwem. Miasteczko było jednym z najmniejszych na Śląsku. W 1733 r. Strupinę zniszczył wielki pożar. W 1787 r. było tutaj 532 mieszkańców i 93 domy. W 1861 r. miasto miało 903 mieszkańców, a w chwili wybuchu II wojny światowej 711 mieszkańców.
Silnie zniszczona w 1945 r. Strupina została włączona do Polski i utraciła prawa miejskie[9].
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[10]:
- kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pw. Niepokalanego Serca NMP, z lat 1879-1881. W kościele m.in. epitafia, m.in.:
- Sebastiana von Nostitz (zm. 1587) z herbami:
- po lewej stronie, von: Nostitz, Zopterwolf, Lewen, Promitz;
- po prawej, von: Popschitz, Nostitz, Warkoschen, Rechenberg;
- Margarety von Buswoyen (zm. 1609), żony Antonia von Pusch z herbami:
- po lewej stronie, von: Buswoyen, X,
- po prawej, von: Kreckwitz, Seherr von Thoss
- Heleny von Schirnagern, (zm. 1610), żony Nickela Latufskes
- po lewej stronie, von: Schirnagern
- po prawej, von: Falkenhayn
- Kathariny von Nostitz (zm. 1606), żony Kaspara von Seidlitz und Mirschelwitz
- po lewej stronie, von: Nostitz, Loeben (?),
- po prawej, von: X, Promniz, Rothkirch (?)[11].
- Sebastiana von Nostitz (zm. 1587) z herbami:
Demografia
Edukacja
W roku 2007 w Strupinie zamknięto gimnazjum, a uczniowie poszczególnych wsi uczęszczają do szkoły w Prusicach. W roku szkolnym 2013/2014 w budynku dawnego gimnazjum, został otwarty oddział 0-3 szkoły podstawowej w Piotrkowicach.
Przypisy
- ↑ Strupina - Urząd Miasta i Gminy w Prusicach [online], prusice.pl [dostęp 2018-04-03] (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1228 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 132138
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 72-73.
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
- ↑ Detlef Haberland: Die „Silesiographia” und „Breslo-Graphia” von Nicolaus Henel von Hennenfeld. Arkadiusz Cencora, Diana Codogni-Łańcucka. Wrocław: Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu, 2011, s. 181. ISBN 978-83-910595-2-4.
- 1 2 3 Heinrich Adamy , Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 87, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra: Miasta polskie w Tysiącleciu, Tom II. Wrocław - Warszawa - Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965-1967, s. 587.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 176. [dostęp 2012-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Strupina (niem. Stroppen), gm. Prusice, pow. Trzebnica. [dostęp 2023-09-21]. (pol.).
Linki zewnętrzne
- Stróża, niem. Stroppen, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 411 .